Araştırma: ChatGPT kullanımı yalnızlık hissini tetikliyor

Duygusal bağlılık riski
Araştırma nasıl yapıldı?
Yorumlar

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Araştırma: ChatGPT kullanımı yalnızlık hissini tetikliyor — OpenAI ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) iş birliğiyle yapılan yeni bir araştırmaya göre, **ChatGPT** gibi yapay zeka tabanlı sohbet robotlarını daha fazla kullanan kişilerde **yalnızlık hissi artış** gösterebilir ve bu kişiler sosyal çevreleriyle daha az vakit geçirebilir.

Duygusal bağlılık riski

Dört hafta süren çalışmaya göre, ChatGPT ile metin ya da ses yoluyla yapılan sohbetler, katılımcıların duygusal deneyimlerini doğrudan etkiliyor. Araştırma, sohbet robotunu daha fazla kullanan kişilerin yalnızlık hislerinin arttığını ve sosyal çevreleriyle daha az vakit geçirdiklerini gösteriyor. Araştırma henüz hakemli bir değerlendirmeden geçmedi ancak yapay zeka ile insan etkileşimleri üzerine önemli bulgular sunuyor.

Araştırmaya göre, kişisel meseleler hakkında konuşmak kısa vadede yalnızlık hissini artırırken, ilginç bir şekilde genel ve kişisel olmayan konular hakkında sohbet etmek duygusal bağlılık oluşturma riskini daha da yükseltiyor.

Araştırma nasıl yapıldı?

Araştırmacılar, farklı geçmişlere sahip yaklaşık 1.000 kişiyi bir ay boyunca izledi. Katılımcılar rastgele olarak yalnızca metin tabanlı veya iki farklı sesli ChatGPT sürümüne yönlendirildi ve günde en az beş dakika sohbet etmeleri istendi. Bazı katılımcılar serbest sohbetler gerçekleştirirken, diğerleri kişisel ya da kişisel olmayan konular üzerine konuştu.

Sonuçlar, insan ilişkilerinde duygusal olarak daha fazla bağlanma eğilimi gösteren kişilerin, sohbet robotlarına da daha fazla güvendiklerini ve yalnızlık hissini daha fazla deneyimlediklerini ortaya koydu. İlginç bir şekilde, sesli etkileşimin daha olumsuz bir sonuç doğurduğuna dair bir bulgu elde edilmedi. Araştırmanın ikinci aşamasında ise 3 milyon ChatGPT konuşması yazılım aracılığıyla analiz edildi ve kullanıcıların sohbet robotuyla nasıl etkileşim kurduğuna dair anketler yapıldı. Çoğu insanın ChatGPT’yi duygusal destek amacıyla kullanmadığı belirlendi.

2022’nin sonlarında piyasaya sürülen ChatGPT, yapay zeka teknolojilerine yönelik ilgiyi artırdı. Kullanıcılar bu teknolojiyi kod yazmaktan kişisel sorunlarını paylaşmaya kadar çeşitli alanlarda kullanıyor. Yapay zeka modellerinin giderek daha insana benzer iletişim kurabilmesi, bu sistemlere karşı duygusal bağlar kurma riskini de beraberinde getiriyor.

Özellikle gençler ve ruh sağlığı sorunları yaşayan bireyler açısından bu teknolojilerin olası duygusal zararlarına dair endişeler son dönemde yeniden gündeme geldi. 2024 yılında, bir başka sohbet robotunu geliştiren CharacterAI, bir çocuğa intihar düşüncelerini teşvik ettiği iddiasıyla dava edilmişti.