Robot ve yapay zeka teknolojisinin yükselişi bizi, neredeyse bütün iş kollarında robotların yer aldığı bir gelecek hayaline yönlendiriyor. Tabi günümüz teknolojisiyle bile pek çok işi yapabilen robotların ilerleyen yıllarda iş gücüne ciddi katkı sağlayacağı kesin ancak robotların, kendilerine verilen görevleri başarıyla tamamlaması için aşması gereken bazı engeller var. Öncelikle robotun kendisine iletilen komutu anlaması gerekiyor. Bunun içinse robotların detaylı bir şekilde programlanması veya insan dilinin karmaşık yapısını çözmesi şart. MIT'deki araştırmacılar ise bu iki seçeneğe üçüncü bir alternatif eklemek için çalışıyor: Beyin sinyalleri ile robotları kontrol etme.
MIT'nin Bilgisayar Bilimleri ve Yapay Zeka Laboratuvarı(CSAIL) aslında beyin sinyalleri ile robotların kontrol edilebildiği bir sistem üzerinde uzun yıllardır çalışıyor. Bu sisteme dair en detaylı video ise geçtiğimiz yıl paylaşılmış ve sistemin emekleme dönemine ait görüntüler sunulmuştu. Geçtiğimiz günlerde sisteme dair paylaşılan görüntüler ise bir yıllık süre zarfındaki ilerlemeyi gözler önüne serdi.
Beyin ve kas aktivitesi birlikte değerlendiriliyor
CSAIL'nin paylaştığı videoya geçmeden önce sistemin nasıl çalıştığından kısaca bahsetmekte fayda var. Elektromiyografi(EMG) ve elektroensefalografi(EEG) geri bildirimlerini bir araya getiren sistem öncelikli olarak kullanıcının beyin sinyallerini analiz etmeye dayanıyor. Kullanıcıların kafasına yerleştiren bir dizi elektrot ile kişilerin beyin sinyalleri inceleyen sistem daha sonra bu sinyalleri analiz edip bağlı olduğu robota ileterek robotun, sinyallere uygun hareketi yapmasını sağlıyor. Buraya kadar olan kısım aslında beyin sinyalleri ile kontrol üzerinde yapılan çalışmalara oldukça benzer. CSAIL'yi diğer çalışmalardan ayıran kısım ise robot, beyin sinyallerine uygun davranmadığında kendisini ortaya çıkarıyor.
Robot beyin sinyallerine aykırı davrandığında beyin, bu aykırılığı gösteren sinyaller oluştururken elektrotlar ile aykırılık sinyalleri tespit ediliyor. Bu kez kullanıcının koluna bağlanan ve kas aktivitesini değerlendiren EMG elektrotları devreye giriyor. Kullanıcının kas aktivitesi ile robot sağa veya sola doğru hareket ederek beyin sinyalleri ile istenilen ancak gerçekleştirilmeyen eylemi tamamlıyor. Böylece beyin sinyallerinin yeterli olmadığı noktalarda el hareketleri ile robot kolayca kontrol edilmiş oluyor.
Başarı oranı oldukça yüksek
Sistemi test ederken matkap kullanan Baxter isimli bir robottan faydalanan araştırmacılar, robotun sadece beyin sinyalleri ile kontrol edildiğinde yüzde 70 oranında istenilen işlemi yerine getirdiğini belirtiyor. Kas aktivitesi de işin içine girdiğinde ise bu oran yüzde 97'ye ulaşıyor. Araştırmacılar ayrıca sistemi test ederken daha önce sistemi hiç kullanmayan kişilerin test koltuğuna oturduğunun da altını çiziyor. Yani sistem ile robotu kontrol etmek için herhangi bir tecrübe ya da ekstra bir bilgi gerekmiyor.
Tabi sistem ile yapılabilecek şeyler halen kısıtlı ancak şu haliyle bile sistem özellikle yaşlılar ve hareket kabiliyeti sınırlı olan kişiler için ciddi avantajlar sağlayabilir. Öte yandan sistemi kullanmanın basitliği klasik robot anlayışının aksine bu sistem ile robotların mekanik düşünmeye gerek olmadan çok daha kolay kontrol edilmesini sağlayabilir. Sistemin son kullanıcıya ulaşması için önünde uzun bir yol var ancak bu girişim robotların kontrolünde farklı seçeneklerin denenebileceğini gösteriyor.
istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz:
Bana çok korkutucu geliyor bunlar.