2022’nin en büyük teknoloji fiyaskoları: Kripto paralar, Meta ve dahası
2022 yılını arkamızda bırakırken geriye dönüp baktığımızda genelde aklımıza teknoloji tarafında yaşanan iyi şeyler geliyor. Ancak 2022, teknoloji tarafında başarısızlıklara da sahne oldu.
Pandemi sonrası iyimserliğin hisse senedi fiyatlarını rekor seviyelere çıkarmasıyla ve kripto para birimi alanının dünyanın dört bir yanından gelen ilgi artışıyla şimdiye kadarki en büyük yeni yatırımcı akını 2022’nin ilk aylarında yaşanıyordu. Yatırımcılar, kar elde etmeyi her zamankinden daha kolay görüyordu. Ancak sonrasında tozpembe hayat geride kaldı ve gerçeklik devreye girdi. İşte 2022 yılının en büyük teknoloji başarısızlıkları.
2022'nin en büyük teknoloji fiyaskoları
Teknoloji dünyası her zaman hızlı ilerleyişin olduğu bir alan ve bu alan, başarısızlıklara ve kötü kararlara neredeyse hiç gösteremeyen dev bir endüstri. Şüphesiz 2022 yılı da bir istisna olmadı ve beraberinde binlerce start-up’ı, kötü kararları ve kötü ürünleri yanında tozlu raflara götürecek.
Covid-19 döneminde ABD gibi ülkelerin ekonomiyi desteklemek için rekor harcamalar yapması, pandemi sonrasında artan enflasyon, faiz oranlarının artması, kolay paraya ulaşmanın zorlaşması derken sarsılmaz denilen teknoloji firmalarında depremler yaşandı. Ekonomik etmenlerin dışında kripto paralar da 2022’den nasibini aldı.
1. Kripto paralar
2022 yılı kripto paralar için deyim yerindeyse adeta cehennem oldu. Bitmek bilmeyen spekülasyonlar ve çöken kripto borsaları, yatırımcılara inanılmaz zararlar verdi. 2022 daha ilk dönemlerinde kripto paralar için zorlu geçeceğini gösterdi aslında.
Yılın başlarında Terra ekosisteminin ve onun tokeniLuna'nın çöküşü sektörde şok etkisi yarattı. Nisan ayında tüm zamanların en yüksek noktasını gören Luna sadece 1 ay sonra dibi -gerçek anlamda dibi- gördü. Luna sadece günler için değerinin yüzde 96’sını kaybetti. Terra/Luna kurucusu Do Kwon halen daha kaçak ve aranıyor, arkasında bıraktığı zarar ise 42 milyar dolardan fazla.
Ancak bu bile kripto paraların temellerinin deniz kumundan olduğunun anlaşılmasına yetmedi ve 2022'nin ikinci büyük kripto fiyaskosu olan FTX iflası gerçekleşti.
Terra/Luna olayından sonra dünyanın en büyük ikinci kripto para borsası FTX geldi. FTX’in kurucusu ve eski CEO’su Sam Bankman-Fried, büyük çöküş başlamadan önce cömert bir hayırsever olarak görülüyordu. Ancak Bankman-Fried ve FTX’in yan şirketi Alameda Research'ün FTX’in rezervleriyle yani doğrudan yatırımcının parasıyla finanse edildiği ortaya çıktı. Bunun ortaya çıkmasıyla yatırımcılar platformdan paralarını çekmek istedi ancak yatırımcıların parasının çoğu zaten çoktan gitmişti. Çekebilen çekti, çekemeyen kaldı. FTX, likidite yetersizliği nedeniyle iflas bayrağı çekti. Süreç hala devam ediyor ve neredeyse bir milyon alacaklının bekleyişi sürüyor fakat pek umut yok.
Benzer şekilde, kripto için en popüler borç verme platformlarından biri olan Celsius aniden kapılarını kapatarak müşterilerini parasız bıraktı ve güvenilirliklerini sorguladı. BlockFi ve Three Arrows Capital (3AC) de fonları kötü yönettikleri için iflasla karşı karşıya kaldı.
2. Google Stadia
Google, kullanıma sunulmasından sadece üç yıl sonra, Eylül 2022'de Stadia bulut oyun hizmetini kapatacağını duyurdu. Bunun nedeni basitti: Google'ın kendi sözleriyle, "kullanıcılarda beklediğimiz ilgiyi göremedi". Öte yandan Google’ın bu hamlesi çok ani oldu ve geliştiriciler dahi şaşırdı. Stadia şimdilik halen daha kullanılabiliyor ancak 18 Ocak 2023’te tamamen kapanacak. Google ve Stadia mağazasından yapılan tüm donanım, içerik ve eklenti satın alımları için de geri ödeme yapılacak. Stadia’nın başarısızlığının arkasında birden fazla neden var aslında. Bunlar arasında bağlantı sorunları, yetersiz oyunlar ve bir garip abonelik sistemi. Oyunu Stadia üzerinden oynamak için satın almış olmanız ve sonrasında da Stadia’ya ödeme yapmanız gerekiyordu.
3. Meta ve Metaverse düşkünlüğü
Facebook'un kurucusu Mark Zuckerberg, meta evrenini geliştirme vizyonunda kararlı kaldı, hatta bu odak değişimini yansıtmak için şirketini "Meta" olarak yeniden adlandırdı. Başlangıcından bu yana şirket, 2022'nin ikinci çeyreğinde gelirinde ilk kez düşüş gördü. Meta, yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 46 düşüşle 5,6 milyar dolar kazandı. Şimdiye kadar ise bu yıl hisse fiyatları yüzde 65 düştü.
Facebook, tüm ürünlerini birbirine bağlayan bir sanal gerçeklik ortamı olan metaverse'yi oluşturmak için Horizon Worlds'ü kullanıma sundu. Platformun aylık kullanıcı sayısının ise hedeflenenden çok daha düşük olduğu ortaya çıktı. Meta, Horizon Worlds ve metaverse ile ilgilenen Reality Labs birimine milyarlarca dolar ve kaynak harcadı ancak beklenen yükseliş sağlanamadı. Sonucunda ise Meta, işgücünün yüzde 13’üne tekabül eden 11.000 kişiyi işten çıkarıyor.
4. Elon Musk’ın Twitter’ı satın alması
Twitter'da gerçeklerin kontrol edilmesinden rahatsız olan Elon Musk, gerekli özeni göstermeden şirketi şişirilmiş bir fiyattan satın almak için saçma bir teklifte (44 milyar dolar) bulundu. Twitter’ı devralan Musk, ilk olarak platformda ücretli bir doğrulama seçeneği sunarak insanların hemen ünlü şahsiyetleri ve büyük şirketleri taklit etmesine yol açtı. Twitter Blue sistemi bir kapandı bir açıldı, yeni renkli onay rozetleri geldi, işgücünün ve yönetim kadrosunun büyük kısmı kovuldu. Tüm bunların ise Twitter 2.0 için yapıldığının altı çizildi. Sonuç olarak Twitter son aylarda bir çorbaya dönüştü. Ancak iyi şeyler de olmadı değil. Eski Twitter yönetiminin FBI ve istihbarat kurumlarına boyun eğdiği, önemli kişilere gizlice sansür uygulandığı ortaya çıkarıldı. Günün sonunda ise Twitter için ortalık tam bir kaos.
5. Amazon ve Alexa
2022 yılında Amazon’un sesli dijital asistanı Alexa’yı pek duymadınız değil mi? Bunun bir sebebi var: Çalışmıyor. Amazon'un Alexa sesli asistanı, teknoloji devinin Echo serisi cihazları sayesinde milyonlarca eve girmeyi başardı, ancak Business Insider'dan gelen bir rapor, asistanın sanıldığı kadar başarılı olmadığını ortaya koydu. Aslında, Alexa projesinin 2022'nin sonuna kadar Amazon'a 10 milyar dolar kaybettireceği ve hiçbir zaman karlı olmadığı belirtildi. Bunun nedeni ise kullanıcıları Alexa’yı yalnızca müzik çalmak veya hava durumu hakkında soru sormak gibi önemsiz komutlar için kullanıyor. Sorun ise bu talepler para kazandırmıyor. Öte yandan kullanıcılar Alexa’nın sık sık çöktüğünü, yanlış cevaplar verdiğini söylüyor. Hatta Amazon’un Alexa’ya olan ilgisinin de düştüğü söyleniyor. 2023’te bu konuda yeni bilgiler gelecektir.
Öte yandan sadece Alexa değil Amazon için de 2022 yılı oldukça kötü geçti. Amazon 2022 yılında 1 trilyon dolar kaybeden ilk şirket oldu. Firma kasım ayından değerinin neredeyse yarısını kabetti.
6. NFT’ler
2022'nin başlangıcında NFT’lere olan ilgi hem yatırımcı hem de kullanıcılar tarafından oldukça yüksek bir seviyedeydi. CryptoPunks ve Bored Ape Yacht Club gibi birinci sınıf NFT'lerin değeri katlanarak artarken bu dönemlerde NFT'lere (Non-Fungible Tokens) olan ilgi zirveyi gördü ve Ocak ayında ticaret hacmi 17 milyar dolara ulaştı. Tıpkı kripto paralarda olduğu gibi NFT’ler de 2022’den payına düşeni aldı. Eylül ayına gelindiğinde ticaret hacmi yüzde 97 düşerek 477 milyon dolara geriledi. Hatta Justin Bieber'ın 1.29 milyon dolara aldığı NFT'nin değeri 69 bin dolara kadar düşmüştü.
Böylece 2022 yılını geride bırakmış olacağız. Teknoloji dünyası 2022 yılında özellikle yapay zeka ve enerji alanında inanılmaz ilerlemeler kaydetti. Metinden görsele, görselden videoya, metinden videoya yapay zekalar büyük gelişim kaydetti. Füzyon enerjisi tarihi bir eşiği aştı. 2023 yılının teknoloji trendleri hakkında daha fazla bilgi almak için hemen üst tarafta bulunan bağlantıyı kullanabilirsiniz.
{{body}}
{{/longBody}} {{^longBody}}{{body}}
{{/longBody}}