CRISPR tekniği ile yabani meyveler, tarıma uygun hale gelebilir

Tarıma uygun olmayan genler düzenlendi
Kapsamlı testler gerekebilir
Yorumlar

Günümüzde yaygın olarak tükettiğimiz sebze ve meyveler aslında tam anlamıyla doğal değiller. İnsanlığın yüzyıllar boyunca seçici yetiştiricilik uygulamasına maruz kalan sebze ve meyveler evcilleştirilip tarıma uygun hale gelirken diğerleri ise tarımda kullanılmayıp ''yabani'' olarak adlandırıldı. Yer kirazı (güveyfeneri ve altın çilek olarak da bilinen) isimli meyve de yüzyıllar süren seçici yetiştiricilik uygulamasının dışında kalan yabani meyvelerden biri. Bilim insanları bu meyveyi seçici yetiştiricilik uygulamasına kıyasla rekor bir sürede tarıma uygun hale getirmek için CRISPR tekniğini kullanıyor.

Tarıma uygun olmayan genler düzenlendi

Bilim insanlarının DNA dizilerini ve genlerin fonksiyonlarını kolaylıkla değiştirmelerine olanak sağlayan CRISPR tekniği gıdalar üzerinde de bir süredir test ediliyor. Howard Hughes Tıp Enstitüsü'ndeki araştırmacılar ise lezzetli ve kuraklığa dayanıklı yer kirazını ciddi miktarda üretime uygun hale getirmek için CRISPR'ı kullandı.

İlk olarak yer kirazındaki tarıma uygun olmayan olumsuzlukları saptamak isteyen ekip, yer kirazının gen haritasını çıkarmakla işe başladı. Sonrasında ise yer kirazının boyutunun küçük olmasına ve çok fazla çiçeğinin olmamasına neden olan genler saptandı ve CRISPR tekniği ile bu genler düzenledi. Böylece yer kirazının tarım uygulamasıyla çatışan özellikleri ortadan kaldırılmış oldu.

Tabi yer kirazının mahsul olarak toplanabilmesi için yine de geleneksel tarım ıslahı yöntemlerinin uygulanması gerekecek ancak henüz yolun başında olduklarını belirten araştırmacılar meyve üzerinde birtakım değişiklikler daha yapmayı istiyor. Bu değişikliklerden ilki meyvenin rengini değiştirmek ve tadını artırmak üzerine olacak. Sonrasında ise tarım ıslahı yöntemleri uygulanıp meyvenin mahsül olarak toplanması sağlanacak.

Kapsamlı testler gerekebilir

Araştırmacıların tarım ıslahına başlamadan önce ve mahsul olarak topladıktan sonra yer kirazı üzerinde kapsamlı testler yapması da gerekebilir zira henüz pek çok ülke genetiği düzenlenmiş gıdalarla ilgili kapsamlı düzenlemelere ihtiyaç duymasa da bu tip gıdaların insanlar tarafından tüketilmeden önce detaylı olarak incelenmesi önem arz ediyor. Öte yandan insanların ''doğada var olmayan'' bir meyveyi tüketmek isteyip istemeyecekleri de belirisiz.

Bununla birlikte yer kirazı ve diğer yabani meyvelerin tarıma uygun hale getirilmesi gıda tedarikini artırırken insanların daha fazla gıdaya daha ucuz bir şekilde ulaşmasını sağlayabilir. Bu yöntemler özellikle temel besinlere ulaşmakta güçlük çeken toplumlar için ciddi fayda sağlayabilir.