Asya'nın askeri harcamaları ABD ile denk olacak

Yorumlar

2020 yılı itibariyle Asya-Pasifik bölgesindeki ülkelerin savunma harcamalarının yıllık 533 milyar dolar seviyesine ulaşması bekleniyor. Bu rakam ABD’nin şu anda savunmaya harcadığı yıllık paraya neredeyse eşdeğer nitelikte. Bloomberg’e göre bölgenin savunma harcamalarındaki beklenmeyen artışın sebebi ise Çin ve Çin’in agresif politikalarına karşı hazırlıklı olmak isteyen ülkeler.

Resmi adıyla Çin Halk Cumhuriyeti, son yirmi yıldan bu yana savunma harcamalarını yılda %10 oranında artırıyor. Veriler kulağa etkileyici gelse de 90’lar ve 2000’ler boyunca Çin’in askeri gücü her zaman yetersiz olarak görüldü. 1989 yılında Çin’in askeri harcaması Yeni Zelanda’nınkinden sadece 10 kat daha fazlaydı. Yeni Zelanda şu anda yaklaşık 4,5 milyon nüfusa sahip bir ülke ve yıllardır aktif olarak hiçbir savaşta yer almadı.

Ancak Çin’in durumu 2010’dan sonra tamamen değişti. Doğu Çin Denizi’nde yer alan ve Japonya ile çıkar çatışmasına yol açan topraklar için deniz üzerine Hava Savunma Üssü bile bu dönemde Çin tarafından inşa edildi. O günden bu yana Çin’in, Güney Çin Denizi’nin yaklaşık %90’ında hak iddia etmesiyle birlikte komşu ülkeler de alarm durumuna geçti.

Çin’in bu yeni tutumu Asya’daki diğer ülkelerin de tedirginlik yaşamasına sebep oldu. Bu tedirginliğin sonucu olarak ise bölge çapında savunma bütçesine harcanan paralarda artış yaşandı. Bloomberg’e göre askeri harcamalar küresel bazda yaklaşık %1 oranında artarken, Asya ve Okyanusya bölgesinde bu artış oranı %5 civarında gerçekleşti. Asya’da yer alan neredeyse bütün ülkeler askeri harcamalarını artırdı. Eğer bu trend devam ederse 2020 yılında Asya ülkelerinin askeri harcamaları 533 milyar dolara ulaşacak.

Peki bu gelişmenin ABD üzerindeki etkisi ne olacak? Bölgeye bakıldığında çoğu ülkenin ABD ile dostane ilişkiler içinde olduğu söylenebilir. Hatta Güney Kore ve Japonya gibi ülkelerin ABD ile olan ilişkileri askeri ortaklık düzeyinde. Bölgedeki ABD hegemonyasına tehdit oluşturabilecek tek unsur ise Çin. Çin’in de 2020’de gerçekleştirilmesi beklenen 533 milyar dolarlık harcamanın sadece yarısından biraz fazlasını yapması bekleniyor. Diğer harcamalar ise ABD’yi destekleyen veya ABD ile paralel çıkarları bulunan ülkeler tarafından yapılacak.

Yapılan tahminler 2020 yılında yapılacak harcamaların 320 milyar dolarının Çin ve müttefikleri tarafından yapılacağını öngörüyor. Çin tarafının dışında harcanacak olan para ise 800 milyar dolar seviyesinde olacak. Bir başka deyişle Çin’in sürekli büyüyen askeri harcaması endişe verici görünse de bölgedeki diğer ülkelerin yapacağı harcamalar Çin’in harcamalarını büyük farkla geçmiş olacak.

Ancak bu projeksiyonların gerçekleşmesinin önünde bir engel bulunmakta. Tarihinde ilk kez Çin’in savunma harcaması %10 seviyesinin altına düşerek %6,9 olarak gerçekleşti. Bu da ekonominin büyüme hızının yavaşlamasından kaynaklanıyor. Aynı zamanda yaşlanmakta olan Çin nüfusu da Çin’in kamu harcamalarının artmasına ve doğal olarak savunmaya ayrılan bütçenin etkilenmesine sebep olacak. Diğer ülkeler Çin’in harcamalarını yakalamaya çalışmaya devam edecekler ancak bu diğer ülkeler için de daha kolay ve ucuz hale gelecek.