Avrupa’nın en kirli havaya sahip 10 şehrinden 8′i Türkiye’de!

Türkiye’de hava kirliliği konusunda yasal bir üst sınır bulunmuyor
Hava kirliliği, trafik kazalarından 11 kat daha fazla ölüme neden oluyor
Yorumlar

İngiltere’de yayın yapan Guardian gazetesinde paylaşılan rapor ile en kirli havaya sahip şehirler açıklandı. Havada bulunan ve büyüklüğü 2.5 mikrona kadar olan partikül madde (PM 2.5) oranlarına göre belirlenen listede oldukça çarpıcı ve bir o kadar üzücü sonuç ortaya çıktı.

Öyle ki Makedonya’daki Tetevo şehri şu an için listenin bir numarasında yer alırken, onun hemen arkasında ülkemizden sırasıyla Batman, Hakkari, Gaziantep, Siirt, Afyon, Karaman, Iğdır ve Isparta illeri geliyor. Bosna Hersek’e bağlı Tuzla şehri ise beşinci sırada. Diğer bir deyişle dünyanın en kirli 10 şehrinden 8'i Türkiye’de bulunuyor.

Türkiye’de hava kirliliği konusunda yasal bir üst sınır bulunmuyor

Yine Dünya Sağlık Örgütü’nün Avrupa’daki büyük şehirlere göre hazırladığı bir diğer listede İstanbul metrekarede 33 mikrogram ile birinci sırada yer alırken, hemen arkasında Varşova, Budapeşt, Bükreş ve Prag geliyor. Ülkemizde bu alanda çalışmalar yürüten Temiz Hava Hakkı Platformu, Türkiye’de PM 2.5 için hazırlanan yasal bir üst sınırın olmadığını, bu yüzden hava kirliliği endeksinde üst sıralarda olduğumuzu dile getiriyor.

Dünyanın havası en kirli kentler araştırmasına göre ilk sırada İran’daki Zabol var. Listede ayrıca Hindistan’dan 10, Çin’den 5, Suudi Arabistan’dan 3, Kamerun ve Pakistan’dan birer şehir bulunuyor.

Rapordaki bilgilere bakıldığında kentlerde yaşayan kişilerin yüzde 80'i risk sınırının üzerinde bir hava soluyor. Araştırmaya katılan 100 ülkeden 3000 bin şehir arasında düşük ve orta gelirli şehirlerin yüzde 98'i gerekli sağlık koşullarına sahip değilken, yüksek gelir düzeyine sahip şehirlerde ise bu oran yüzde 56 seviyelerinde.

Hava kirliliği, trafik kazalarından 11 kat daha fazla ölüme neden oluyor

Uzmanlar kamyon, otomobil, otobüs gibi araçların egzozlarından çıkan dumanların yanı sıra odun, kömür gibi fosil yakıtların, orman yangınlarının ve denetimsiz fabrikaların hava kirliliğine büyük etkisi olduğunu belirtiyor. Araştırmalara göre partikül oranı metreküpte 10 mikrogramı geçtiği zaman çok ciddi sağlık sorunları ortaya çıkarıyor. WHO verileri her yıl 12.6 milyon insanın çevre ve hava kirliliği nedeniyle öldüğünü söylüyor.

Zira solunum yollarıyla başlayan hastalıklar direkt akciğeri etkiliyor. İnce partiküller her ne kadar fark edilmese de kısa vadede göz, burun, akciğer tahrişlerine neden oluyor ve ilerleyen dönemlerde bronşit, akciğer kanseri, düşük akciğer kapasitesi ve kalp rahatsızlığı gibi problemleri doğuruyor. Astım ve kalp hastalıklarına sahip kişiler ise kirli havadan çok daha fazla etkileniyor.

Halk Sağlığı Uzmanları Derneği, Türk Tabipleri Birliği ve Türk Toraks Derneği ortaklığıyla gerçekleştirilen araştırmaya göre Türkiye’de 33 bin 300 kişi hava kirliliğinin neden olduğu hastalıklardan dolayı hayatını kaybetti. Hava kirliliğine bağlı hastalıklar yüzünden ölenlerinin sayısının trafik kazalarında hayatını kaybedenlerden 11 kat daha fazla olduğu ifade ediliyor.

Yetkili birimler ilerleyen dönemlerde ülkemizde kömürlü santral sayısının yaklaşık dört kat arttırılacağına dikkat çekiyor ve hava kirliliğinin yıllık ortalamasının yüzde 50 ila yüzde 150 aralığında artış göstereceğini, vatandaşlarda oluşan hastalıkların katlanarak artacağını belirtiyor.