Hızlı şarj elektrikli araçların bataryalarına zarar veriyor mu?

2012 model Nissan Leaf'ler test edildi
Tesla'ların şarj verileri ne söylüyor?
Yorumlar

Deniz Çakmak

Haber Editörü

Hızlı şarj elektrikli araçların bataryalarına zarar veriyor mu? — **Hızlı şarj istasyonları** yaygınlaştıkça elektrikli araç sürücüleri artan sıklıkla araçlarını bu yüksek güç kapasiteli istasyonlarda şarj etmeye başladı. Bataryaların sürekli yüksek akımlarda şarj edilmesinin pillere zarar verdiği sıklıkla dile getirilir. Peki gerçekten elektrikli otomobilleri sürekli olarak hızlı şarj ile doldurmak bataryaya zarar veriyor mu?

"Seviye 3" olarak adlandırılan DC (doğru akım) ile çalışan hızlı şarj istasyonları ile günümüz elektrikli otomobillerini yarım saatten kısa sürede %80-%90 seviyelerine şarj etmek mümkün. 250-300 kW'lara varan güç sunabilen bu şarj istasyonları otomobilin batarya yönetim sistemiyle iletişim halindeler. Bataryalar, şarj istasyonlarına ne kadar voltaj ve akım çekebileceğini bildirerek pillerin aşırı ısınmadan ve zarar görmeden şarj olmalarını sağlıyor. Lityum iyon bataryalar yüksek şarj seviyelerine ulaştıklarında zarar görmemeleri için bataryaya gelen akımı düşürürler. Bu sebeple yüksek hızlı şarj ile aracın bataryasının bozulması ve zarar görmesi söz konusu değil.

Ancak oluşan ısı ve aşırı akımın pil kimyasında değişimlere sebep olduğu ve batarya ömrünü kısalttığı biliniyor. Bu nedenle sürekli olarak hızlı şarj yapılması önerilmiyor. Peki batarya ömrüne ne kadar kısalma gerçekleşiyor?

Idaho Ulusal Laboratuvarı (INL) tarafından yürütülen bir araştırmada, elektrikli bir otomobilin bataryasının sadece hızlı şarj ile doldurulmasının batarya ömrünü gerçekten kısalttığı bulundu. Ancak aradaki fark tahmin ettiğiniz kadar değil.

2012 model Nissan Leaf'ler test edildi

INL, 2012 model dört Nissan Leaf ile yaptığı testte, araçlardan ikisini evlerde bulunan 240 voltluk AC "Seviye 2" şarj ile, diğer ikisini ise Seviye 3 hızlı şarj ile şarj etti. Bir yıl boyunca Arizona'da araçları aynı sürücü grubuyla test eden INL, araçların batarya kapasitesini 16 bin km'de bir ölçtü. 80 bin km sonunda AC şarj ile doldurulan araçlarda %23 batarya kapasite kaybı gözlenirken, sürekli DC hızlı şarj ile şarj edilen araçlarda %27 kayıp tespit edildi. Dolayısıyla arada %4 gibi bir çok büyük olmayan bir fark olduğu görüldü.

Bir senede, sadece 80 bin km'de bu kadar büyük kayıp yaşanmasının nedenleri ise şunlar: Birincisi, araçlar eski nesle ait oldukları için 24 kWh'lik küçük bataryalarından dolayı çok fazla şarj döngüsü yapmak zorunda kaldılar. İkincisi günümüz elektrikli otomobillerinin gelişmiş sıvı soğutmalı termal yönetim sistemleri yerine Nissan Leaf'in hava soğutmalı bataryaya sahip olması dolayısıyla Arizona'nın sıcak havası batarya ömrüne negatif etkide bulundu.

Tesla'ların şarj verileri ne söylüyor?

Başka bir çalışmada ise Recurrent Auto sitesi, 4400 adet Tesla aracının şarj verilerini analiz etti. Buna göre, sıklıkla hızlı veya yavaş şarj olan araçların batarya bozunma oranlarının birbirine yakın olduğu görüldü. Elektrikli otomobiller için araç ve batarya analiz raporları sunan şirket, %90 oranında hızlı şarj olan araçlar ile %10 oranında hızlı şarj olan araçları karşılaştırdı. Grafiğe bakıldığında iki yöntem arasında anlamlı bir fark olmadığı görülüyor.