Hafızada ayrıntılar zamanla yok olurken, ana öz korunuyor

Yorumlar

Nature Communications'da bugün yakın zamanda yayınlanan bir araştırmaya göre, anılarımızın zamanla daha az canlı ve ayrıntılı hale geldiğini, yalnızca merkezi özün sonunda korunduğunu saptandı. Ayrıca son deneyimlerimizi sık sık hatırladığımızda, anılarımızın bu “özlü hali” güçlenir.

Çalışmanın, travma sonrası stres bozukluğundaki anıların doğası, görgü tanığı ifadelerinin tekrar tekrar sorgulanması ve hatta sınav çalışması için yapılan uygulamalar da dahil olmak üzere birçok alanda etkileri olabilir.

Ayrıca anılar geçmişin tam karbon kopyaları olmasa da uzmanlar, bir anıyı aklımıza her getirdiğimizde içeriğinin değişebileceğini öne sürdüler. Ancak anılarımızın orijinal deneyimlerden tam olarak nasıl farklılaştığını ve zaman içinde nasıl dönüştüklerini laboratuvar ortamında ölçmenin şimdiye kadar zor olduğu kanıtlanmıştır.

Bu çalışma için araştırmacılar, istendiğinde insanların görsel anıların belirli özelliklerini ne kadar hızlı kurtarabileceklerini ölçen basit bir bilgisayarlı görev geliştirdiler. Katılımcılar kelime-imaj çiftlerini öğrendiler ve daha sonra kelime ile işaret edildiğinde görüntünün farklı unsurlarını hatırlamaları istendi. Örneğin, katılımcılardan mümkün olduğunca hızlı bir şekilde görüntünün renkli mi yoksa gri tonlu mu (algısal bir ayrıntı) olduğunu veya canlı mı yoksa cansız bir nesne mi (anlamsal bir öğe) gösterip göstermediğini belirtmeleri istendi.

Görsel hatıraların kalitesini araştıran bu testler, öğrenmenin hemen ardından ve ayrıca iki günlük bir gecikmeden sonra gerçekleşti. Tepki süresi kalıpları, katılımcıların anlamlı, anlamsal öğeleri hatırlamada yüzeysel, algısal öğelerden daha hızlı olduğunu gösterdi.

Birmingham Üniversitesi'nden araştırmanın baş yazarı Julia Lifanov şunları söyledi: “Birçok hafıza teorisi, zaman içinde ve insanlar hikayelerini yeniden anlattıkça yüzeydeki detayları unutmaya, ancak bir metnin anlamlı, semantik içeriğini muhafaza etmeye eğilimli olduklarını varsayıyor.