Tek kullanımlık plastiklerin yasaklanması TBMM gündeminde

AB tek kullanımlık plastikleri yasakladı
Yorumlar

Yusuf Akbaş

Teknoloji Editörü

Tek kullanımlık plastiklerin yasaklanması TBMM gündeminde

Türkiye, plastik kullanımının azaltılması çalışmaları çerçevesinde 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren ‘ücretli poşet’ uygulamasına geçti. Plastik kullanımının daha da azaltılması için TBMM’ye önemli bir yasa teklifi sunuldu.

CHP’nin sunduğu yasa teklifine göre tek kullanımlık plastiklerin yasaklanması ve yasağa uymayanlara para cezası verilmesi isteniyor. Plastik çatal, bıçak, kaşık, pipet, içecek karıştırıcı, içecek bardağı, kulak çubuğu ve köpük gıda kaplarının üretimi ve kullanımı yasaklanacak. Yasağa uymayanlar 10 bin TL’den 25 bin TL’ye kadar para cezası verilecek.

CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, Akdeniz ve Karadeniz’deki plastik atık miktarına vurgu yaparak şunları söyledi:

“Bilim insanları Akdeniz kıyı şeridinde kilometre başına günlük ortalama 5 kg plastik atığın sahile vurduğunu ifade ederken, dalgaların kıyılarına en çok plastik atık taşıdığı ikinci ülkenin 12.1 bin tonla Türkiye olduğuna işaret etmektedir. Akdeniz’den alınan derin deniz örneklerinin yüzde 92.8’inde plastik saptanırken Akdeniz Havzası'nda 4 metrekareye 1 plastik atık düşmektedir. Sorunun en büyük kısmını da tek kullanımlık plastikler oluşturmaktadır. Elbette sadece Akdeniz değil ülkemizin tüm sahilleri ve denizleri plastik ağırlıklı kirlilik tehdidi altında bulunuyor.Marmara Denizi’ndeki her 10 çöpün 1 tanesi plastik, her 7 plastiğin 4 tanesi de kara kökenli. Karadeniz de kötü durumda. Karadeniz’deki her 10 çöpün 5 tanesi plastikten oluşuyor. Plastik üretimi ise baş döndürücü bir hızda devam ediyor. Öyle ki dünyada her yıl üretilen 406 milyon ton plastiğin kabaca yüzde 40’ının tek kullanımlık olduğunu söylersek manzaranın ciddiyeti bir kez daha ortaya çıkacaktır.

AB ülkeleri 2021 itibariyle tek kullanımlık plastikleri yasaklıyor. Biz de bu konuda acilen harekete geçmeliyiz. Hem ülkemiz hem de dünya için plastik cehennemi haline gelmeye dur demeliyiz."

AB tek kullanımlık plastikleri yasakladı

Kasım 2018’de Avrupa Parlementosu’nun aldığı karar ile AB ülkelerinde tek kullanımlık plastik ürünlerin 2021 yılına kadar tamamen yasaklanması gerekiyor. Plastik çatal, bıçak, tabak, pipet ve kulak temizleme çubukları gibi tamamen plastikten imal edilen ürünlerin yanı sıra polistiren köpük ve strafor kaplar da yasak kapsamında değerlendirilecek. Öte yandan düzenleme uyarınca AB'ye üye ülkeler 2025 yılına kadar plastik şişelerin yüzde 90'ını geri dönüştürmekle yükümlü olacak.

Yapılan araştırmalara göre insanoğlunun plastik tüketimine sınırlandırma getirilmediği takdirde 2025 yılında denizlerde balıktan çok plastik çöpler olacak. Plastik atıklar, sadece deniz ve okyanuslardaki biyolojik yaşamı kirletmiyor dünyanın oksijen üretimini de olumsuz etkiliyor.

Okyanuslarda yaşayan Prochlorococcus siyanobakterisi adı verilen bakteri türü okyanusları temizliyor ve soluduğumuz oksijenin önemli bir miktarını üretiyor. Aldığımız her 10 nefesten birini bu bakteriye borçluyuz. Okyanuslardaki plastik atıklardan sızan kimyasallar ise bu bakterileri öldürüyor. Borcumuzu ödemek yerine bu bakterileri öldürüyoruz. İnsanoğlu, denizlerdeki plastik atıklarıyla sadece bu bakteriye değil tüm canlı yaşamına zarar veriyor. Tek kullanımlık plastik atıkların, Dünya’ya verdiği zarara ilişkin yüzbinlerce makale ve bilimsel araştırma bulunuyor. Türkiye’de denize atılan plastik atığın haddi hesabı yok. Tek kullanımlık plastiklere karşı bir an önce önlem alınması gerekiyor.