Android 10 yaşında

Akıllı telefon pazarının tartışmasız hâkimi konumundaki Android işletim sistemi bugün itibariyle 10 yılı geride bıraktı. Sıfırdan başladığı pazarda Symbian ve BlackBerry gibi devler artık tarihe karışmış durumda.

Neye niyet neye kısmet

Android işletim sistemi aslında çok farklı bir amaç için geliştirilmişti. Dijital kameralara yönelik işlevsel bir yazılım geliştirmek isteyen Andy Rubin, 2000’li yıllarında başlarında Linux temelinde Android işletim sistemini ortaya çıkardı. Android adında bir de girişim kuran Rubin, belli başlı kamera üreticileri ile ortaklık yaparak yaygınlaşma niyetindeydi.

O dönem artık ayyuka çıkmış iPhone söylentileri karşısında akıllı telefon pazarında kendi çizgisini izlemek isteyen çiçeği burnunda Google ise arayış içerisindeydi. Andy Rubin’in yazılımından çok etkilenince hiç vakit kaybetmeden kapısını çaldı. Android girişimi 2005 yılında 50 milyon dolar karşılığında Google çatısı altına girdi. Andy Rubin de şirkette başkan yardımcısı olarak göreve başladı.

Android işletim sisteminin ilk sürümü şu anki halinden çok uzaktı. Kameralar için geliştirilmiş bu yazılımı akıllı telefonlara adapte edebilmek uzun zaman aldı. Andy Rubin ve ekibi o dönemin popüler BlackBerry gibi PDA tarzındaki cihazlarında deneme yapmaya başlamıştı.

Zaman geçtikçe işletim sistemine uygun bileşenler ortaya çıktı ve prototip cihazlara geçiş yapıldı. 2007 Kasım ayında ise ilk Android açık beta sürümü dağıtıma çıktı. Google geliştiriciler için o dönem 10 milyon dolarlık bir ödül programı da başlatmıştı.

Google o dönem doğrudan pazara adım atma riskine girmek istemediği için T-Mobile operatörü ile bir anlaşma imzalandı ve HTC Dream olarak da bildiğimiz ilk Android akıllı telefonu T-Mobile G1 adıyla Eylül 2008 tarihinde piyasaya çıktı. Platforma ilgi çok yüksek olunca orijinal model HTC Dream de 2009 başlarında piyasaya sürülmüştü.

Durmayan yükseliş

İlk piyasaya çıktığında sanal klavye, yerleşik video oynatıcısı, uygulama mağazası gibi pek çok özellikten yoksun olan Android işletim sistemi 1.5 Cupcake sürümü ile bu eksikliklerini gidermeye başladı. Özelleştirilebilir olması o dönem iPhone OS karşısında önemli bir artı olmuştu.

T-Mobile G1 ve HTC Dream modellerinin ardından Verizon ile Motorola ortaklığında 2009 yılında DROID serisi başladı. Android platformunun o dönem en popüler serisi haline gelen DROID, Motorola’yı da ön plana çıkardı.

Sonrasında Nexus One ile Nexus programı başladı. Samsung Galaxy S gibi pek çok model ve üretici ardı ardına ekosisteme katılmaya başladı. Android işletim sisteminin bölünmüşlüğü de yine bu döneme denk gelir.

2009 yılında Android işletim sisteminin pazar payı yüzde 3.5 iken lider Symbian yüzde 44.6 seviyesindeydi. BlackBerry ise yüzde 20.7 ile ikinci sıradaydı. Apple da yüzde 14.4 ile üçüncüydü.

Tam Boyutta Gör

2010 yılında patlamasını yapan Android işletim sistemi yüzde 22 civarına kadar pazar payını yükseltti. Symbian yüzde 35 seviyesine gerilerken Apple da yüzde 16 civarındaydı. BlackBerry ise yüzde 16 ile gerilemesine devam ediyordu. Bu dönemde Motorola Atrix ve Galaxy S2 amiral gemilerinin yıldızlaştığı görüldü.

2011 yılında Android 3.1 Honeycomb işletim sistemi tabletlerin büyük ekranlarına yönelik bazı optimizasyonlarla kendisini ana akımdan ayırdı. Android 4.0 Ice Cream ise akıllı telefonlara yönelik olarak piyasaya çıktı. Bölünmüşlüğü iyice arttıran bu strateji bir yıl sonra iptal edildi ve Android 4.1 Jelly Bean tüm cihazları bünyesinde topladı. Sonrasında hiç durmadan büyümeye devam etti.

Aradan geçen 10 yıl içerisinde Symbian ve BlackBerry işletim sistemlerinin tarihe karıştığını gördük. Hem Nokia markası hem de BlackBerry markası bugün Android ekosistemine katılmış durumda. Android ise yüzde 88 gibi devasa bir pazar payına ulaşmış durumda.