Disney - Fox anlaşması ve sinema dünyasına etkileri

Marvel sinematik evrenine X-Men ve Fantastic Four dopingi
Yetişkinlere yönelik filmlerin sayısında azalma olabilir
Disney'in sinema dünyasında tek güç olmasından korkuluyor
Disney - Fox anlaşmasının bir numaralı faili Netflix olabilir
Yorumlar

Son günlerde sinema dünyasının bir numaralı gündem maddesi olan Disney - Fox anlaşması sonunda gerçekleşti. Sinema dünyasının yükselen yıldızı Disney, 66.1 milyar dolar değerindeki anlaşmayla, Hollywood'un en eski ve en büyük stüdyolarından 21st Century Fox'un büyük kısmını satın aldı.

Disney bu anlaşma ile 21st Century Fox'un yapım kolu olan Fox Entertainment Group'un tamamını ve şirketin televizyon kolu olan Fox Networks Group'un büyük bir kısmını bünyesine kattı. Anlaşma kapsamında 20th Century Fox ve Fox Searchlight Pictures gibi Hollywood'un önde gelen yapım şirketlerini bünyesine katan Disney, bunun yanı sıra Fox'un kablolu televizyon kanalları FX, FXX ve National Geographic'in de sahibi oldu.

Şirket ayrıca Fox'un Birleşik Krallık'ın önde gelen yayıncı kuruluşlarından Sky'daki yüzde 39'luk hissesinin ve başta Star India olmak üzere Fox'a ait uluslararası televizyon kanallarının da sahibi oldu.

Bunun yanı sıra 21st Century Fox'a ait devasa film arşivi ve fikri mülkiyetler de Disney'e geçti. Disney ayrıca bu anlaşma ile birlikte Fox'un Hulu'ya ait yüzde 30'luk hissesini de alarak Hulu'da yüzde 60 hisseye sahip oldu. Disney bu sayede Hulu yönetiminde bir numaralı söz sahibi haline geldi.

Disney, 21st Century Fox'u satın almak için Fox'a 52.4 milyar dolar ödeyecek. Bu ödemenin tamamı Disney hisseleri ile yapılacak. Yani bu anlaşma sonrasında Disney hisselerinin yüzde 25'i Fox yatırımcılarına geçecek. Fox hissedarları ellerindeki her Fox hissesine karşı 0.2745 Disney hissesi alacak. Bunun yanı sıra Fox'un borçlarının büyük bir kısmını da üstleneceği için bu anlaşmanın Disney'e maliyeti 66.1 milyar doları bulacak.

Murdoch ailesi tarafından yönetilen 21st Century Fox bu anlaşma ile sinema dünyasından büyük ölçüde çekilirken, bundan sonra, elinde tuttuğu Fox, Fox News ve Fox Sports kanalları ile televizyon sektörüne odaklanacak.

Peki sinema tarihinin belki de en büyük anlaşması olan bu satın alma sinema dünyasını nasıl etkileyecek? Sinema dünyası bir yandan Marvel eserlerinin yeniden bir araya toplanmasının heyecanını yaşarken, bir yandan da Disney'in sinema dünyasında her geçen gün artan etkisinin rekabeti öldürmesinden endişe duyuyor.

Ayrıca ailelere yönelik filmleri ile tanınan Disney'in Hollywood'un en cesur stüdyolarından 21st Century Fox'u satın alması, yetişkinlere yönelik filmlerin sayısında azalma yaşanacağı yönündeki endişeleri de beraberinde getiriyor.

Marvel sinematik evrenine X-Men ve Fantastic Four dopingi

Sinemaseverler için Disney - Fox anlaşmasının belki de en dikkat çekici kısmı, X-Men ve Fantastic Four gibi popüler Marvel eserlerinin film ve dizi haklarının yeniden Marvel Studios'a geçmesi. Marvel'in, halihazırda devam eden X-Men serisi ve bu seriye bağlı Deadpool, The New Mutants ve Gambit gibi filmlerle nasıl bir yol izleyeceği merak konusu. Henüz resmi bir açıklama gelmese de Marvel filmlerinin başındaki isim olan Kevin Feige'nin X-Men'i Marvel sinematik evrenine katmak için şimdiden planlamalara başladığı söyleniyor.

Öte yandan Fantastic Four'un Marvel'e geri dönmesi de Marvel sinematik evreninin geleceği için büyük önem taşıyor. Marvel kahramanlar konusunda sıkıntı çekmese de söz konusu kötü adamlar olduğunda çizgi roman devi aynı rahatlığa sahip değildi. Doctor Doom, Magneto ve Galactus gibi çizgi romanların en popüler kötü adamlarından bazılarının bugüne kadar Fox'ta olması Marvel'in bu konuda sıkıntı çekmesine neden oldu.

Önümüzdeki yıl vizyona girecek Avengers: Infinity War ve 2019'da vizyona girecek Avengers 4 ile şu ana kadar süregelen filmlerini büyük ölçüde finale kavuşturacak olan Marvel, sinematik evreninin 4. fazında Thanos yerine Doctor Doom ve Magneto gibi kötü adamları hikayenin önemli bir parçası haline getirebilir.

X-Men ve Fantastic Four'un Marvel sinematik evrenine katılması heyecan verici olsa da bu durumun sinemaseverleri endişelendirmesi gereken bir yanı var ki o da R reytingli, yani 18 yaş sınırı alan çizgi roman uyarlamalarının geleceği. 21st Century Fox; Deadpool ve Logan gibi R reytingli filmleri ile büyük başarı yakalarken, sinemaseverlere de Marvel'in sunamadığı daha karanlık, daha yetişkin hikayeleri izleme şansı sunuyordu.

Daha çok aile dostu filmler çeken ve bugüne kadar R reytingli filmlerden uzak duran Disney'in bu tür filmlerden uzak durması endişe yaratıyordu. Ne var ki Disney CEO'su Bob Iger anlaşmadan sonra yaptığı ilk resmi açıklama ile bu endişeleri biraz olsun giderdi. Özellikle Deadpool'a değinen Iger, Deadpool filmlerini devam ettirmek istediğini ve Disney içinde R reytingli filmler için de yer açılabileceğini ifade ederek sinemaseverleri bir nebze rahatlattı.

Yetişkinlere yönelik filmlerin sayısında azalma olabilir

Yine de Disney - Fox anlaşması yetişkinlere yönelik filmlerin geleceği için kötü olabilir. Zira her ne kadar Disney bu filmlerden hepten vazgeçmese de, stüdyonun bu alana yönelteceği kaynaklar 21st Centuy Fox kadar fazla olmayabilir. Zira Disney bu anlaşma ile daha da büyümüş olsa da hem parasal hem de iş gücü olarak sınırlı kaynaklara sahip.

Fox stüdyolarının Disney çatısı altında bu tür filmlere harcayacağı paranın yanı sıra bu filmleri idare etmesi için görevlendirilecek yapımcı ve yöneticilerin sayısı da ciddi ölçüde azalabilir. Çünkü muhtemelen bu yapımcı kadrosunun önemli bir kısmı, daha aile dostu ve dolayısıyla maddi olarak daha az riskli projeler ile meşgul olacak.

21st Century Fox'un 2017 yılında çıkardığı Alien: Covenant, War for the Planet of the Apes, Logan ve A Cure for Wellness gibi yetişkin izleyici kitlesine hitap eden filmlere Disney'in ileride ayıracağı bütçe çok daha düşük olabilir. Bu yüzden 21st Century Fox gibi bir stüdyonun sinema dünyasından çekilmesi bu tarz filmlerden hoşlanan sinemaseverler için endişe verici bir durum.

Disney'in sinema dünyasında tek güç olmasından korkuluyor

Halihazırda Marvel, Star Wars ve Pixar filmlerini elinde bulunduran ve bu sayede son yıllarda gişede rakip tanımayan Disney'in 21st Century Fox'u satın alarak daha da güçlenmesi, diğer stüdyoların Disney ile rekabet etmesini çok daha zorlaştıracak. Zira bu anlaşma ile X-Men ve Fantastic Four'un yanı sıra Avatar, Alien ve Planet of the Apes gibi gişe canavarı seriler de Disney'e geçmiş oldu.

Bu durum sinema dünyasının geleceği için gerçekten endişe verici olsa da en azından şimdilik Disney'in rekabeti ezmesi söz konusu değil. Çünkü Comcast gibi bir devi arkasına almış olan Universal, AT&T anlaşması ile daha da güçlenecek olan Warner Bros, Paramount ve Sony Pictures gibi dev stüdyolar hala Disney ile yarışabilecek güçte. Bunun yanı sıra Annapurna ve A24 gibi nispeten yeni stüdyolar da Hollywood'daki etkilerini her geçen gün arttırıyorlar.

Öte yandan Netflix ve Amazon gibi dijital platformların da yakın gelecekte Disney ve Universal gibi sinema devleri ile rekabet edebilecek seviyeye ulaşması bekleniyor.

Disney - Fox anlaşmasının bir numaralı faili Netflix olabilir

Netflix demişken, tüm bu Disney - Fox anlaşmasındaki Netflix etkisini de göz ardı etmemek gerek. Başta Netflix olmak üzere dijital platformların yükselişi ve orijinal içerik alanına yönelmeleri, hem 21st Century Fox'un satma kararında hem de Disney'in satın alma kararında büyük rol oynadı.

21st Century Fox yönetiminin, hızla değişen sinema sektöründe Netflix gibi dijital platformlara ayak uydurmanın zorluğunu fark etmesi, daha kârlı gördüğü televizyon yayıncılığına yönelmesinde etkili olurken, Netflix'in bu anlaşma üzerindeki etkisi Disney cephesinde daha da belirgin olarak görüldü.

Daha önce Daredevil, Jessica Jones, The Defenders ve Punisher gibi dizileri için Netflix ile çalışan Disney, önümüzdeki yıl kendi dijital platformunu açacak. Bundan sonra yeni Marvel dizilerini bu platform üzerinden yayınlayacak olan Disney, bunun yanı sıra başta yeni bir Star Wars dizisi olmak üzere bu platformu için çeşitli projeler hazırlıyor.

Ne var ki Disney'in Amazon veya Hulu gibi zengin içerik seçkisine sahip platformlarla rekabet etmesi için sadece bu yeni diziler ve stüdyonun halihazırda var olan film kütüphanesi yeterli olmayabilirdi. Bu yüzden Disney'in 21st Century Fox'u satın almak istemesinde Fox'un yıllar içinde oluşturduğu zengin film ve dizi seçkisi büyük rol oynadı.

Bu anlaşma sayesinde Disney yeni kurduğu dijital platformunda hem kendi film ve dizilerini, hem de 21st Century Fox'un çok daha fazla sayıda olan film ve dizilerini kullanıcılara sunacak.