Bir F-35 pilotu, uçakla ilgili eleştirilerini sıraladı

Yorumlar

Birçok otorite tarafından dünyanın en gelişmiş uçağı olarak kabul edilen “Panter” lakaplı F-35 Müşterek Taaruz Uçağı, aynı zamanda günümüzün en pahalı ve çok eleştirilen savunma sanayi projeleri arasında gösteriliyor. Donanım ve yazılım tarafında 871 adet hatayla uçan F-35, geçtiğimiz günlerde Eski ABD Savunma Bakanı Christopher C. Miller tarafından eleştirilmişti. Uçağın tasarımıyla ilgili bir eleştiri de bu kez kokpitin içinden geldi.

Hush-Kit adlı havacılık dergisine konuşan ve isminin açıklanmasını istemeyen bir F-35 pilotu, uçağın kokpit ve arayüz sistemi hakkında konuştu. İlk etapta F-35’in kokpit tasarımının olumlu yönlerine değinen pilot, kokpitin dokunmatik ekranlarla kaplı olduğunu, bu sayede pilota inanılmaz seviyede bilgi akışı sağlandığını ve buna da birkaç parmak kaydırma hareketiyle ulaşılabildiğini ifade etti.

Ancak pilotun önündeki karmaşıklığı ortadan kaldırmak ve aynı anda farklı tür bilgiye ulaşabilecek şekilde tasarlanan dokunmatik ekranlar, röportajı veren pilota göre ciddi bir eksiklik barındırıyor. Dokunmatik geribildirimden uzak olan bu ekranlar, pilotların alışkın olduğu ve bir tuşun verdiği basma ya da bir düğmenin çevrilme hissiyatını veremiyor. Aynı pilot, dokunmatik ekrana bastığında %20’ye yakın bir oranda herhangi bir geri bildirim alamamaktan şikayetçi olduğunu söylemekte. Bazı anlarda ekrana dokunduğunda hiçbir şey olmadığını söyleyen pilotun bu sözleri, tahmin edileceği gibi bir savaş pilotu için bu haliyle zorlayıcı bir durum.

Pilotun bu konudaki açıklamaları ise şöyle:

“Şu sıralar, ekranın yanlış bir yerine dokunma oranım %20’ler seviyesinde. Bu durum çoğunlukla türbülans veya G altında parmaklarımı rahat hareket ettirememekten ötürü ortaya çıkıyor. En büyük eksikliklerden birinin de bir şeyler yazarken elinizi bir yerlere dayayamamak olduğunu söyleyebilirim. Düşünün, cep telefonunda başparmaklarınızla mı bir şeyler yazmak daha kolay yoksa kocaman bir tablet ekranına sadece işaret parmağınızla harf tuşlamak mı? Yaşadığım tam da bu.”

Pilotun şikâyet ettiği bir diğer husus ise 400 bin dolar değerindeki “sihirli” kask. Baş üzeri göstergesi (HUD) ve sensör verilerinin yerini alan kask, ne yazık ki işlevini tam olarak yerine getiremiyor. Hud’da gösterilen verileri küçülterek pilota yansıtan kask ekranı, söz konusu bilgilerin açık ve net olarak görülmesini engelliyor.

F-35 pilotuna göre sesli komut desteğine de sahip F-35’in bu özelliği, yine pek kullanılmıyor. Özelliği, G altında kullanmanın pek mümkün olmadığını ifade eden pilot, bunu kullanan birine de rastlamadığını dile getirmiş.