İnce Satırlar
Liste Modu
Döşeme Modu
Sade Döşeme Modu
Blog Modu
Son zamanlarda 802.11ax, daha bilinen adıyla Wi-Fi 6 revaçta. Bence artık üst segment, performans odaklı bir modem/router veyahut Wi-Fi adaptörü alınacaksa yeni nesile yatırım yapmak lazım. Asus RT-AX58U router ve PCE-AX58BT Wi-Fi adaptörü ileriye de yatırım diyebileceğim üst segment cihazlar.
İkisinin de siyah-gri temalı, gayet detaylı kutuları var, raftayken temel ve detaylı özelliklerini öğreniyorsunuz.
Router’ın kutusundan öncelikle kendisi, 19V 1.75A minik bir adaptör, kısa bir RJ-45 kablosu ve alışılageldik dökümantasyonlar çıkıyor. Wi-Fi adaptörünün kutusunda da kendisi ve dökümanlar var.
Boyut ve tasarım. RT-AX58U aslında rakibi çoğu üst segment router’dan minimal bir yapıda, özel bir yere ihtiyacı yok, istenirse altındaki yuvalardan duvara da sabitlenebilir. Malzeme sert plastik, plastik var plastik var, bu kesinlikle sağlam olanlarından, elde kullanılan bir şey değil tabii ama üstüne 538 gramlık ağırlık da eklenince güven veren bir his oluşmuş.
Genel olarak keskin çizgilere sahip, önü olsun, altında ve üstündeki havalandırma ızgaraları olsun bir spor araç havası var. 4 anten var, bunlar çıkarılamayan antenler ama istediğiniz gibi yönlendirebileceğiniz türdeler.
Üstünde durum LED’lerini görüyoruz, sağında veya solunda herhangi bir detay yok. Arkasını çevirdiğimizde güç girişi, güç anahtarı, bir tane USB 3.1 1. jenerasyon portu, 4 tane Gigabit RJ-45 portu ve bir tane WAN portu var. WPS ve Reset butonları da burada. Altında bilgilendirme etiketi ve şifresini hızlıca temin edebilmek için QR kodu var. USB portu üzerinden mesela flaş bellek, harici bir disk takabilir, küçük bir medya sunucusuna çevirebilirsiniz. 3G/4G dongle ile internet yedeği alabilirsiniz veya yazıcı bağlanabilir, ağın kullanımına sunarsınız.
Kalbinda Broadcom markalı bir yonga var, 3 çekirdekli, evet pek alışılageldik bir çekirdek sayısı değil ve 512MB RAM eşlik etmiş. Deneyimlediğim kadarıyla cihazı yeterince serin tutabilecek pasif soğutma bloklarıyla da soğutulmuş, cihazın ağırlığını bunlar oluşturuyor.
Dediğim gibi 802.11ax standardında bir cihaz, 2.4GHz ve 5GHz olarak çift bant yayın yapabiliyor. 2.4GHz bandında 574Mbit, 5GHz bandında 2402Mbit’e kadar potansiyel bir hıza sahip. WPA3 güvenlik protokolünü desteklemesi çok önemli, zira 2004’ten beri hayatımızdaki WPA2 protokolünü kırmanın güncel ve etkili yolları var, kısaca WPA3 önemli.
Beamforming destekli, yani alıcıya doğru sinyal alanını şekillendirebiliyor. MU-MIMO da destekli, alıcı başına bir sinyal hattı ayrılması olarak özetlenebilir. Ayrıca, LTE hücresel veri baz istasyonlarında kullanılan bir teknoloji OFDMA destekli, bu da her MU-MIMO hattının 4’e parçacıklı bir şekilde ayrılmasını sağlıyor, potansiyel olarak ortalama verimi 802.11ac’nin MU-MIMO’suna göre 4 kat attırdığını söyleyebiliriz.
Gelelim kuruluma. Öncelikle bu cihazı baştan bir AiMesh birimi olarak ayarlamak mümkün, AiMesh birden fazla Asus marka yönlendiriciyle Mesh Wi-Fi sistemi oluşturmanın Asus tarafındaki ismi. Çalışma modlarında varsayılan olarak elbette kablosuz yönlendirici modu, sinyal tekrarlayıcı, erişim noktası, medya köprüsü ve AiMesh modları var. Bağlantı kullanıcı adı ve şifresi ayarı, bağlantı türü ayarı, ağlarınıza vereceğiniz isim ve şifre şeklinde adımlar var.
802.11ax modunu kapatıp açabilirsiniz, telefon, tablet, televizyon, konsol, akıllı aydınlatmalar, hiçbirinde bağlantıyla alakalı problem yaşamadım. Oturum adı ve şifresinden sonra kurulum tamamlanıyor.
Arayüzünde ilk tavsiyem şu, güncellemesini yapın arkadaşlar. Anasayfada 2.4GHz ve 5GHz bandının durumu, işlemci ve RAM kullanımı gibi temel istatistikleri görüyoruz. Misafir ağı ayarları sekmesinden sonra Ai Protection var, ömür boyu lisanslı Trend Micro güvenlik duvarıyla geliyor cihaz. Spam mailler, fidye yazılımları, bunlardan öte bence en önemlisi DDos saldırılarına karşı koruma sağlıyor. Evebeyn denetimi de mevcut, kara liste oluşturulabiliyor, cihaza göre kullanım süresi girilebiliyor. QOS var, uygulamaya göre bant genişliği ve önceliğini belirliyor, modlar da var aslında, ben oyun modunu seçtim. Tabii burada en önemli faktör internet altyapınız ve hat kaliteniz.
Trafik çözümleyici ağı en çok neler kullanıyor, hangi uygulamalar kullanıyor bunu görebiliyorsunuz, “interneti ne böyle yavaşlatıyor” dediğinizde faydalı bir şey. USB uygulaması sekmesinden taktığınız belleği, taşınabilir diski internetle paylaşabilirsiniz, medya sunucusu haline getirip ağla paylaşabilirsiniz, yazıcı bağlayabilirsiniz, 3G/4G dongle bağlanıp internet yedeği alınabilir, Time Machine cihazı olarak kullanabilir ve en önemlisi de Torrent indirmeleri için kullanabilirsiniz. Ai Cloud yine bu harici bellekleri, diskleri daha çok bulut depolama hizmetleriyle paylaşmayı sağlıyor.
Temel ayarlarda ihtiyacınız olabilecek her şey var, WPA2 ile kurulmuştu ağlar, WPA3’e çevirdim, ayrıca MU-MIMO kapalı haldeydi, kendim açtım, bunları siz de yapın. Cihaz IPTV destekli, gerekli ayarlar mevcut. DDNS var, cihaz Alexa destekli ama ülkemizde yok Alexa, IFTTT’den faydalanabilirsiniz, VPN var, ülkemizde VPN lazım oluyor, güvenlik duvarı ayarları ve detaylarını görüyorsunuz, Ddos korumasını özellikle açmanız gerek, anahtar kelime ve filtre detayları da burada.
Sıra PCE-AX58BT’de. Adından da anlaşılabileceği üzere PCI-e X1 üzerinden kullanabileceğiniz bir Wi-Fi adaptörü, genel olarak USB adaptörlerden çok daha performanslılar. Küçük bir kart, üzerinde pasif bir soğutması var. Kart ve anten modülünden oluşuyor, çift antenli gördüğünüz üzere.
802.11ax destekli, 2.4GHz bandında 574Mbit, 5GHz bandında 2402Mbit potansiyel hıza sahip, AX58U ile aynı. OFDMA ve MU-MIMO var, WPA3 destekli, AX58U ile aynı şekilde. Bluetooth 5.0 destekli, bu bence önemli, Bluetooth 5.0’lı kablosuz kulaklıklarda mesela 4.2 alıcıyla kullandığınıza bant genişliğinden, gecikmeden feragat ediyorsunuz, iki taraf da 5.0 olunca böyle bir sorun yok.
Sıra geldi hız testlerine. RT-AX58U’yu bir NAS’a bağladım ve üzerinden video dosyaları aktardım. Router ile aynı odada 2.4GHz bandında 90Mbit civarında yani 10MB/saniye sularında gezdi, 5GHz ise bandında 600-700Mbit aralığında, 75-85MB/saniye civarı.
75 metre karelik evde 3 duvar ardından 2.4GHz bandında 20Mbit suları 2.5MB/saniye civarı, 5GHz bandında ise ortalama 400Mbit yani 50MB/saniye civarı. İki bantta da aktarım hızı bir miktar dalgalı ama sorun oluşturmaktan uzak.
Kendi sistemimde, performans testleri için kullandığım PCE-AC88 ile de test ettim, aynı odada 2.4GHz bandında, 110-120Mbit, 5GHz bandında 900Mbit civarı bir hız elde ettim.
75 metre kare ve 3 duvar ardından 2.4GHz’de yine 90-100Mbit civarı, PCE-AX58BT’nin neredeyse 5 katı kadar daha iyi, 5GHz’de ise 450Mbit civarı, 5GHz’de çok fark etmedi. Özeti şu, 802.11ac veya 802.11ax değil de anten sayısı, gücü, yonga başarımı çok daha önemli. Modem ve router’ınızın tam potansiyelini kullanmak için de iyi alıcılar kullanmak önemli.
Asus RT-AX58U şu ana kadar gördüğüm, segmentine göre en az güç tüketen router’lardan biri oldu, boştayken 6W civarı, yük altındayken de 8W civarı tüketti. NAS’ıma bir seferde 350GB civarı veri aktardım, tabiri caizse nefesi kesilmedi, takılma çakılma yapmadı. Tabii bunlar inceleme ürünleri, aylarca kullanma fırsatımız olmuyor ama 1 aylık testimde herhangi bir stabilite sorunuyla karşılaşmadım, AX58BT için de aynı şekilde.
Asus RT-AX58U ve PCE-AX58BT. Bu videonun çekildiği tarih itibarıyla ülkemiz fiyatları kesinleşmemişti. 802.11ax, Wi-Fi 6 standardı özellikle çok fazla kullanıcının olduğu durumlar ve senaryolarda MU-MIMO ve bazı LTE baz istasyonu teknolojileriyle önemli bir adım. Modem’inden Router’ından veyahut Wi-Fi adaptöründen tam anlamıyla faydalanan biri olarak ben testlerimi yaptım, sonuçları aktardım, gözlemlerimi paylaştım, diğer incelemelerine bakıp performanslarını karşılaştırabilirsiniz. Özetle, ikisi de tercih listenizde bulunabilecek hızlı, stabil çalışan cihazlar.
