Yenilenmiş telefon satışına TSE standardı getirildi

Standartla yenileme merkezlerine getirilen yükümlülüklerden bazıları şöyle:
Yenileme işlemi için dışarıdan hizmet alımı yapılamayacağına yer verilirken diğer standartlar da şöyle sıralandı:
Yorumlar

Yusuf Akbaş

Teknoloji Editörü

Yenilenmiş telefon satışına TSE standardı getirildi

Türkiye “yenilenmiş telefon” satışını yaygınlaştırmak için yenilenmiş telefonlara yönelik yasal düzenlemeler yapılmaya devam ediliyor. Yenilenmiş cep telefonları için Türk Standartları Enstitüsü tarafından standartlar belirlendi.

Bu standartlar yalnızca yenilenmiş telefon satışını kapsıyor. İkinci eli kapsamıyor. İkinci el telefonlara yönelik herhangi bir düzenleme yapılmadı.

Yenilenmiş telefonlar, ikinci el durumundaki telefonların hasar gören veya kondisyonunu yitiren parçalarının yenisiyle değiştirilerek garantili bir şekilde satışa sunulmasına deniyor. Türkiye’de yenilenmiş telefonlar pek tercih görmese de ABD’de refurbished olarak satılan cihazlar büyük ilgi görüyor.

2020’nin Ağustos ayında yürürlüğe giren “Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik” ile telefon satışına ilişkin hususlar belirlenmişti. TSE standartları ise daha çok yenilenmiş telefon satış merkezleri hakkında standartlar içeriyor.

Standartla yenileme merkezlerine getirilen yükümlülüklerden bazıları şöyle:

- Yenileme merkezi iş yerinin tamamı aynı çatı altında olacak.

- Mobil Cihaz Kayıt Sistemi üzerinden klonlanmış, kayıp, çalıntı cihaz olup olmadığı kontrol edilecek.

- Yenileme merkezine gelen ikinci el cep telefonlarının Mobil Cihaz Kayıt Sistemi'nde "Beyaz Liste"de olup olmadığı e-Devlet üzerinden kontrol edilecek. IMEI numarası beyaz listede bulunmayan ikinci el cep telefonlarının yenileme işlemi yapılmayacak.

- Cihazın yenilenmesini engelleyen fonksiyon kaybı olup olmadığı tespit edilecek.

- Yenileme merkezi veya yetkili alıcısı, ikinci el cep telefonunun değerine ilişkin değerleme işlemi yapması durumunda bu işlem en geç beş iş günü içinde sonuçlandırılacak.

- Yenileme merkezi veya yetkili alıcısı, ikinci el cep telefonunun değerlemesinin yapılmasını takiben müşterinin bu değerlemeyi kabul ettiğine ilişkin onayını alacak ve kabul edildiğinde ödemeyi yapacak.

- Cihaza ait müşteri beyanıyla kayıt altına alınan ek bilgileri karşılaştıracak.

- iOS, Android vb. bir yazılım ile cihazın performans testleri yapılmalıdır. (TSE'nin sitesindeki ifade böyle)

- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu kayıtlarından yenileme işlemi yapılacak cep telefonlarının ses veya veri haberleşmesinde kullanılıp kullanılmadığı kontrol edilecek. Bu madde kapsamında yapılan işlem kayıt altına alınacak ve 5 yıl süreyle muhafaza edilecek.

- Yenileme merkezine teslim edilen cep telefonlarının içinde bulunan verilere herhangi bir veri işleme yapılmadan yok edilebileceğine ve bir daha bu verilere ulaşılamayacağına dair kendisine teslim tarihinden önceki her türlü hukuki, idari ve cezai sorumluluğunun müşteriye ait olduğuna dair müşterinin beyanı veya taahhüdü alınacak. Bu beyanın bir örneği müşteriye yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcıyla verilecek.

- Yenileme merkezi, ikinci el cep telefonunun yenileme işlemini yaparken, onarım veya parça değişikliği gerekiyorsa bu onarım ve değişikliğin yapılmasını, önceki kullanıcıya ait kişisel veriler dahil tüm bilgilerin geri getirilemez şekilde yok edilmesini, fabrika ayarlarına getirilmesini, performansının ve tüm fonksiyonlarının gerektiği gibi çalıştığının tespitini ve kontrollerini sağlayacak.

Yenileme işlemi için dışarıdan hizmet alımı yapılamayacağına yer verilirken diğer standartlar da şöyle sıralandı:

- Yenileme işlemi yapılan ikinci el cep telefonunun elektronik kimlik bilgileri değiştirilmeyecek.

- Yenilenen kullanılmış cep telefonunun sertifikalandırma işlemi yapılmalı ve bu sertifika ve işlemleri gösteren liste yenilenmiş ürünle birlikte verilecek.

- Yenilenen ikinci el cep telefonu tüketicilerin kolayca göreceği şekilde ambalajına, etiketine, garanti belgesine, IMEI numarasını içeren faturasına, reklam ve ilanlarına "yenilenmiş ürün" ibaresi ve iş yeri bilgilerine yer verilerek satışa sunulacak.

- Ambalaj içerisinde belirtilen yenilenmiş cep telefonuna yapılan işlemler, değiştirilen parçalar ve garanti şartlarıyla ilgili bilgiler cihaz ambalajı üzerindeki bilgilerle uyumlu olacak.

- İkinci el cep telefonunun ana kartı değiştirildiği zaman bu durum Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanlığına bildirilecek.