Açık bankacılık nedir?

Açık bankacılık (Open banking) nedir ❓
Açık bankacılık güvenli mi 🔐
Açık bankacılık uygulamaları 📱
Açık bankacılık yönetmeliği 📋
Yorumlar

Anıl Burak Karadede

SEO Uzmanı

Her alanda olduğu gibi fintek sektöründe de dijital dönüşümün ayak sesleri duyulmaya devam ediyor. Öyle ki 2015'te Avrupa Parlamentosu'na sunulan Ödeme Hizmetleri Direktifi 2 (PSD2) ile temelleri atılan açık bankacılık (open banking) sistemi, fintek sektörü için adeta bir mihenk taşı oldu. Peki kullanıcılara büyük kolaylık sağlayan ve yakın zamanda ülkemizde de örneklerini görmeye başladığımız açık bankacılık nedir, nasıl çalışır? Türkiye'de hangi bankalar açık bankacılık uygulamasına sahip?

Açık bankacılık (Open banking) nedir ❓

açık bankacılık tanımı — **Açık bankacılık**, müşterilerin herhangi bir bankadaki finansal verilerinin API aracılığıyla başka bankalar veya finansal kuruluşlarla paylaşılmasını sağlayan bir **bankacılık uygulamasıdır**. Açık bankacılık (open banking) hizmeti sayesinde, tek bir bankanın mobil uygulaması ya da internet şubesinden farklı bankalara ait finansal işlemler yürütülebiliyor.

Yani finansal verilerinin üçüncü taraf bankalar ile paylaşılmasına izin veren kullanıcılar, X bankasının mobil uygulaması ya da internet şubesi üzerinden Y ve Z bankalarındaki tüm finansal işlemlerini hızlı ve kolay bir şekilde gerçekleştirebiliyor. API bankacılığı olarak da bilinen bu sistem sayesinde müşteriler, tek bir platform üzerinden hesap ve kredi kartı işlemleri gibi tüm finansal işlemlerini gerçekleştirebilirken, aynı zamanda bankaların aldığı masrafları da tek kalemde görebiliyor. Bu da fintech sektörünü yeniden şekillendiren açık bankacılığın en önemli avantajı.

Açık bankacılık güvenli mi 🔐

açık bankacılık güvenilir mi — Söz konusu veri paylaşımı olunca "*Açık bankacılık güvenli mi?"* sorusu da akıllara gelmiyor değil. Açık bankacılık, gerekli güvenlik önlemleri alındığı takdirde oldukça **güvenli bir sistemdir**. Zira bu tür bankacılık hizmetleri, devlet kurumları tarafından yükümlülüklere tâbi tutuluyor. Ülkemizde de tüm bankacılık hizmetleri, BDDK tarafından denetlenip düzenleniyor.

API'lar güvenli bir bağlantı sağlamak için tasarlanmış ve dijital ekonomide kullanılan kanıtlanmış bir teknoloji olmasına rağmen herhangi bir güvenlik zafiyeti, müşterilere ait finansal verilerin bilgisayar korsanları tarafından ele geçirilmesine neden olabilir. Bu da tüm dijital bankacılık hizmetlerinde olduğu gibi açık bankacılığın (API bankacılığı) riskleri arasında.

Açık bankacılık uygulamaları 📱

açık bankacılık örnekleri — Açık bankacılık modeli, 1 Aralık 2022 itibariyle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından bankaların kullanımına sunuldu. Birçok banka bu tarihten itibaren açık bankacılık modeline entegre olurken, diğer bankaların da çalışmaları devam ediyor. Şu an Türkiye'de **açık bankacılık uygulamasına** sahip bankalar ise şöyle 🔽

Türkiye İş Bankası
Halk Bankası
T.C. Ziraat Bankası
Garanti BBVA
YapıKredi
ING
VakıfBank
Akbank
DenizBank
QNB FinansBank

Açık bankacılık yönetmeliği 📋

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 1 Aralık 2022'de açık bankacılık hizmetlerinin kullanıma sunulduğunu bildirdi. TCMB tarafından paylaşılan açıklama metni şöyle:

12 Kasım 2019 tarihinde güncellenen “6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun”un 12 nci maddesinin birinci fıkrasına ödeme emri başlatma hizmeti (f bendi) ve ödeme hesabına ilişkin konsolide edilmiş bilgilerin çevrim içi platformlarda sunulması hizmeti (g bendi) eklenerek söz konusu hizmet türleri kanun kapsamında ödeme hizmeti olarak tanımlanmıştır. Ödeme Hizmetleri Veri Paylaşım Servisleri (ÖHVPS) olarak adlandırılan bu iki hizmet ile ödemeler alanındaki açık bankacılık servisleri tanımlanmıştır.

29 Aralık 2021'de Resmi Gazete'de yayımlanan açık bankacılık yönetmeliğine buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.