Astrofizik araştırmaları evrenimizin büyük bir kısmının karanlık maddeyle kaplı olduğunu gösteriyor. Ancak, karanlık madde evrenimizin en büyük bilinmezlerinden birini temsil etmeye devam ediyor. Hiçbir ışıma yapmaması tespitini oldukça zor kılıyor. Yapılan onca deneylere karşın varlığına ilişkin doğrudan bir bulguya henüz rastlanılamadı.
Karanlık maddeye ilişkin günümüze kadar ortaya konan en önemli iddia DArk MAtter – DAMA iş birliği tarafından dile getirilmiş durumda. Büyük tartışmalara neden olan ve 20 yılını deviren iddiaya göre DAMA, sodyum iyodür algılayıcısı içerisinde karanlık maddeye ilişkin tespitlerde bulundu.
Bu tartışmalı iddia bilim dünyasında büyük bir bilmece halini aldı. Yeterli deney ve teorik bilginin olmayışı buluşu daha da sorgulatır hale getirmişti. Bu buluşu test etmek isteyen 50 uluslararası bilim adamı, 2016 yılında Güney Kore Yeraltı Yangyang Laboratuvarında uzun yıllar sürecek büyük bir deneye başladılar. Bu deneye COSINE-100 adı verildi.
Deneyin en büyük özelliği DAMA tarafından iddia edildiği gibi sodyum iyodür ile gerçekleştiriliyor olması. Bu sayede DAMA’nın iddiaları doğrulanabilecek ya da tespitin geçerli olmadığı gösterilebilecekti. Bunun için bilim adamları talyumla kaplanmış 8 adet 4x2 dizilimli sodyüm iyodür kristalleri kullanmışlar. Toplamda 106 kg gelen bu kristaller tanecik veya foton çarptığında parıldayan 2.200 litrelik bir sıvının içerisine yerleştirilmiş. Test edilecek ışımaların dış etkenlerden korumak için de bakır, kurşun ve plastikten oluşan bir çeşit kalkan kullanılmış.
COSINE-100 deneyinin ilk aşaması doğru enerji ve karakteristikte arka planda oluşan sinyal fazlasının tespit edilmesini içeriyor. Bu ilk safhada bilim adamları beklenenden fazla sinyal tespit edememişler. Öte yandan bilim adamları COSINE-100 deneyinin DAMA’nın iddialarını doğrulamak ya da çürütmek için uzun yıllara ihtiyaç duyduğunu dile getiriyor.
2 yılı aşkın süredir devam eden çalışmalara ABD, Güney Kore, İngiltere, Brezilya ve Endonezya’dan 50 bilim adamı katılıyor. Güney Kore Temel Bilimler Enstitüsü Yeraltı Fiziği Merkezi tarafından yürütülen deneyin sözcülerinden Hyun Su Lee, DAMA sinyali tarafından çizilen karanlık madde araştırma bölgesinin büyük bölümü üzerine çalışmalarını tamamladıklarını, karanlık madde modelinde temel değişiklikler yaşanmazsa 20 yıl önce ortaya atılan iddiayı doğrulamak için çok alan kalmadığını dile getiriyor.
Görünen o ki bilim adamları evrenimizin en büyük bilinmezlerinden birini açığa çıkarma konusunda daha çok zamana ihtiyaç duyacaklar.
istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz:
Bana çok korkutucu geliyor bunlar.