İnce Satırlar
Liste Modu
Döşeme Modu
Sade Döşeme Modu
Blog Modu
“Havacılık askeri bakımdan olağanüstü önemli, Avrupa, Amerika havacılığı ayrıca bir spor konusu olarak görmeye başladı, iyi düşünün. Biz de geç kalmayalım, bilgili, yürekli, kanatlı bir gençlik yetiştirelim. Hayalini geniş tut. Uçak yapmayı bile düşün. Cemiyeti kur ve bana çalışmaya başladığınızı bildir.”
Mustafa Kemal Atatürk’ün bu sözleri doğrultusunda 16 Şubat 1925’de, on yıl sonra “Türk Hava Kurumu” ismini alacak olan “Türk Tayyare Cemiyeti” kurulmuştu. Bu cemiyet, Türk Havacılık Sanayi tarihine büyük hizmetler vermiş ve çağın ilerisinde tasarımlar ortaya koymuştu. Onlardan birisi de İkinci Dünya Savaşı sonrasında Türk Hava Kurumu Fabrikası’nın 13’üncü tasarımı olan “THK-13 Uçan Kanat Planörü” idi. TKH-13 sanki bugünlerde gökyüzünde uçan jet motorlu uçan kanat ANKA 3’ün geçmişteki yansıması gibi.
THK-13, 1939-1940 yıllarında inşaatı tamamlanan THK Etimesgut Uçak Fabrikası’nda inşa edilen uçaklardan birisiydi. Burada oluşturulan projelerden; THK-1, THK-3, THK-4, THK-6, THK-7, THK8, THK-9 ve THK-13 planör, THK-2, THK-5, THK-10, THK-11, THK-12, THK-14, THK-15 Uçak olarak imal edilmişti. THK-16 jet eğitim uçağı projesi ise, üretilemeden proje bazında kalmıştı. Konuyu çok dağıtmamak için diğer uçaklara değinmeyeceğim ancak hepsinin ayrı bir konuda irdelenmesi gerektiğini düşünüyorum.
İlk uçan kanat: THK-13
Devam edecek olursak THK-13, tek kişilik, uçan kanat tasarımlı bir prototip planördü. 1948 yılında THK-13 uçan kanat projesi Y.Müh. Yavuz Kansu tarafından tasarlanmış ve planör olarak imal edilmiş, test uçuşları Pilot Kadri Kavukçu ve Pilot Cemal Uygun tarafından yapılmıştı.
Hafif olması için ahşap ve kumaştan üretilen THK-13, 20 m kanat boyunda, 2 m yüksekliğinde, 40 m2 sathında, 5 m kanat uzunluğunda ve toplam 490 kg ağırlığındaydı. Tek pilotlu kokpitin üstü açıktı. THK-13 inşa edildiğinde ne yazık ki henüz Ankara Rüzgar Tüneli bitirilmemişti. Bu nedenle rüzgar testleri, bir THK-15 uçağının üzerine özel bir platform takılıp planörün 1/10 modeli kullanılarak yapılmıştı.
THK-13'ün ilk uçuş testi ise Ağustos 1948'de yapıldı. Çankaya’da uçağın arkasına bağlanarak havalanan THK-13, bazı aksaklıklar nedeniyle zorunlu iniş yapmak zorunda kalmıştı. İniş sırasıdna ise bazı ufak hasarlar oluşmuştu.
THK-13 ikinci uçuşunu ise Eylül 1948’de gerçekleştirmiş ancak bu kez planörün pilotu Kadri Kavukçu değil Cemal Uygun'du. Ancak bu uçuş testinde işler istediği gibi gitmedi ve THK-13, kalkıştan kısa bir süre sonra yana yatışla düşerek kaza kırıma uğradı. Pilot Uygun başından yaralandı ve şans eseri hayatta kaldı. THK-13 ise parçalar halinde dağıldı. Yapılan incelemelerde, sağ kanatta bir mengenenin unutulduğu ve bu parça hareket ederek planörün sağa eğilmesine neden oldu tespit edildi.
İkinci kaza sonrasında yeni bir THK-13 üretimi başlamış, hataları giderilmiş ve tamamlanmış olsa da gerekli çekici uçağın bulunmaması nedeniyle ikinci planör uçurulamadı ve proje 1949 yılında iptal edildi. Mühendisler bu projenin ileri, teknolojik bir uçağa evrilebileceğini düşünüyordu.
THK-13, savaş sonrası ekonomik zorluklar içinde Alman ve Amerikan uçan kanatlarını inceleyerek geliştirilen yenilikçi bir projeydi. Türkiye'de teknik eğitim ve AR-GE anlayışının henüz yerleşmediği bu dönemde, test sürecinde karşılaşılan sorunlar basında yanlış raporlandı ve "para israfı, lüks proje" olarak tanımlandı. Bunlar projenin iptaline giden yol olacaktı. THK Başkanı General Seyfi Düzgören’in 28 Aralık 1948’de vefatından sonra projeyi savunan kimse kalmamıştı. Oysa aynı tarihlerde Northrop YB-35 ve YB-49 Flying Wing projeleri de başarısız olmuş ve iptal edilmişti.
75 yıl sonra ANKA 3
İçeriğin sonuna gelirken nasıl başladıysak yazımızı da o şekilde sonlandıralım;
"Türk; yurdun dağlarında, ormanlarında, ovalarında, denizlerinde, her bucağında, nasıl bir bilgi ve kendine güvenle yürüyor, dolaşıyorsa, yurdun gökyüzünde de aynı şekilde dolaşabilmelidir. Bu ise Türk’ü, çocukluğundan, vatan kuşlarıyla, vatan havası içinde yarışa alıştırmakla başlar, işte bugün burada bizi toplayan sebep, o kutsal işe başlama ayinidir. Türk Çocuğu! Her işte olduğu gibi havacılıkta da en yüksek düzeyde, gökte seni bekleyen yerini az zamanda dolduracaksın. Bundan gerçek dostlarımız sevinecek, Türk Milleti mutlu olacaktır."
istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz:
Bana çok korkutucu geliyor bunlar.
1 Kişi Okuyor (0 Üye, 1 Misafir) 1 Masaüstü
GENEL İSTATİSTİKLER
8799 kez okundu.
10 kişi, toplam 12 yorum yazdı.
HABERİN ETİKETLERİ
thk 13, türk hava kurumu ve