Olgunlaşma Enstitüsü Nedir, Ne İşe Yarar?

Tarihsel Geri Planı ile Olgunlaşma Enstitüsü Nedir?
Olgunlaşma Enstitüleri Ne Amaçla Kurulmuştur?
Olgunlaşma Enstitülerinde Hangi Eğitim Programları Bulunmaktadır?
Olgunlaşma Enstitüsünde Eğitim Alma Şartları Nelerdir?
Yorumlar

Toplumumuzda herkesin mutlaka adını duymuş olduğu, bir yakınından öğrenmiş olduğu veya haberler vasıtasıyla görmüş olduğu olgunlaşma enstitüleri, geleneksel Türk kültürünün yaşatılması ve dünyaya tanıtılmasında önemli bir rol üstlenmektedir. Ancak bu kurumların neden önem taşıdığını anlamak için en başta olgunlaşma enstitüsü nedir, ne için kurulmuştur gibi soruları yanıtlamakta fayda var.

Tarihsel Geri Planı ile Olgunlaşma Enstitüsü Nedir?

İlk kez 1945 tarihinde eğitim vermeye başlayan kız teknik öğretim olgunlaşma enstitüleri, mesleki ve teknik eğitim tarihinin en somut örneklerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Bu doğrultuda, olgunlaşma enstitüsü nedir sorusuna verilecek en doğrudan yanıt, “kız çocuklarının ve kadınların mesleki ve teknik arka planlarının geliştirilmesi adına açılan okullar” olacaktır.

Osmanlı’nın son dönemlerinde ağırlık verilen teknik eğitim konusu, 1920’li yıllarda nitelikli iş gücüne duyulan ihtiyacın tüm dünyada tırmanışa geçmesiyle cumhuriyet döneminde de temel gündem maddelerinden biri olmuştur. Bu doğrultuda açılan olgunlaşma enstitülerinin müfredatları da belli periyotlarda ihtiyaca göre yeniden düzenlenmiştir.

Buradan yola çıkıldığında, her ne kadar kuruluş tarihi 1940’larda olsa da olgunlaşma enstitülerinin temelinin 1800’lü yıllara dayandığı sonucuna ulaşmak mümkün. Dilerseniz şimdi de kadınların iş hayatına katılımının artırılması ve hem toplumun hem de ülkenin kalkınmasına katkıda bulunulması gibi amaçlar taşıyan bu okulların misyonunu anlamak için biraz daha detaya inelim.

Olgunlaşma Enstitüleri Ne Amaçla Kurulmuştur?

Bugün Türkiye genelinde 20’den fazla olgunlaşma enstitüsü bulunmaktadır. Bu okulların her birinin geleneksel Türk kültürünün yeni sanat dalları ile modernize edilmesi ve dünya çapında tanıtılması adına birer mihenk taşı niteliği taşıdığını iddia edebiliriz.

Temel amacı geleneksel el sanatlarının gelecek kuşaklara aktarılması ve böylece Türk kültürünün yarınlara taşınması olan olgunlaşma enstitüleri; girişimci, yetenekli, inovatif ve nitelikli birey yetiştirmek üzere kurulmuştur.

Ayrıca kültürümüzün alt dallarının araştırılması için birçok değerli projeye imza atan olgunlaşma enstitülerinin eğitim amacına ek olarak kültürel ögelerimizin korumaya alınmasında da önemli payları olduğunu belirtmeden geçmeyelim.

Bölgesel kumaş ve dokuma kültürünün incelenerek kayıt altına alınması ve geleneksel dokumaların gelecek nesillere aktarılması amacıyla hayata geçirilen Türkiye Dokuma Haritası Projesi, bu anlamda en güzel örneklerden biri olabilir.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan himayesinde, Beylerbeyi Sabancı Olgunlaşma Enstitüsü tarafından yürütülen projenin kaybolmaya yüz tutmuş yöresel dokuma kumaşlarının dünyaya tanıtılması açısından önemli bir ilk adım olduğunu düşünüyoruz.

Bu çıkış noktasıyla, köklerimizden kopmadan günümüz koşullarına ve yeniliklere göre modernize edilen geleneksel el sanatlarının evrensel nitelik taşımasının sağlanmasının yanı sıra toplumu daha ideal boyutlara taşıyacak bireylere sahip olmanın da bu kurumların kuruluş amaçlarından olduğunu söylemek mümkün.

Olgunlaşma Enstitülerinde Hangi Eğitim Programları Bulunmaktadır?

Olgunlaşma enstitüsü nedir ve ne amaçla kurulmuştur, artık biliyorsunuz. Peki bu okullarda hangi alanlarda eğitimler veriliyor, ne tür eğitim programları sunuluyor?

Tam adıyla kız teknik öğretim olgunlaşma enstitüleri, ağırlıklı olarak sanatsal eğitim ve üretime odaklanıyor diyebiliriz. Geleneksel Türk el sanatları çeşitlerinin yanı sıra sektörel ihtiyaçlar ve teknolojik gelişmeler gözetilerek yeni bölümler ve eğitim programları da faaliyete geçirilebiliyor.

Örneğin giyim üretim teknolojileri, mobilya dekorasyon, kuyumculuk, grafik tasarım gibi alanlarda da eğitim alabilme imkanı sunan enstitüler bulunmaktadır. Bu yönüyle geçmiş ve gelecek arasında adeta bir köprü kuran olgunlaşma enstitülerinin hem bireysel, hem toplumsal, hem de kültürel gelişmede rolünün yadsınamayacak kadar önemli olduğunu söyleyebiliriz.

Olgunlaşma Enstitüsünde Eğitim Alma Şartları Nelerdir?

Olgunlaşma enstitüleri, iki yıl süreli sertifika eğitimleri vermektedir. Bu eğitimler ile belli alanlarda araştırma, geliştirme, değerlendirme, arşivleme ve üretim çalışmaları yapan bireyler yetiştirilmekte ve Türk kültürünün yaşatılmasına katkıda bulunulmaktadır.

Olgunlaşma enstitülerinde sunulan eğitim programlarına katılabilmek ve sertifika alabilmek için ise en az ilköğretim okulunu tamamlamış olmak gerekmektedir. Ancak bakanlıkça belirlenen bazı alan ve dalların özelliğine göre ortaöğretim şartı da aranabilmektedir.

Öte yandan kimi eğitim alanlarında da meslek lisesi denklik programı verildiği bilgisini eklemekte yarar var. İki yıl süreli eğitimini tamamlayan öğrenci, dilediği takdirde açık lise aracılığı ile fark derslerini vererek veya muaf kılınarak lise diplomasına da sahip olabilmektedir.

Diploma almaya hak kazanan öğrenciler, aynı zamanda iş yeri açma belgesi de alabilmekte; dört yıllık lisans programlarına katılarak akademik eğitimlerini de tamamlama fırsatı bulabilmektedir.