Türkiye, 2028'de resmen Ay'a gidiyor: İlklere imza atılacak

Daha önce Türkiye'de ilk olarak bizim duyurduğumuz uzay özelindeki tarihi uluslararası işbirliği resmen açıklandı. Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından yapılan açıklamada Çin’in Chang’e 8 göreviyle 2028 yılında Ay’ı Güney Kutbu’na iki uzay aracı gönderileceği ifade edildi. Bu görev ile Türkiye, Ay'da son derece önemli bazı ilkleri gerçekleştirecek.

Tarihi ve uzun soluklu bir görev

Çin, son yıllarda Ay görevleri ile kendinden söz ettiriyor. Halihazırda Ay’da en aktif ülke olan Çin, Ay’ın güney kutbunu keşfetmek ve gelecekteki Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu (ILRS) için kritik bilgiler toplamak için Chang’e 8 görevine hazırlanıyor. Ülke, bu görevde uluslararası katılımcıları da kısa bir süre önce açıkladı.

Çin, bir aksaklık olmazsa 2028’de gerçekleştirilecek Chang’e-8 Ay güney kutbu görevine yönelik uluslararası işbirlikleri kapsamında çeşitli ülkelerde 10 farklı projeyi seçti. Bu projeler, roveler, robotlar ve çeşitli bilimsel araçlardan oluşuyor.

Ancak bu işbirliği sadece bir görev özelinde, yüzeysel olarak düşünülmemeli. Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA) tarafından yapılan açıklamaya göre Türkiye, Pakistan, Rusya, Tayland, Güney Afrika ve Mısır gibi ülkelerin programa katıldığını söylendi. Chang’e 8’de yer alan ülkelerin büyük kısmı Türkiye dahil olmak üzere Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu (ILRS) girişiminde yer almayı taahhüt etmiş durumda. Yani gelecekte Türkiye ve Çin arasında daha fazla uzay işbirliği göreceğiz.

ODTÜ uzaydaki ilkleri gururla duyurdu

ODTÜ liderliğinde, Zhejiang Üniversitesi, STAR.VISION ve Çin Uzay Ajansı (CNSA) iş birliğiyle geliştirilen iki adet mikro keşif robotu (rover) otonom olarak çalışacak ve yüzeyden değerli veriler toplayacak. Bu keşif sürecinde yapay zekadan da yararlanılacak.

CHERI (Challenging Environment Exploration Robot for Intelligence -Otonom Akıllı Ay Keşif Robotları) adının verildiği mikro keşif robotlarının her biri yaklaşık 5 kg ağırlığında olacak. Yapay zeka ile kendi rota kararlarını alacak olan sistemler, 3D haritalama yaparak birbirlerine yol gösterecekler. ODTÜ liderliğinde geliştirilen bu araçlar, Ay yüzeyinin yapısını ve bileşimini inleyecek. Sıcaklık ve ışınım gibi bilimsel ölçümler gerçekleştirilecek.

İki rover Chang’e 8 iniş aracından ardışık günlerde yüzeye inecek. Biri inerken diğeri video kaydedecek, bu daha önce yapılmamış bir şey.

Bu tarihi görev ile Türkiye, Ay’a rover veya diğer adıyla keşif aracı gönderen 6. ülke olacak. Aynı zamanda aynı anda iki rover gönderen ve Güney Kutbu’na rover indiren ilk ülke olacak. Konu hakkında açıklama yapan ODTÜ Rektör’ü Ahmet Yozgatlıgil, “Milli Uzay Programı’nın öncelikli hedefleri doğrultusunda özgün bilgi üretiyor, kritik teknolojiler geliştiriyoruz. Türkiye’nin uzaydaki bilimsel varlığını güçlendirirken; bağımsız, yenilikçi ve uluslararası arenada rekabetçi bir uzay ekosistemi inşa etmek için kararlılıkla çalışıyoruz” dedi.

Chang’e-8 görevi ve ILRS

Chang’e-8’in ana hedefi, Ay’ın güney kutbunda Mons Mouton (Leibnitz Beta) civarındaki bir plato üzerine inmek. Bu bölge, volkanik maddeler ve su buzu gibi maddeler barındırıyor zira burada kalıcı olarak karanlıkta kalan alanlar var. Dolayısıyla Ay’ın bu bölgesindeki keşifler, hem bilimsel hem de gelecekteki uzay görevleri için büyük önem taşıyor.

Chang'e-8, yerel malzemelerden habitat inşa etme kabiliyetini doğrulamak amacıyla, başta Ay toprağından tuğlaların 3D baskısı olmak üzere, yerinde kaynak kullanımı (ISRU) teknolojilerini test edecek.

Ayrıca bkz.

Tartışmalar büyüyor, K2-18b'deki Dünya dışı yaşam umudu soluyor

Chang’e-8 ve 2026’da gerçekleştirilecek Chang’e-7 misyonları, Çin’in Ay’da inşa etmeyi planladığı Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu (ILRS) için önemli adımlar olacak. 2030’larda inşa edilmesi planlanan bu istasyon, robotik görevlerin yanı sıra, astronotların ziyaret edeceği bir üs olmayı amaçlıyor. Çin, ILRS projesine 50 ülkeden katılım hedefliyor. Şu ana kadar 17 ülke ve uluslararası organizasyon, bu projeye katılmaya karar verdi.

Haberi DH'de Gör Yorumlar ve Diğer Detaylar