ABD, Türkiye'ye F-35 satışını durdurmak için ilk resmi adımı attı

NDAA tasarısı Senato’ya ve Trump’a sunulacak
Türkiye 25 milyar dolarlık sipariş verdi
Dışişleri Bakanlığı: ABD'ye karşılık vermeye mecbur kalırız!
Yorumlar

Yusuf Akbaş

Teknoloji Editörü

ABD, Türkiye'ye F-35 satışını durdurmak için ilk resmi adımı attı

Türkiye’ye F-35 savaş uçağı satışlarının durdurulması ve programdan çıkartılması için girişimde bulunan ABD, ilk adımı attı. ABD Temsilciler Meclisi, savunma politikalarını düzenleyen Ulusal Yetkilendirme Yasası'nı (NDAA) kabul etti. Yasada Türkiye’ye F-35 satışının durdurulması da yer alıyor.

NDAA tasarısında ABD Savunma Bakanından ABD ile Türkiye ilişkilerinin durumu hakkında rapor hazırlaması ve bu rapor hazırlanana kadar F-35 savaş uçakları satışının askıya alınması öngörülüyor.

Demokrat Partili Senatör Jeanne Shaheen ve Cumhuriyetçi Senatör Thom Tillis tarafından hazırlanan taslak metinde satışın engellenmesine gerekçe olarak 15 Temmuz darbe girişimi ile ilişkili olduğu suçlamasıyla Türkiye'de yargılaması devam eden ABD'li papaz Andrew Brunson'ın tutukluluğunun sürmesi ve Ankara'nın Rusya'dan satın alacağı S-400 füzeleri gösterildi.

Temsilciler Meclisi'nde yapılan oylamada, NDAA tasarısı 66'ya karşı 351 oyla kabul edildi. Tasarının "ABD'nin Türkiye Cumhuriyeti İle İlişkilerinin Durumu Hakkında Rapor" başlıklı kısmında beş madde sıralandı:

"ABD-Türkiye Cumhuriyeti ilişkileri, son bir yıl içerisinde Türk hükümetinin attığı provokatif eylemler nedeniyle giderek gerilimli bir hal almıştır.
Türk hükümetinin Rusya Federasyonu'ndan S-400 hava ve füze savunma sistemlerini satın alma ihtimali, ilişkilerde tansiyonun yükselmesine neden olmuştur.
Bu adımlar, ABD ile Türkiye arasında ortak silah geliştirme çalışmalarını olumsuz etkileme olasılığı taşımaktadır.
Bu eylemler, NATO'nun ortak askeri yapılanma ve bilgi paylaşımına dair birlikte operasyon yapabilme yeteneği üzerindeki mevcut sıkıntıları daha da kötüleştirebilir.
Bu eylemlerin ABD ile Türkiye arasında yürürlükte olan ikili anlaşmalar üzerinde de etkisi olabilir."

NDAA tasarısı Senato’ya ve Trump’a sunulacak

NDAA tasarısının Senato versiyonu, yasalaşma yolunda ilk aşamayı geçti. Temsilciler Meclisinin ardından yasa tasarısı Senato’ya sunulacak. Senato’da kabul edilirse Başkan Trump’a gidecek. Trump tasarıyı ya onaylayacak ya da yeniden görüşülmesi için Kongre’ye geri gönderecek. Tasarının nihai halinde Türkiye ile ilgili maddelerde düzenleme olup olmayacağı bilinmiyor.

Türkiye 25 milyar dolarlık sipariş verdi

Türkiye, F-35 programının hem tedarikçi ortağı hem de alıcısı. Programın askıya alınması fikrinin üretime etkisi merak ediliyor zira F-35’in bazı parçaları Türkiye’de üretiliyor. Şuana kadar Türkiye 116 adet uçak sipariş etti. Toplam alım maliyetinin 25 milyar dolar olduğu açıklandı.

Dışişleri Bakanlığı: ABD'ye karşılık vermeye mecbur kalırız!

Karar ile ilgili açıklamalarda bulunan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, "Biz bu F-35 programı kapsamında üzerimize düşen yükümlülükleri harfiyen yerine getirdik. Zaten bu çok uluslu bir program. İmzalanan sözleşme çerçevesinde herkesin yükümlülükleri belli ve bunların yerine getirilmesini bekliyoruz. Bu gibi adımlar ABD ile müttefiklik ilişkimizin ruhuna da aykırı. Sayın bakanımızın da söylediği gibi böyle adımlar olması halinde biz de karşılık vermeye mecbur kalırız." dedi.

Geçtiğimiz gün Savunma Sanayii Müsteşarlığı sosyal medya hesaplarında, Türkiye için üretilen ilk F-35 uçağının test uçuşu görüntüleri yayınlandı. Programda değişiklik olmazsa ilk teslimatın 21 Haziran’da yapılması planlanıyor.