Ay tozundan oksijen üreten bir santral geliştiriliyor

Yorumlar

Avrupa Uzay Ajansı (ESA), ileride Ay’da kurulması planlanan üs için oksijen sağlayacak bir santral üzerinde çalıştığını duyurdu. Hollanda’da bulunan Avrupa Uzay Araştırmaları ve Teknoloji Merkezi’nin içinde kurulan bir laboratuvarda çalışan araştırma ekibi halihazırda yapay ay tozundan oksijen elde etmeye çalışıyor.

Ay’daki kaynaklardan üretilecek oksijenin burada görev yapan astronotlar için hava ve roketler için ise yakıt anlamına geleceğini ifade eden Beth Lomax isimli bilim insanı, çalışmaların bu istikamette devam ettiğini ifade etmiş.

Gerçek ay regolitinin (yüzeyde bulunan taş ve toz parçalarının oluşturduğu tabaka) %40 ila 45 oranında oksijen içerdiğini belirten araştırmacılar, Hollanda’da kurdukları santralde ise yapay ay tozu içindeki oksijeni çıkarıp kullanabilecekleri bir sistem üzerinde çalışıyor.

Ekibin oksijeni kullanılabilir hale getirmek için kullandıkları yöntem ne yazık ki bir hayli zahmetli. Ay tozunda mineral ve cam olarak bulunan oksijenin çıkarılması için oldukça karmaşık kimyasal işlemler gerekiyor.

ESA ekibinin oksijen elde etmek için kullandıkları yöntem ise Metalysis isimli bir İngiliz şirket tarafından bulunmuş. Erimiş tuz elektrolizi adlı yöntem aslen metal ve alaşım üretiminde kullanılıyor. İşlemler sırasında ortaya çıkan oksijen ise Metalysis tarafından istenmeyen yan ürün olarak görüldüğü için bu aşamada kullanılan reaktörlerin oksijene direnç gösteremeyecek şekilde tasarlandığı ifade ediliyor. Dolayısıyla oksijen bir egzoz yardımıyla dışarıya atılıyor.

Lomax ve ekibi söz konusu sistemde yapmış oldukları tasarım değişikliği ile oksijenin ölçülebilir hale geldiğini ifade etmiş. Ekibe göre ileride yapılacak güncellemelerle oksijenin depolanabileceği ve santralin çalışma sıcaklığının da düşürülebileceği belirtilmiş.

Dünya’da sürdürülen bu çalışmaların gerçek hayattaki karşılığının görülebilmesi için araştırmacıların bir sonraki hedefi Ay’da kurulması muhtemel santralin çalışır bir örneğini 2020’li yılların ortalarına kadar inşa etmek. Ekip söz konusu teknolojinin bu kez kalıcı olarak gidilmek istenen uydumuzda kullanılmasını umuyor.