Beyin hasarı olan kişilerde gizli bir bilinç olduğu keşfedildi

Araştırma beyin hasarlı hastalar üzerinde yapıldı
Gizli bilinç belirtileri gösteren hastalar 1 yıl sonra tekrar incelendi
Yorumlar

Tuğrul Güven Erturun

Bilim, sanat, horoloji yazarı

Columbia University kurumundan bir grup nörolojist oldukça önemli bir çalışmaya imza attı. Araştırmacılar; yanıtsız beyin hasarına sahip hastaların bilinç durumlarını sadece basit bir EEG taraması ile tespit edebilecek yeni bir yöntem geliştirdi. Ayrıca yeni yöntem; EEG verilerini kullanarak, hastaların bilinçlerini tekrar kazanmaya ne derece yatkın olduğunu ve hastaların iyileşme şansının ne kadar yüksek olduğunu tahmin edebiliyor.

Beyin hasarı olan kişilerde gizli bir bilinç olduğu keşfedildi

10 yılı aşkın bir süredir tıbbi görüntüleme yöntemlerindeki gelişmeler sayesinde bilim insanları komadaki beyin hasarlı hastaların bilinç iletilerini daha yakından inceleyebiliyor. MRI ( magnetic resonance imaging ) verileri sayesinde bilim insanları, ''gizli bilinç'' olarak da adlandırılan bir çeşit örtülü bilincin varlığını da gözler önüne serdi.

Yeni buluş ile birlikte akademik anlamda bilinç hallerinin tanımı ve anlamı daha net nitelikler kazanmasına karşın yeni niteliklerin klinik olarak uygulanmaya konması konusunda bazı zorluklar bulunuyor. MRI testleri yoğun bakımdaki hastalar üzerinde rahat bir şekilde uygulanamıyor ve bilim insanları ''gizli bilinç'' iletileri olarak adlandırılan iletilerin ve bulguların hastanın iyileşmesi açısından ne derecede etkin olduğunu ve bu bulguların tam olarak neyi temsil ettiği hala tam olarak aydınlatmış değil.

İyileşme takibindeki en büyük zorluğu ise yoğun bakımda bulunan ve beyin hasarına sahip bilinçsiz durumdaki hastaların iyileşme düzeylerini belirleme kısmı oluşturuyor.

Araştırma beyin hasarlı hastalar üzerinde yapıldı

Yeni araştırma yoğun bakım ünitesinde bulunan beyin hasarlı 104 hasta üzerinde yapıldı. Hastaların hepsi uyaranlara yanıtsız kişilerdi fakat hastaların herhangi bir felç durumu bulunmuyordu. Araştırmacılar EEG görüntülemesi sırasında hastalardan ellerini açıp kapatmalarını istedi. İlerleyen aşamalarda motor komutların nörolojik verilerde herhangi bir değişime sebep olup olmadığını belirlemek amacıyla EEG verilerini analiz eden yeni bir algoritma devreye sokuldu.

Veriler analiz edildiğinde beyin hasarına uğramış hastaların %15'inin, hasardan sonraki yanıtsız 4 gün içerisinde verilen motor komutlara cevap olarak bazı ''eşsiz'' EEG dalgaları ürettiği tespit edildi. ''Eşsiz'' dalgalar üreten yani başka bir deyişle gizli bilinç belirtileri gösteren hastaların yaklaşık yarısının, taburculuk vakitleri geldiğinde verilen komutları takip edebilecek ve uygulayabilecek konumda oldukları tespit edildi. Gizli bilinç belirtileri göstermeyen hastaların ise sadece %26'lık bir kısmı bu iyileşmeyi gösterebildi.

Gizli bilinç belirtileri gösteren hastalar 1 yıl sonra tekrar incelendi

Araştırmadan bir yıl sonra, başlangıçta EEG aktivitesi gösteren hastaların %44'ünün günde 8 saate kadar işlevsel durumda bulunduğu tespit edildi; başlangıçta EEG aktivitesi göstermeyen grubun ise sadece %14'ü aynı işlevselliğe ulaşabildi.

Sonuçlar umut vadedici olmakla birlikte, klinik uygulamalara geçilmeden önce daha fazla çalışma ve araştırma yapılması gerekmekte. Ayrıca çalışmanın farklı beyin zedelenmesi türlerini inceleyecek kadar geniş ölçüde olmadığı da bir başka tartışma konusu oluşturuyor.

Ayrıca hastaların EEG verilerini analiz etmek için bilgisayarlara ihtiyaç duyuluyor ve hastaların beyin hasarından sonra bilinçlerinin farklı yönlere kayma eğilimi gösterdiği düşünülüyor yani testlerin doğru sonuç göstermesi için zedelenmeden sonraki ilk birkaç gün içerisinde, günde birkaç kez EEG testlerinin yapılması gerekiyor, bu da klinik olarak birtakım zorlukları beraberinde getiriyor.

Yapılan araştırma küçük çaplı bir çalışma olmasına karşın yöntemler daha da geliştirildiğinde, hemen her hastanede bulunabilen bir araç olan EEG ile hekimler; akut beyin hasarlı hastaları inceleyebilecek ve hastalığın prognozu hakkında bilgi edinebilecek gibi görünüyor.

Yeni araştırma The New England Journal of Medicine dergisinde de yayımlandı.