İnternet, kökeni 60 yıllara dayansa da günümüzdeki kullanılma amacını ulaşması 90’lı yılların ortalarında oldu ve 2010’lu yıllarda ise tamamen bir patlama yaşadı. Tabi bu patlamada sosyal medya, e-ticaret siteleri ve mesajlaşma uygulamalarının yanı sıra akıllı cihazların da rolü oldukça büyüktü.
Gelişen teknoloji ile yaygınlaşan internet sayesinde birçok işlemi oturduğumuz yerden veya seyahat ederken yani kısaca aklınıza gelebilecek her yerden yapmaya başladık. Yeri geldi bir otel rezervasyonu yaptık, yeri geldi fatura ödemesi yaptık ya da bankacılık işlemlerini kolayca hallettik. Bu içeriğimizde ise sizlere e-ticaret sitelerinden bahsederek, bir e-ticaret sitesinin domainin (alan adının) sahip olması gereken kriterler hakkında bilgiler vereceğiz. Öncelikle “E-Ticaret Nedir?” Sorusunun cevabını verelim.
E-Ticaret Nedir?
Kısaca açıklamak gerekirse internet üzerinden yani dijital ortamda yapılan mal veya hizmet alışverişi. Çok basit bir kavram olsa da içerisinde çok büyük anlamlar taşımaktadır. Örnek vermek gerekirse, bulunduğunuz yerde bulamadığınız bir ürünü, çoğu zaman çok daha uygun fiyatlara internet üzerinden satın alarak kapınızdan teslim alabilirsiniz. Bu çok güzel bir şey değil mi ? Ya da şöyle bir örnek ile açıklayalım, yoğun bir gün geçiriyorsunuz ve market alışverişi yapmanız gerekiyor. İş yerinizde bir boşluk bularak internet üzerinden siparişinizi oluşturabiliyor ve teslim saatini seçerek yine kapınızdan teslim alabilirsiniz.
E-Ticaretin Avantajları Nedir?
E-ticaretin avantajlarını sıralamaya çalıştığımızda burada hem kullanıcı taraflı hem de işletme taraflı avantajlarını ayrı ayrı ele almamız gerekmektedir. Çünkü e-ticaret kavramının her iki kesime de ayrı ayrı faydaları bulunmaktadır.
E-Ticaretin İşletmeler İçin Avantajları
Bir işletme sahibi olduğunuzu düşünün, işin içerisinde birçok gider kalemi mevcut. Dükkan kirası, aidatı, çalışan ücreti gibi gider kalemlerini sıralayabiliriz. Ancak bir e-ticaret sitesi sahibi olduğunuzda 1 kere ücret ödeyerek kendi sanal mağazanıza sahip olabilirsiniz.
Asgari çalışan ile tüm işlemlerinizi halledebilir ve dükkan kirası, aidat, elektrik, su gibi gider kalemlerinden kurtulabilirsiniz. Gider kalemlerinden kurtulma avantajına ek olarak, dükkanınızın A sokağında bulunduğunu varsayalım, buradaki potansiyel müşterileriniz A sokağından geçen ve A sokağı civarında yaşayan insanlardan ibaret oluyor, ancak bir internet mağazanız olduğunda tüm dünyadaki insanlara ulaşabilir ve ürün ve hizmetlerinizi satabilirsiniz. Bu şekilde potansiyel müşterilerinizin sayısını daha da yükseltebilirsiniz.
Son olarak benim en önemli gördüğüm avantajlardan birisi de 7 gün 24 saat alışveriş yapabilme imkanı. Gene A sokağınızdaki dükkandan yola çıkarak çalışma saatlerinin sabah 10 ila akşam 10 arasında olduğunu varsayalım. Günün geri kalan saatlerinde ise herhangi bir satış yapma olasılığınız bulunmuyor. Ancak e-ticaret sitenizde durum bu şekilde olmuyor. İnsanlar sizin mağazanızdan 7 gün 24 saat alışveriş yapabilir ve siz de hiçbir müşterinizi kaçırmamış olursunuz.
E-Ticaretin Kullanıcılar İçin Avantajları
E-ticaretin işletmeler kadar kullanıcılara da bir dizi avantajları bulunmaktadır. Yazımızın başında verdiğimiz örnekten yola çıkarak kullanıcılar almak istediği ve yakın çevresindeki mağazalarda bulamadığı ürünleri internet üzerinden satın alabilir. Hem de internet üzerindeki fiyatlar çoğunlukla daha uygun fiyatlı olmaktadır. İşin içinde dükkan kirası ve saydığımız diğer giderler olmadığı için işletmeler, internet fiyatlarında daha yüksek indirim oranları uygulayabiliyor.
Bana göre diğer önemli avantaj ise diledikleri her yerden alışveriş yapabiliyor olmaları. İki işi arasında bir boşluğu varsa kişinin, örneğin toplu taşıma ile bir yerden başka bir yere gidiyorsa, o boşlukta alışveriş yapabiliyor veya işte öğle arasında yemeğini yedikten sonra artan zamanında alışveriş yapabiliyor. Burada kullanıcı o ürünü almak için herhangi bir mağazaya gitmek zorunda kalmadan satın almak istediği ürünün siparişini internet üzerinden gerçekleştiriyor ve hem zaman hem de para tasarrufu sağlıyor.
E-ticaret ve avantajları konusunda kısa bilgi verdikten sonra asıl konumuza geri dönelim.
E-Ticaret Sitesinin Alan Adı (Domain) Nasıl Olmalı?
E-ticaret sitesi olsun veya olmasın her site için domain seçimi oldukça önemli bir konudur. Nedeni ise internet dünyasında herkes sizi o alan adınız (domain) ile bilecek ve bu domain aracılığıyla kullanıcılar sitenize ziyaret edecek. Bu alan adı gün geçtikçe sizin markanızın adı olarak hafızalarda yer edinecektir. Bildiğiniz gibi kullanıcıların zihinlerinde bir marka algısı yaratmak uzun ve masraflı bir işlemdir. Buradaki masraftan kastım tabi ki reklam ve tanıtım maliyetleridir. Ek olarak domain isminiz sizin markanızın ayrılmaz bir bütünü olacağı için bunun değiştirilmesi demek o zaman kadar yapılmış tüm marka tanıtım, reklam ve marka bilinirliğini işlemlerinin çöpe gitmesi demektir.
Benim şahsi fikrim, projenin büyüklüğü ne olursa olsun herhangi bir projeye başlamadan önce isim en önemli konudur. Alan adınızın sahip olması gereken birkaç özellik mevcuttur. Bu özellikleri kısaca açıklayarak detaylı bilgi vermeye çalışalım.
• Kısa ve Akılda Kalıcı Olmalı: Alan adınızın (domain) kısa ve akılda kalıcı olması oldukça önemli bir özelliktir. Çünkü günümüzde en iyi reklam viral reklamdır. Alan adınızla karşılaşan veya alan adınızı bir şekilde duyan kullanıcılar hiçbir yanlış anlaşılma yaşamadan alan adınızı ilk seferde anlamalıdır. Böylece yakın çevresine tavsiyede bulunurken herhangi bir kafa karışıklığı ve yanlış anlaşılma olmamalıdır.
• İşinizi ve Markanızı Yansıtmalı: Sahip olduğunuz alan adının yaptığınız işi ve markanızı yansıtması çok önemlidir. Hepsiburada, Gittigidiyor, Trendyol gibi markalar yaptıkları işlerle özleşmiş markalardır. Tabi ki marka isimlerinin bu özdeşleşmeye katkısı oldukça yüksektir. Hepsiburada ismini duyduğumuzda aklımızda, birçok ürün ve kategoride ürünü bulabileceğimiz bir platform aklımıza gelmektedir. İşinizin, markanızın ve alan adınızın bağlantısı size akılda kalıcılık ve yeni müşteri konusunda paranın satın alamayacağı marka bilinirliğini sağlamaktadır.
• Kolay Telaffuz Edilebilir Olmalı: Alan adınızın kolay telaffuz edilmesi gerekmektedir. Çünkü internet üzerinde milyarlarca websitesi bulunmaktadır. Yanlış bir telaffuz sonrası oluşabilecek yanlış anlaşılmadan dolayı kullanıcılar yanlış bir siteye giriş yapacaktır. Bu da yaptığınız tüm reklam harcamaların, marka bilinirliği çalışmalarının ve emeklerinizin çöpe gitmesi anlamına gelmektedir. Domain seçimi yaparken zor, türkçe olmayan ve günlük dilde kullanılmayan isimleri seçmekten kaçınmanız gerekmektedir.
• Özel Karakter İçermemeli: Burada bahsedilen özel karakter tire (-) işaretidir. Bunun dışında herhangi bir özel karakter alan adlarında kullanılmamaktadır. Tire işareti ile alınmış alan adlarında bir anlam dağılması ve telaffuzda gereksiz bir uzama olmaktadır. Örneğin donanimhaber kelimesi ağızdan tek seferde çıkmaktadır. Ancak bu alan adının bir tire ile ayrıldığını varsayalım, donanim-haber telaffuzda ise (donanim tire haber) olarak uzamakta ve anlaşılırlığı zor olmaktadır. İnsanların zor anladığı bir olguyu akıllarında tutma olasılığı da düşük olmaktadır.
Domain Uzantısı Önemli mi?
Dünya üzerinde 280 farklı domain uzantısı bulunmaktadır. Bu 280 farklı uzantılarda hepsinin ayrı ayrı önemi bulunmaktadır. Türkiye’de en önemli global uzantılar com, net ve org uzantılarıdır. Türk halkı tarafından oldukça benimsenmiştir bu alan adı uzantıları ve önemleri de buradan gelmektedir. Örnek vermek gerekirse birisine domain adresinizi uzantısı olmadan söylerseniz ilk ekleyeceği uzantı com uzantısı olacaktır. Eğer alan adınızın uzantısı com, net veya org uzantısı değilse kullanıcı yanlış siteye giriş yapacaktır. Bir diğer husus yapılan bir araştırmadan gelmektedir. Büyük bir markanın Fransa sitesi com uzantılı olduğu için ziyaretçi sayısı oldukça düşük kalmaktaymış, firma .fr uzantılı alan adı ile siteyi tekrar yayınlandığında ise mevcut ziyaretçi sayısı 3-4 kat artış göstermiş. Bu da lokasyona göre uzantı önemini gösteren güzel bir örnektir.
Nasıl Domain Satın Alınır?
Ülkemizde birçok hosting ve domain sağlayıcı firma bulunmaktadır. Öncelikle yukarıda verdiğimiz bilgilerin ışığında karar verdiğiniz alan adınızın müsaitlik durumunu kontrol etmeniz gerekmektedir. Domain sorgulama işlemi ile müsait olduğundan emin olduğunuz alan adını satın alabilirsiniz. Uzantılara göre maksimum alabileceğiniz süre değişiklik göstermektedir. Örnek vermek gerekirse com, net ve org gibi uzantıları maksimum 10 yıl, com.tr gibi uzantıyı ise maksimum 5 yıllık alabilirsiniz. Süre seçimini yaptıktan sonra ödeme gerçekleştirebilirsiniz ve seçtiğiniz süre boyunca o alan adı dünya üzerinde size tahsis edilmiş olur. Süre sonucunda ise yenileme yaparak alan adınızın sahipliğini devam ettirebilirsiniz.
(Güncellendi: )
Haberi DH'de Gör