ABD’den F-35 savaş uçakları için kritik hamle

Yunanistan, Hindistan ve Suudi Arabistan da Alabilecek
Milli Muharip Uçak Projesi’nin Önemi Artıyor
Yorumlar

ABD’nin ilk uçuşunu 2006 yılında yapan teslimatları ise kısa bir süre önce başlayan F-35 uçakları, 50 milyar doları aşan bir geliştirme bütçesine sebep olmuştu. Üretim aşamasında Lockheed Martin’in ana yükleniciliğinde Northrop Grumman Corp, United Technologies, Pratt & Whitneyy, BAE Systems gibi önemli şirketler yer alıyor.

ABD’den F-35 savaş uçakları için kritik hamle

Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 9 ülkenin geliştirici olarak yer aldığı geliştirme süreci ile katılımcı ülkeler, uçağı satın alma hakkına sahip olacaktı. ABD Hava Kuvvetleri Genel Sekreter Yardımcısı Stephen Wilson tarafından bugün açıklanan bir karar ile bu noktadaki dengeler değişecek gibi görünüyor.

Açıklamaya göre ABDi F-35’leri partner olduğu ülkelere de satmak için masaya oturmuş durumda. İlk aşamada Birleşik Arap Emirlikleri ile F-35’lerin satışı için görüşüldüğü ifade edilmiş.

Yunanistan, Hindistan ve Suudi Arabistan da Alabilecek

Bu karar NATO üyesi ülkelerin ve ABD’nin partner olarak gördüğü, NATO üyesi olmayan ülkelerin de bu uçaklardan alabilmesi anlamını taşıyor. Bundan dolayı kısa bir süre önce F-16’ların modernizasyonuna karar veren komşumuz Yunanistan gibi birçok ülke NATO üyesi olduğu için, Suudi Arabistan gibi ülkeler de ABD’nin müttefik ülkelerinden olduğu için senato kararı ile uçaklardan satın alabilecek.

Yunanistan içinde bulunduğu mali darboğaz nedeni ile F-35’lerden satın alır mı bilinmez ancak eğer alma kararı verirse Türkiye’nin komşularına karşı askeri anlamda elini bir hayli güçlendirecek olan F-35’ler daha fazla önem arz etmiş olacak. Zira geliştirme aşamasında etkin rol üstlenmemiş olsaydık yeni nesil savaş uçaklarını hem daha pahalıya alacaktık hem de uçakları daha geç temin edebilecektik. Tabi tarihte ABD’nin ikili oynayarak diğer ülkelere satıp bize satmadığı çeşitli silahlar olduğu konusu da işin daha ayrı bir boyutu.

Milli Muharip Uçak Projesi’nin Önemi Artıyor

ABD’nin bu hamlesi aslında uzun vadede Türkiye’nin Milli Muharip Uçak Projesi’nin önemini de artırıyor. Sadece kendi kullanımımız için olan stratejik önemi bir kenara koyarsak ABD’nin muhtemelen asla satış yapmak istemeyeceği ülkeler, proje sonunda ortaya konacak olan ürünlere talip olmak isteyebilir. Özellikle Pakistan gibi yıllardır silahlanma yarışına girdiği Hindistan’ın F-35’ler ile hava filosunu güçlendirmesi durumunda karşı hamle yaparak ikili ilişkilerin iyi olduğu bir ülkenin savaş uçaklarına sahip olmak istemesi beklenen bir hamle olabilir. Tabi bu örnekleri sayıca daha da yükseltmek mümkün.

ABD, üç farklı versiyonu bulunan F-35 savaş uçaklarının en ucuz versiyonu olan F-35A modeli için belirlenen fiyat 98, F-35B için 104, F-35C içinse 116 milyon dolar. F-35A geleneksel kalkış ve iniş yapabilen baz model iken, F-35B kısa mesafelerde iniş kalkış yapabilme yeteneği ile sunuluyor. F-35C ise uçak gemileri için tasarlanmış özel model.