Covid-19 aşılarının yan etkileri hakkında bildiklerimiz

Yorumlar

Washington DC'deki Ulusal Çocuk Hastanesi'nde pediatrik bulaşıcı hastalık doktoru olan Alexandra Yonts, “Bu potansiyel yan etkileri görüyoruz çünkü onları arıyoruz ve bu, güvenlik sistemimizin nasıl çalışması gerektiğine dair mükemmel bir örnek” diyor. Yani Yonts'a göre aşı karşısında şüpheci olmak gayet iyi çünkü aşıyı dogmatik bir bakıştan kurtarıyor. Ki bir bilimcinin gelişmeler karşısında durması gereken nokta da bu gibi görünüyor.

Johns Hopkins Üniversitesi'ne göre, 28 Mayıs itibariyle dünya çapında 1.8 milyar dozdan fazla COVID-19 aşısı verildi. Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde bulaşıcı hastalıklar epidemiyoloğu olan Yvonne Maldonado, hiçbir aşının tamamen risksiz olmadığını söylüyor. Ancak aşıların neden olduğu bilinen yan etkiler genellikle kısa ömürlüdür ve kendi kendine düzelir veya tedavi edilebilir veya geri döndürülebilir olduğunu belirtiyor.

Polietilen glikol adı verilen bir bileşenden ötürü, mRNA aşılarında verilen her bir milyon dozda yaklaşık 2 ila 11 arasında alerjik reaksiyon meydana gelecektir. Bu nedenle insanlar genellikle atıştan sonra en az 15 dakika izlenir. Polietilen glikol alerjisi olduğu bilinen kişiler için risk açıkça en yüksektir ve muhtemelen mRNA aşılarını almaktan kaçınmaları gerekir. Araştırmacılar Annals of Internal Medicine'in Nisan ayında bildirdiklerine göre, iğneler daha küçük dozlara bölünürse, alerjisi olan kişiler yine de güvenli bir şekilde aşılanabilirler.

Hyaluronik asitten yapılmış yüz dolgusu olan az sayıda insanın, mRNA aşısı olmasından birkaç gün sonra dolgu maddelerinin çevresinde şişlik gerçekleşti. Avrupa İlaç Ajansı aşı yapılan insanların olası reaksiyon konusunda uyarılmalarını tavsiye etti.

Johnson & Johnson'ın aşısının her bir milyon dozu için 49 yaş ve altındaki kadınlarda yaklaşık 13 nadir kan pıhtısı vakası gelişeceği tahmin edilmektedir. 50 yaş ve üstü kadınlarda veya 18-49 yaş arası erkeklerde her milyon doz için sadece iki pıhtı meydana geldiği hesaplanmıştır.

Her milyon doz aşı başına bir avuç dolusu yan etki vakası oluyor. Maldonado şöyle diyor: "Plaja giderseniz bir köpekbalığı tarafından ısırılma, karşıdan karşıya geçerken araba çarpması veya bir uçak kazasında ölme şansınızdan daha düşüktür. Yine de her gün sahile gidiyor, karşıdan karşıya geçip uçaklara biniyoruz gibi görünüyor".

Ancak Maldonado'ya göre insanlar aşı yeni olduğu için gergin oluyorlar. Sonuçta aşıların insanların eline geçmesi fazla hızlı olsa da arkasındaki teknolojinin yıllardır geliştirilmekte. Öte yandan pandeminin atlatılması için elimizde daha iyi bir silah yok bugün. Herkes pandemi öncesi gündelik hayatı özlüyor ancak aşılanma konusunda da bir o kadar çekingenlik var gibi.