Bu altı kıtalararası elektrik bağlantısı dünyayı şekillendirecek

Fas ve İngiltere bağlantısı
Avustralya ve Singapur bağlantısı
Avrupa ve Kuzey Amerika bağlantısı
Azerbaycan ve AB bağlantısı
Yunanistan ve Mısır bağlantısı
Suudi Arabistan ve Hindistan bağlantısı
Yorumlar

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Bu altı kıtalararası elektrik bağlantısı dünyayı şekillendirecek — Kesintisiz bir enerji sağlamak ve mevcut enerji ihtiyacını karşılamak için, elektrik santrallerini ve bütün şebekeleri birbirine bağlayan sistemlere **enterkonnekte** **sistem** adı veriliyor. Bunlar genellikle ulusal ve bazen de uluslararası sistemler olabiliyor. Bu hatlar sayesinde değişken rüzgar ve güneş enerjisinin ihtiyaç duyulan yere, ihtiyaç duyulan zamanda akması sağlanıyor. Ancak fosil enerjilerden uzaklaşmak isteyen dünya, bu hatları artık uluslararası değil, **kıtalararası** olacak şekilde inşa etmek istiyor. Projelerin maliyetleri ise birkaç on milyar doları bulacak ancak bunlar, dünyanın enerji çehresini dönüştürecek.

Enterkonnekte hatlar elektrik şebekeleri için otoyollar kadar hayati önem taşıyor ve ülkelerin enerji sistemlerini karbonsuzlaştırılmasında büyük önem taşıyor. Bu hatlar sayesinde yenilenebilir enerji tesisleri (rüzgar veya güneş enerjisi santralleri) elektrik talebinin en yüksek olduğu ancak esasında kurulum için pek de uygun olmayan yerler yerine en rüzgarlı veya en güneşli yerde kurulabilir. Ayrıca tesisler ucuz veya arazi sıkıntısı olmayan yerlere kurularak istenilen bölgeye akış sağlayabilir.

Bu bağlamda dünya genelinde birkaç dev proje, elektrik hatlarıyla kıtaları birbirine bağlamak istiyor. Halihazırda kara ve deniz üzerinden dünyanın en uzun elektrik bağlantısı, Danimarka ve Birleşik Krallık arasındaki 764 km uzunluğundaki Viking Link projesidir. 2,2 milyar dolarlık bu proje, planlanan 6 yeni kıtalararası enerji hattının yanında oldukça küçük kalacak.

Fas ve İngiltere bağlantısı

Böylesi bir bağlantı ile 7 milyon İngiliz hanesine temiz enerji sağlanabileceği ve tek başına tüm ülkenin elektrik ihtiyacının yüzde 8’ini karşılayabileceği belirtiliyor. En önemlisi de bu bağlantının günde ortalama 19 saatten fazla bir süre boyunca güvenilir enerji sağlayabilecek olması. Bu projenin yaklaşık 30 milyar dolara mal olacağı değerlendiriliyor.

Avustralya ve Singapur bağlantısı

Projeye göre bağlantı hattının ilk 800 km kısmı karadan Avustralya'nın Darwin kentine gidecek. Bu şehre temiz enerjinin 3,9 GW’lık kısmı aktarılan geri kalan 1,75 GW’lık kısım ise 4,300 km’lik hat ile Singapur’a taşınacak. Proje, önde gelen yenilenebilir enerji yatırımcılarından Avustralyalı milyarder Mike Cannon-Brookes'un da yer aldığı bir konsorsiyum tarafından yürütülüyor.

Avrupa ve Kuzey Amerika bağlantısı

Kanada'daki Newfoundland'ı İngiltere ve İrlanda'ya bağlaması muhtemel olan proje, artı eksi 500’lik hata payıyla yaklaşık 3.500 km’lik bir hat uzunluğunu içeriyor. Projenin 28 ila 40 milyar dolar arasında mal olacağı değerlendiriliyor.

Azerbaycan ve AB bağlantısı

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ve bunun sonucunda ortaya çıkan enerji krizi, Avrupa'nın enerji politikası konusunu baştan aşağıya değiştirdi. AB, enerji konusunda bir daha sıkıntı yaşamak istemiyor o yüzden enerji alanında her türlü işbirliğine açık.

Planlanan proje kapsamında kapasitenin 1 GW olması hedefleniyor. Avrupa ve Asya'yı elektrik hattının Azerbaycan'dan Gürcistan, Romanya ve Macaristan'a kadar uzanması ve hatta Ukrayna’ya da bir dalının ulaşması bekleniyor. Karadeniz özelinde tek proje bu da değil. Karadeniz, rüzgar enerjisi açısından da potansiyele sahip. Romanya ve Türkiye açıklarında tartışılan projelerle, gelecekteki açık deniz rüzgar enerjisi potansiyelini daha çok konuşabiliriz.

Yunanistan ve Mısır bağlantısı

Avrupa’ya aktarılacak bu kapasite, Yunanistan’ın ihtiyacını karşılarken çevre ülkelere de aktarılabilir. Avrupa Komisyonu, GREGY’yi amiral gemisi projesi olarak tanımlıyor. Tıpkı Azerbaycan-AB bağlantısında olduğu gibi bu projede kıtanın Rus gazından kopmasını sağlayacak.

Suudi Arabistan ve Hindistan bağlantısı

Kıtaları birbirlerine bağlayan bu devasa elektrik bağlantıları için en büyük idealler Hindistan Başbakanı Narendra Modi’ye ait. Modi, ilk adım olarak Hindistan, Orta Doğu ve Güney Doğu Asya'nın elektrik şebekelerini birbirine bağlamayı, ardından Afrika'yı dahil etmeyi ve son olarak da 2050 yılına kadar dünya çapında 2.600 GW'lık enterkonnekte bağlantı kurmayı hedefliyor. 2018 yılında açıklanan One Sun, One World, One Grid (OSOWOG) vizyonu, 2021 yılında İngiltere ve Fransa tarafından desteklenmiş ve proje Green Grids Initiative projesiyle birleştirilmişti.