Geçen yıldan bu yana Güney Kore’de devam eden rüşvet ve nüfuzu kötüye kullanma davası, çok önemli isimlerin dahil olması ile teknoloji gündemine bomba gibi düştü. Soruşturmanın odağında ise ülkenin devlet başkanı, Samsung’un müstakbel başkanı ve bir iş kadını var.
Samsung’un kurucusu Lee Kun-hee’nin veliahtı olan Lee Jae-yong, devlet başkanına kadar uzanan bir dizi rüşvet yargılamasında savcı tarafından tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edilmişti. Ay ortalarında görülen duruşmada hakim zaten yurtdışı çıkış yasağı olan Lee’nin kaçma ihtimali olmadığını belirterek talebi reddetmişti. Savcılar şimdi ikinci kez tutuklama talebinde bulunacak.
Olayın Tarihi
Samsung’un ve Güney Kore’nin en büyük rüşvet soruşturması olarak tarihe geçen olayın aslı geçen yıla dayanıyor. Güney Kore Devlet Başkanı Park Geun-hye’nin; ülkedeki büyük şirketlere, yakın dostu olan Choi soon-Sil’in yönettiği vakıflara yardım yapması için baskı uyguladığı ve yardım yapan şirketlere bunun karşılığında siyasi imtiyazlar tanıdığı iddialarıyla soruşturma başlatılmış. Soruşturma kapsamında Samsung’un da bir konuda şüpheli olabileceği değerlendirilmişti.
Holding, geçtiğimiz yıl Samsung C&T ve Cheil Industries adındaki iki iştirakini birleştirme hamlesi yapmıştı. Böylece bir süredir tedavi gören kurucu ve yönetim kurulu başkanı Lee Kun-hee’nin tüm yönetim yetkileri oğlu Lee Jae-yong’a geçmişti.
İştiraklerin birleşmesi için Samsung C&T ‘nin büyük hissedarı Ulusal Emeklilik Kurumu’nun onayı alınmış ve böylece toplantıda üçte iki kabul oyu elde edilerek birleşme sağlanmıştı. Ne var ki Seul savcılığı bu süreci adil bulmadığı için soruşturma başlatmıştı. Temmuz 2015 tarihinde Samsung’un Seul’deki genel merkezi polis baskınına uğradı ve süreç ile ilgili tüm materyallere el konuldu.
Suçlama dosyasında Samsung’un iki sivil toplum kuruluşuna on milyonlarca dolar bağış yaptığı ve sonucunda da bu kuruluşların iki iştirakin birleşmesi konusunda yoğun bir şekilde lobi yaptığı ifade ediliyor. Yani suçlamanın odağında rüşvet var.
Büyük İtiraf
Yaklaşık 22 saat süren savcılık sorgusunda daha önce meclis soruşturmasında verdiği ifadeleri değiştiren Lee, başkan Hye’nin; arkadaşı Choi ve kızının hesabına para yatırmaları için kendilerini zorladığını ifade etti
Samsung’un Choi’ye ait olan vakıflara 17 milyon dolar, Choi ve kızının şirketlerine 6 milyon dolar ve Choi’nin yeğenine 1.5 milyon dolar civarında yardımda bulunduğu iddia ediliyor. Aynı soruşturmada LG ve Hyundai yöneticilerinin de sorgulandığı ifade ediliyor.
Başkana Kadar Uzadı
Diğer taraftan ülkedeki çok ünlü bir şaman tarikat liderinin kızı Choi’nin devlet başkanı Park Geun-hye’nin adeta tek sırdaşı olduğu ve ülke yönetiminde söz sahibi olduğu biliniyor. Bu bakımdan soruşturma kapsamında başkanın yetkilerinin kısıtlanabileceği hatta işin azletmeye kadar gidebileceği belirtiliyor.
İkinci Tutuklama Talebi
Bölge savcıları dosyada yeni delillere ulaştıkları için ikinci kez tutuklama talebi yapmaya hazırlanıyor. Soruşturmada ifadesine başvurulan bir Samsung Electronics yöneticisi, Choi’nin kızına çok pahalı safkan bir yarış atı hediye edildiğine dair ifade verdi. Savcıların hediye atın rüşvet olduğuna dair ciddi bulgular elde etmiş durumda. Samsung ise hediye atın bir bağış olarak değerlendirildiğini savunuyor.
Ayrıca savcılar Şubat ayı içerisinde devlet başkanı Park Geun-hye’yi de dinleyecek. Başkanın vereceği bilgiler sayesinde Lee’nin tutuklanması için gerekli şartların sağlanacağı düşünülüyor.
Lee Kun-hee ve babasının kurduğu Samsung’da 2014 yılına kadar Kun-hee tek hakim olarak yönetimde kalmıştı. 2014 yılında geçirdiği kalp krizi nedeniyle yetkilerini devrettiği Lee, bahse konu iştirak birleşmeleri ile Samsung’da tek lider haline gelmişti. Lee’den sonra özellikle kız kardeşler arasında bir yönetim kavgasının bağlayabileceğinden endişe ediliyor.
istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz:
Bana çok korkutucu geliyor bunlar.