İran kendi internet sistemini hazırlıyor, Google servislerini engelliyor

Yorumlar

Erdi Özüağ

İnceleme, Test ve Analiz Editörü

İran kendi internet sistemini hazırlıyor, Google servislerini engelliyor

İran ülke genelinde siber güvenliği arttırabilmek adına kendi internet sistemini hazırladığını duyurdu. Önümüzdeki Mart ayında devreye girecek olan sistem ile birlikte İranlı internet kullanıcıları, sınırları hükümet tarafından belirlenen yeni bir ağ altyapısına dahil olacak. Devlet kanalında açıklama yapan bakan yardımcısı Khoramabadi, Google'a ait arama motoru ve email hizmetlerinin de ülke genelinde yasaklanacağını duyurdu. ISNA olarak bilinen İranlı Öğrenciler Haber Ajansı'na göre, Google hizmetlerinin yasaklanmasındaki gerekçe, Youtube'a yüklenen İslam karşıtı video. Bu video Müslüman dünyasında öfke yaratmış, farklı ülkelerde irili ufaklı olaylara neden olmuştu. Hükümet cephesi henüz bu gerekçeyi doğrulamış olmasa da İran'ın konudan büyük rahatsızlık duyduğu ortada.

İnternete sansür uygulayan ülkeler sıralamasında sicili en kabarıklardan biri olarak gösterilen İran'da çok sayıda vatandaş, Facebook ve Youtube gibi sitelere gelen yasağın arkasında, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın 2009 yılındaki yeniden seçim sürecinde hükümet karşıtı protestolar amacıyla kullanımın yattığını düşünüyor. Gelen filtrelemeye karşı VPN kullanarak bu sitelere erişim sağlayan İranlılar, Şubat ayındaki parlemento seçimleri öncesinde email ve sosyal medya sitelerine erişimde ciddi sıkıntılar yaşamıştı. İran İletişim ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Ali Hakim-Javadi, bugünlerde hükümetin tüm ajans ve ofislerinin ulusal bilgi ağına bağlandığını söyledi. İkinci aşamada tüm İranlıların bu ağa bağlanması bekleniyor. Önümüzdeki Mart ayı ile birlikte kullanımına başlanacak yerel internet sistemi ile birlikte küresel internet ağına erişimin komple kesilip kesilmeyeceği ise netlik kazanmadı.

İran'ın siber saldırılara karşı agresif önlemler almak istediği uzun süredir biliniyor. Özellikle 2010 yılında gerçekleştirilen Stuxnet saldırısıyla Uranyum zenginleştirme tesisinde yaşanan sıkıntılara ek olarak İran'ın ham petrol sevkiyatında önemli bir yere sahip olan Hark Adası'nın kontrol sisteminde virüs tespit edildiği de yetkililerce dile getirilmişti. İran İletişim ve Teknoloji Bakanı Reza Taqipou açıklamasında, İran'ın bilgi güvenliğini sağlayabilmesi adına yerel ağ geliştirilmesinin gerekli olduğunu söylemiş, internetin bir iki ülkenin kontrolü altında olmaması gerektiğini, önemli sorunlar da ya da krizlerde ağın güvenilir olduğuna kimsenin inanamayacağını dile getirmişti. Son olarak geçtiğimiz Mayıs ayında İran, Haritalar servisinde "Basra Körfezi" ifadesini çıkartarak İran ve Arap Yarımadası arasında kalan denizyolunu isimsiz bırakan Google'ı dava açmakla tehdit etmişti. Kimi Arap ülkeleri, Basra Körfezi yerine Arap Körfezi ifadesini tercih ederken, bu İran'ın kabul etmediği bir terim.