Dünyanın en sert metali: platin-altın alaşımı

Yorumlar

Sandia Ulusal Laboratuvarı mühendisleri bugüne kadarki en sağlam metal alaşımını ürettiklerini duyurdular. Platin-altın karışımından oluşan alaşımın sertleştirilmiş çelikten 100 kat daha dayanıklı olduğu iddia ediliyor. Bu sertlik derecesi alaşımı elmas seviyesine çıkarıyor. Alaşımın bir diğer önemli özelliği ise kendi kendini yağlaması.

Yüzde 90 platin yüzde 10 altın karışımından oluşan alaşımın sertliğini anlatabilmek adına mühendisler ilginç bir örnek veriyorlar: “Sandia alaşımıyla kaplanmış lastikle bir mil boyunca patinaj yapsanız yalnızca bir atom katmanını aşındırabilirsiniz. Tüm lastikle Ekvator etrafında 500 tur drift yapabilirsiniz.”

Platin-altın alaşımı esasen yeni değil. Uzun yıllar önce bu alaşım denenmiş, ancak yeteri kadar sert olmadığı için üzerine düşülmemiş. Dayanıklı alaşım üretilirken mühendisler sert metallere yoğunlaşıyorlar. Platin-altın alaşımı da sert olmadığından es geçilmiş. Ancak, yapılan son çalışmada ısıya karşı inanılmaz bir dayanıklılık gösterdiği ve bu sayede sürtünmelere karşı oldukça yüksek direnç gösterdiği görülmüş.

Araştırmacılardan John Curry geleneksel alaşımların içerdikleri parçacıkların boyutları küçültülerek sert hale getirildiklerini, buna rağmen uzun süre yüke ve sıcaklığa maruz kaldıklarında yapılarında bozulmalar meydana geldiğini, öte yandan Sandia alaşımının uzun süren stres ve sürtünme testlerinden sonra bile mikro yapısal bütünlüğünü koruduğunu gördüklerini söylüyor.

Araştırmacılar testler sırasında daha da ilginç bir durumla karşılaşmışlar. Sürtünmeye maruz kaldığında alaşımın üzerinde siyah bir tabaka oluşmuş. Bunu incelediklerinde elmas benzeri karbon katmanı olduğunu fark eden bilim adamları, bunun çok iyi bir kayganlaştırıcı olarak halihazırda kullanıldığını, sadece özel şartlarda ve çok yüksek maliyetlerle üretilebildiğini belirtiyorlar.

Curry, alaşımın sertliği ve yüksek dayanımı sayesinde sürtünme esnasında ortamdaki karbonları üzerine çekerek ve nihayetinde yıkarak elmas benzeri karbon katmanına dönüştürdüğünü tahmin ettiklerini ifade ediyor.

Yeni geliştirilen bu alaşım endüstride başlı başına bir devrim yapabilecekken, sürtünme esnasında üzerinde biriken ve bugüne kadar sadece çok özel şartlarda üretilebilen elmas benzeri karbon için de yeni bir teknik olarak kullanılabileceği ifade ediliyor.