E-ticaret düzenlemesi Meclis'te kabul edilerek yasalaştı

Bu hafta komisyonda kabul edilerek TBMM Genel Kurulu’na sunulan e-ticaret düzenlemesi Meclis’te kabul edilerek yasalaştı. Kanunla, e-ticaret pazaryerlerinin tekelleşmesinin ve haksız rekabetin önüne geçilmesi amaçlanıyor. E-ticaret pazaryerleri için lisans zorunluluğu, içerik kaldırma yükümlülüğü, reklam kısıtlaması gibi kurallar getiriliyor.

E-ticaret düzenlemesi ile neler değişecek?

Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, kabul edildi. Kanuna göre e-ticaret pazaryerleri için net işlem hacmine göre çeşitli faaliyet sınırlandırmaları getiriliyor. Büyük e-ticaret pazaryerlerinin reklam bütçeleri kısıtlanacak ve böylece sektörde rekabet eden küçük e-ticaret pazaryerlerini baskılamasının önüne geçilecek.

E-ticaret pazaryerindeki satıcılar, platform tarafından fiyat değişikliğine, kampanyaya ve reklama zorlanmayacak. Siparişler alıcıya ulaştıktan sonra 5 iş günü içerisinde satıcıya ödemesi yapılacak.

Kanunla birlikte Ticaret Bakanlığı’na e-ticaret pazaryerleri için düzenleme yapma yetkisi veriliyor. Ticaret Bakanlığı, e-ticaretin gelişimini sağlamaya, etkin ve adil rekabet ortamını korumaya, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının faaliyetlerine yönelik düzenlemeler hazırlayacak.

E-ticaret pazaryerleri, kendi markasının veya marka kullanım iznini elinde bulundurduğu malları satışa sunamayacak. Bu malların satışına aracılık edemeyecek.

Yıllık net işlem hacmi 10 milyar liranın üzerinde olanların yükümlülükleri

Kanunla bir takvim yılındaki net işlem hacmi 10 milyar liranın üzerinde olan e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılara ilave yükümlülükler de getiriliyor.

Buna göre, e-ticaret aracı hizmet sağlayıcı, e-ticaret hizmet sağlayıcı ve alıcıdan elde ettiği verileri, yalnızca aracılık hizmetlerinin sunulması amacıyla kullanacak ve aracılık hizmeti sunduğu e-ticaret pazaryerleri veya diğer e-ticaret ortamlarında e-ticaret hizmet sağlayıcılarla rekabet ederken kullanamayacak.

Net işlem hacmi 10 milyar liranın üzerinde olan e-ticaret aracı hizmet sağlayıcı, e-ticaret hizmet sağlayıcının satışları dolayısıyla elde ettiği verileri bedelsiz taşımasına ve bu veriler ile bunlardan elde ettiği işlenmiş verilere bedelsiz ve etkin şekilde erişim sağlamasına teknik imkan sunacak.

Birden fazla e-ticaret ortamında faaliyet gösterilmesi halinde bu ortamlar arasında erişim imkanı sunulmayacak. Bağımsız denetim kuruluşunca hazırlanan denetim raporu, Ticaret Bakanlığına sunulacak.

Net işlem hacmi 30 milyar liranın üzerindekilere uygulanacak ilave yükümlülükler

Düzenleme ile bir takvim yılındaki net işlem hacmi 30 milyar liranın, iptal ve iadeler hariç işlem sayısı 100 bin adedin üzerinde olan e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılara ilave yükümlülükler getirilecek.

Buna göre, e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, pazaryerlerinin piyasadaki rakipleri dışlayıcı şekilde reklam ve indirim faaliyetlerinde bulunmayacak.

Net işlem hacmi 30 milyar liranın üzerinde olan e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, e-ticaret hizmet sağlayıcının ticari ilişkilerini, alternatif kanallardan aynı ya da farklı fiyattan mal veya hizmet sunmasını ya da reklam yapmasını kısıtlayamayacak; herhangi bir kişiden mal veya hizmet teminine zorlayamayacak. Ayrıca buna imkan sağlayan herhangi bir hükme aracılık sözleşmesinde yer veremeyecek.

Net işlem hacmi 60 milyar liranın üzerinde olanlara uygulanacak ilave yükümlülükler

Kanunla bir takvim yılındaki net işlem hacmi 60 milyar liranın, iptal ve iadeler hariç işlem sayısı 100 bin adedin üzerinde olan e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılara da ilave yükümlülükler getiriliyor.

Bu kapsamda e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, aracılık hizmeti sunduğu e-ticaret pazaryerlerinde, kredi kartıyla yapılan kredili ödeme işlemleri ile diğer ödeme işlemleri hariç ekonomik bütünlük içinde bulunduğu bankaların ya da şirketlerin, kredi verme işlemleri dahil sundukları her türlü hizmetin gerçekleştirilmesine ilişkin faaliyette bulunmasına imkan sağlayamayacak.

Ayrıca aracılık hizmeti sunduğu e-ticaret pazaryerlerinde, ekonomik bütünlük içinde bulunduğu elektronik para kuruluşlarınca ihraç edilen elektronik paraların kabulüne ilişkin faaliyette bulunulmasına imkan sağlayamayacak.

E-ticaret pazaryerlerinin kendi kargo hizmetine sınırlama getiriliyor

Kargo ve lojistik hizmetlerinde söz sahibi olmasının diğer işletmelerin rekabet edebilirliğini sekteye uğratması nedeniyle e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılar; aracılık hizmeti sunduğu e-ticaret pazaryerlerindeki satışlar, kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin e-ticaret hizmet sağlayıcı olarak yaptığı satışlar ve e-ticaret dışındaki satışları hariç eşya taşımacılığı, taşıma işleri organizatörlüğü ve posta hizmet sağlayıcılığı faaliyetlerinde bulunamayacak.

Düzenleme 1 Ocak 2023’te yürürlüğe girecek. Ancak kanundaki uygulanması zaman alacak bazı maddelerin yükümlülük tarihi 1 Ocak 2024’te başlayacak. Ayrıca lisans alma yükümlülüğü 1 Ocak 2025’ten itibaren yürürlüğe girecek.