“Dünya düzdür” diyenlerin düşüncesinden neden vazgeçmedikleri araştırıldı

Yorumlar

Kimi zaman haberlere konu olan, tüm delillere karşın “Dünya düzdür” diye iddia eden insanların neden böyle davrandıklarını hiç merak ettiniz mi? Berkeley Kaliforniya Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, insanların doğru bildikleri yanlışların gerçeğini öğrenirken somut delillerden ziyade aldıkları geri bildirimlerin etkili olduğunu ortaya koydular.

Gelişimsel psikologlar, insanların inançlarının düşüncelerinin mantık ya da bilimsel veriden ziyade görevleri ya da etkileşimleri neticesinde aldıkları tepkilere dayandırdıklarını tespit etmişler. Araştırmacılardan Louis Marti, “bir konu hakkında bilmediğiniz halde çok şey bildiğinizi düşünüyorsanız, konuyu araştırma ya da daha az bildiğiniz kabul etme konusunda başarısız oluyorsunuz” diyor. Bu durum gerçek ve sanal yaşamda bazı insanların neden sahtekârlar tarafından kolayca kandırılabildiğini de açıklıyor.

Yapılan araştırmada bilim adamları, insanların bildiklerinden emin olmalarına neyin etki ettiğine yoğunlaşmışlar. Neticede insanların uzun vadeli kümülatif bilgilerden ziyade en son tecrübe ettikleri olaylara güvendiklerini görmüşler.

Rochester Üniversitesi’nde yapılan ve 500’den fazla yetişkinin katıldığı deneyde bireylere 24 farklı resim gösterilerek bireylerden, şekli ve rengi hakkında herhangi bir bilgilerinin olmadığı “Daxxy” adındaki nesneye benzeyenleri işaret etmeleri istenmiş. Bireylere her tahminlerinden sonra doğru ya da yanlış bildikleri yönünde geri bildirimde bulunulmuş. Test sonucunda bireylerin yeni tahminde bulunurken, aldıkları tüm geri bildirimlerden ziyade son beş tahminlerindeki verilere dayandıkları görülmüş.

Araştırmacılardan Marti, bulguların çok ilginç olduğunu, ilk 19 tahminlerinde yanılsalar, son 5 tahminde doğru bilseler dahi deneklerin kendilerinden çok emin olduğunu gördüklerini, süreç içerisinde Daxxy’yi öğrendiklerini, ancak öğrenmek için ellerindeki tüm bilgiyi kullanmadıklarını tespit ettiklerini belirtiyor. Marti devamla, şayet amacınız gerçeği öğrenmekse öğrenilen tüm bilgilerden ziyade son bulgulara dayanmanın iyi bir taktik olmadığını ifade ediyor.