Dış mekan aydınlatmaları dünyayı daha parlak bir hale getiriyor

LED'ler Beklenen Faydayı Sağlamıyor
Yorumlar

Son birkaç yılda, iç ve dış mekan aydınlatmasında yüksek verimli LED ışıkların yaygın bir şekilde kullanılmaya başlandığı görülüyor. Geleneksel akkor telli lambalara ve kompak floresan lambalara kıyasla çok daha verimli olan LED aydınlatma sistemleri yapılan son araştırmaya göre beklenen tasarrufu sağlamaktan uzak. Üstelik geleneksel lambalara kıyasla daha parlak olan LED'lerin ışık kirliliğine de neden olduğu ortaya çıktı. GFZ Alman Jeoloji Araştırmaları Merkezi tarafından yapılan ve olumsuz sonuçların ortaya koyulduğu araştırmaya göre bu olumsuz tablonun esas sebebi ise LED'lerin tasarruftan ziyade daha fazla parlaklık elde etmek için kullanılması.

GFZ'den Christopher Kyba önderliğindeki ekip, LED'lerin dünya genelinde kullanımını tespit etmek amacıyla uydu görüntülerini, dünya genelinde dış mekan aydınlatma sistemlerinde meydana gelen değişiklikleri takip etmek için kullandı. Science Advances dergisinde yayımlanan araştırma sonuçlarına göre 2012-2016 yıllarında dış mekan aydınlatma sistemleri ile aydınlatılan alanlar her yıl yüzde 2.2 oranında genişlerken aydınlatma sistemlerinin neden olduğu parlaklık da her yıl yüzde 1.8 oranında arttı.

LED'ler Beklenen Faydayı Sağlamıyor

Böylece genellikle dış mekan aydınlatmalarında kullanılan LED'ler geleneksel aydınlatma sistemlerine kıyasla tasarruf sağlıyor olsa da parlak LED'lerin yoğun kullanımı bu tasarrufa engel olacak şekilde bir geri tepmeye ve ışık kirliliğine yol açtı. Araştırmacı John Barentine de bu çalışmanın son derece önemli olduğunu ve aydınlatmaya ilişkin önemli sonuçlar çıkarılabileceğini belirtiyor. Işık kirliliğinin dünya genelinde artmaya devam ettiğini belirten Barentine, dış mekan aydınlatmalarında geleneksel çözümlerden LED'e geçmenin beklenilen faydayı sağlamadığının verilerle doğrulandığının altını çiziyor.

Tabi bu araştırma sonucuyla doğrudan ilgili olmasa da yapay ışık kaynakları nedeniyle oluşan parlaklık artışının insan sağlığı üzerindeki etkilerinin belirlenmesi de son derece önemli. Geceleri dış mekan aydınlatmalarının kullanılmasına yaklaşık 100 yıl önce başlanıldı ancak insanların ve diğer canlı türlerinin yapay aydınlatmalara karşı nasıl adapte olduğu ile ilgili pek fazla fikir üretilmiş değil. Exeter Üniversitesi'nden araştırmacı Thomas Davies bu eksikliğe dikkat çekerek yapay ışığın çok yeni bir stres kaynağı olduğunu ve yeni nesil yapay ışıklara karşı insanların ve diğer canlı türlerinin halen uyum sağlama şansı bulamadığını düşünüyor.

Henüz sağlığa olan etkileri tam olarak belirlenemeyen yapay ışık kullanımının giderek artmasından endişe duyduğunu belirten Davies, araştırma sonucunda ortaya çıkan rakamların oldukça tehlikeli olduğunu ifade ediyor.