Yarıiletken dünyasının lider isimlerinden Intel, mikroişlemci mimarisini yenilemeye hazırlanıyor. Tik-Tak adını verdiği iş modelini takip eden firma iki yıllık döngüler içerisinde önce nanometrik küçülme gerçekleştirmeyi yani üretim teknolojisini ilerletmeyi devamında ise işlemcilerinde kullandığı mimariyi yenilemeyi hedefliyor.
Nanometrik anlamda atılacak adımlar gelişimin doğası gereği sadece üretim maliyetlerini azaltan ve ağırlıklı olarak fiziksel getirileri olan süreçten ibaret değil. Zira firma radikal yenilikler içermese de son Penryn geçişinde mimaride de bazı güncellemeler yapmış ve örneğin SSE 4.1 komut seti paketini de işlemcileriyle birlikte kullanmaya başlamıştı.
Geçtiğimiz sene Kasım ayı içerisinde 45nm üretim teknolojisiyle hazırlanan Core 2 Extreme QX9650 modelini anons ederek yeni bir dönemin kapısını aralayan ve 45nm üretim teknolojisiyle hacimli üretim yapmaya başlayan firma tik'i takiben tak hamlesini gerçekleştirmek üzere zira Nehalem kod adı verilen yeni mimarinin kullanıldığı Core i7 serisi işlemciler için geri sayım başladı.
Birkaç bölümden oluşan bu yazı dizimizde Nehalem mimarisinin temel detaylarına ve Core i7 serisi işlemcilerin genel özelliklerine değinmeye çalışacağız. Intel'in çalışan sistem demolarını aylardır farklı organizasyonlarda katılımcıların beğenisine sunduğu Nehalem jenerasyonu işlemcilerin Kasım ayı ile birlikte anons edilebileceğini belirterek yazımıza giriş yapalım.
Hatırlanacağı üzere Intel, 2006 yılının Temmuz ayında Core adını verdiği yeni işlemci mimarisini esas alan Core 2 serisi masaüstü işlemci ailesiyle ciddi sıçrama gerçekleştirmiş ve Netburst mimarisini temel alan Pentium IV jenerasyonuna göre performans çıtasını ciddi ölçüde yukarı taşımayı başarmıştı. Firma Nehalem jenerasyonuyla birlikte de benzer bir sıçrama gerçekleştirmeyi hedefliyor.
Nehalem adı verilen yeni mimari hem Intel hem de endüstri adına önemli yenilikleri beraberinde getirecek. AMD'de olduğu gibi yeni mimari ile birlikte Intel de bellek kontrolcüsünü kuzey köprüsünden alarak işlemci üzerine entegre edecek. Bu önemli çünkü toplam performansta rakibi AMD'den önde olmayı başaran Intel, bellek performansını baz alan uygulamalarda sıkıntılı anlar yaşayabiliyordu.
Bellek kontrolcüsüyle ilgili yaşanacak bu hamle yeni mimarinin en dikkat çekici ve belki de üzerinde en çok durulan detayı durumunda. Bellek kontrolcüsünün yanı sıra Intel işlemci ve diğer komponentler arasındaki haberleşmede kullanılan FSB isimli veri yolu teknolojisini de QPI adı verilen ve kimilerince Hypertransport teknolojisine benzetilen yeni bir yapılanmayla değiştiriyor.
An itibariyle kullanılmakta olan ve resmi olarak X48 yonga setiyle desteklenmeye başlanan FSB 1600'e göre 6.4Gbps/sn'lik veri transfer hızıyla iki kata yakın bant genişliği sağlayan QPI yani Quickpath Interconnection isimli veriyolu teknolojisinin yüksek işlem gücüne sahip olması beklenen Core i7 serisi işlemcilerini ciddi şekilde beslemesi bekleniyor.
Bilindiği üzere QPI teknolojisiyle ile ilgili olarak geçtiğimiz günlerde çeşitli spekülasyonlar ortaya atılmış ve Nvidia'nın yeni veri yolu teknolojisiyle ilgili olarak SLI krizinden kaynaklanan bazı sorunlardan ötürü Nehalem tabanlı işlemciler için yonga seti üretmeyeceği de açıklanmıştı. Sağlam kaynaklar Nvidia'nın QPI lisansına sahip olduğunu belirtirken firma en azından Bloomfield serisi için çipset hazırlamayacak.
Nehalem mimarisi ile birlikte gelen yeniliklerden bir diğeri ise SSE 4.2 paketi. 7 yeni komut setinden oluşan bu paket ile SSE 4.1 ile gelen yenilikler devam ettirilirken, çoklu ortam odaklı (video düzenleme, tasarım vb.)"destek veren" uygulamalarda hız ve zaman kazanımının elde edilmesi bekleniyor. Bu arada Intel'in geliştiriciler ile SSE 4.1 ve SSE 4.2 destekli yazılımlar için görüşme ve ortak çalışmaları da devam ediyor.
45nm üretim teknolojisiyle hazırlanacak Nehalem tabanlı işlemcilerin sahip olacağı bir diğer yenilikse SMT adı verilen Simultaneus Multi Threading isimli teknoloji olacak. İsmi yeni fikri ise eski olan bu teknoloji Pentium IV'lerde kullanılan Hyper Threading teknolojisinin güncellenmiş versiyonu olacak yani her çekirdek çift izlekten sorumlu olacak ve bu sayede mantıksal (fiziksel 4 - Bloomfield) anlamda 8 işlem çekirdeği olacak.
Peki daha başka? Aslında Nehalem jenerasyonuyla pek çok gelişme bizlere sunulacakken bunlar arasında son kullanıcıları doğrudan ilgilendiren bir diğer gelişme ise soket değişikliği olacak. Hatırlanacağı üzere Intel, soket 478 sonrası LGA775 yada diğer adıyla soket T ile yeni modellerini tek bir çatı altında toplamayı başarmıştı fakat Nehalem ile işler değişecek gibi görünüyor.
Firma radika bir adım ile farklı işlemci grupları için farklı soket formlarını devreye sokacak. Yılın son çeyreğinde kullanıma sunulacak olan Bloomfield serisi Core i7 serisi işlemciler LGA 1366 formunda olacakken 2009 ve 2010'da kullanıma sunulacak olan Havendale (entegre grafik çekirdeğine sahip seri) ve Lynnfield (Bloomfield serisinin ekonomik varyasyonları olacak) serisi işlemciler LGA 1160 formunda olacaklar.
Bu üzerinde durulmayan fakat dikkat edilmesi gereken önemli bir gelişme. Neden derseniz mevcut yapı doğrultusunda Intel'in yüksek performanslı bir yonga seti örneğin X48 üzerinde dileyen kullanıcılar Core 2 Duo E4300 işlemcisini kullanabildikleri gibi P35 yonga setli bir anakart üzerinde Core 2 Extreme QX6850'yi kullanabilmek te mümkün.
Yani işlemci ve yonga setleri arasında kullanım esnekliğine Nehalem ile birlikte çizgiler çekilecek gibi görünüyor. Kısacası X58 yonga setli anakartların Bloomfield serisi ile kullanılması beklenirken diğer işlemciler için P55? gibi yonga setlerinin gündeme gelmesi de söz konusu olabilir. Değişen soket formunun etkileri bunlar ile sınırlı olmayacak tabii ki.
Kullanıcıların yeni nesil işlemciler ile birlikte hangi soğutucuları kullanabilecekleri de önemli bir detay. Bu konuda Intel yeni bir referans soğutucu hazırlarken soğutucu sektörünün önde gelen üreticilerin de hazırlık içerisinde olduğu biliniyor. Öte yandan LGA775 işlemciler ile kullanılabilen iddialı bazı soğutucular için ilgili üreticilerin LGA1366 formuna uygun montaj kitleri yayınlamaları da bekleniyor.
Solda Core 2 Quad 6700 sağda ise Bloomfield örneği
Nehalem jenerasyonuyla birlikte Intel'in entegre bellek kontrolcüsüne geçiş yapacağını belirtmiştik. Kullanılacak kontrolcünün kullanıma sunulacak Bloomfield serisi işlemcilerde 3 kanal DDR3 bellek desteği sunması ve 800, 1066, 1333MHz? hızlarına resmi destek vermesi bekleniyor ama hız aşırtma ile birlikte 2000MHz ve üstünün mümkün olabileceği de ifade ediliyor.
Maksimum çalışma geriliminin 1.65v olacağı belirtilen Core i7 serisi işlemcilerin sunacağı hız aşırtma performansı da merak konusu. Açıkçası endüstriyel kaynaklar Intel'in Nehalem mimarisi ile birlikte performans çıtasını ciddi şekilde yükselteceğini, buna paralel olarak firmanın mevcut işlemcilerinin satışı baltalanmasın diye IDF'te detaylı test sonuçlarını açıklamadığı iddia ediyorlar.
Hız aşırtma noktasında ise merak edilen bazı soruların olduğu bir gerçek. Zira entegre bellek kontrolcüsünden ötürü Nehalem tabanlı işlemcilerin Yorkfield serisi dört çekirdekli işlemcilern sergilediği overclock performansına sahip olamayacağı, bu sebeple hız aşırtma noktasında çok yüksek saat hızlarının pek mümkün olamayabileceği speküle ediliyordu.
Fakat gün ışığına çıkmaya başlayan detaylar bu iddiaları adeta yalanlar nitelikte. Geçtiğimiz günlerde Nehalem tabanlı 2.93GHz'de çalışan Core i7 serisi işlemcinin hava soğutma ile 4.1GHz'i gördüğünü ve SuperPi testini 10 saniyenin altında tamamladığını ifade etmiştik. X58 yonga setli olgunlaşmış anakartlar ve yeni BIOS'lar ile hız aşırtmanın daha üst noktalara çıkması da bekleniyor.
Peki mimarisi radikal farklılıklar içeren ve soket yapısı değişen Nehalem tabanlı işlemciler için hangi yonga seti kullanılacak? Intel'in kullanıma sunacağı Bloomfield serisi Nehalem tabanlı ilk işemciler için X58 yonga seti hazırlandı. Performans segmentinde yer alan ve X48'in üzerine konumlandırılan bu yonga setinin genel özellikleri şu şekilde olacak.
LGA1366 formundaki işlemciler ile kullanılabilecek yonga setinin güç verdiği anakartlar üzerinde modeline göre dört veya 6 adet DIMM slotu olacak gibi görünüyor. DDR3 bellekler ile kullanılabilen X58 yonga setli anakartlar ICH10R köprüsü ile geliyorlar ve Crossfire / Quad Crossfire (16x+16x yada 4x 8x ) teknolojilerini de destekliyorlar.
Peki ya Nvidia'nın SLI teknolojisi? Haberlerimizi takip eden okuyucularımız bu konuda da ciddi gelişmeler yaşandığını biliyorlar. Nvidia geride bıraktığımız Temmuz ayı içerisinde yaptığı açıklamayla X58 yonga setli anakartlarda yani Bloomfield platformunda maliyeti 30$ olan NF200 yongasının satın alınmasıyla SLI teknolojisinin kullanılabileceğini açıklamıştı.
Fakat hem 30$'lık yüksek maliyet (yüksek adetli hacimli üretimde) hem de anakart üreticilerinin yeni PCB tasarımı yapmaları gerektiği için bu çözüm açıkçası ciddi ses getirmemişti. Fakat Nvidia geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği NVISION 08'de yaptığı yeni bir açıklama ile SLI ekosistemine yeni bir çözüm yolu daha ilave etti ve NF200 yongasından bağımsız olarak SLI desteğinin kullanılabileceğini duyurdu.
Nasıl olacağını merak eden ve "ilgili" haberlerimizi okumayanlar için durumun altını çizmekte de yarar var. X58 yonga setli anakartları dileyen üreticiler belli bir ücret karşılığında Nvidia'nın Santa Clara'daki test merkezine yolluyacaklar ve ilgili testleri (SLI kullanımını doğrudan etkileyen slot yerleşimi gibi) başarıyla geçen anakartlarda SLI teknolojisinin kullanılabilmesi için Nvidia üreticilere "Cookie" isimli özel bir bios şifresi verecek.
Çok temel bazı bilgilerden sonra yazının ikinci kısmı ile yeni işlemci modellerini yakından tanımaya başlayacağız.
Su tabancası haberinin değiştirilmesi için DH ofisinin olduğu binaya kendimi zincirleyerek eylem yaptım (Ayrıca yere boş DVD'lerle "seni seviyorum DH" yazdım.)
İnce Satırlar
Liste Modu
Döşeme Modu
Sade Döşeme Modu
Blog Modu
Su tabancası haberinin değiştirilmesi için DH ofisinin olduğu binaya kendimi zincirleyerek eylem yaptım (Ayrıca yere boş DVD'lerle "seni seviyorum DH" yazdım.)
Su tabancası gitti şimdi 5-6 sene bu haberle idare edecez artık :D
su tabancası haberi nerde ya
Biraz daha akıcılık ve avuç içinin de kasılmasını yaparlarsa tamamdır.