İnce Satırlar
Liste Modu
Döşeme Modu
Sade Döşeme Modu
Blog Modu
Şunu baştan söyleyelim, 11. nesil Intel işlemciler güncellenmiş Z490 anakartlarla da çalışabiliyorlar ama Intel’in 2 yıllık döngülerle soket yapısını değiştirdiğini düşünürsek şu noktadan sonra Z490 almak çok da mantıklı olmayabilir. 12. Nesil Intel Alderlake işlemciler 10nm üretim mimarisiyle 2015’ten beri, 7 yıldan beri, 6700K’dan beri kullanılan 14nm mimarisine bir son vermiş olacaklar. Bu tabii ki halihazırda 7nm mimari kullanan, benim tahminim 2021’in 3. Çeyreğinde 5nm’ye geçecek AMD karşısında bir başarı değil ama Intel severler için önemli bir şey.
Anakartı test ederken kullandığım işlemci 11. Nesil Intel i9 11900K. Ryzen 5000 serisinin tek çekirdek performansına karşı koymak için 10900K’ya göre 2 çekirdek 4 izlek eksik ama tek çekirdek başarımı daha iyi, 5900X ile benzer düzeyde bir oyun performansı var ama üretkenliğe gelince hem kendi kardeşi 10900K’dan hem de belirgin bir şekilde rakibi 5900X’ten geride.
Anakartı son BIOS ile güncelledim, tertemiz ve güncel bir Windows kurdum, 11900K’yı Aida ile stress testine soktum. 1.375-1.4v arasında seyretti çekirdekler, tek çekirdek için 5.3GHz’e kadar çıkabiliyor, tüm çekirdekler için 4.7GHz’de çalıştı, iyi güzel ama paket sıcaklığı yaklaşık 5 dakika içerisinde 100 dereceye kadar çıktı ve bu pik anında %1-%5 arası hız kesti. Soğutma tarafında pompa hızı maksimuma, 14CM’lik fanları da 1300-1400 devire ayarlanmış, 280mm radyatörlü bir sıvı soğutmadan bahsediyoruz. Ne yapmamız gerek, voltajı kendi elimizle ayarlamamız gerek, çekirdek voltajını 1.26-1.30 arası bir yere çekiyoruz, biliyorsunuz üretim bandından çıkan aynı model her işlemcinin ihtiyaç duyduğu voltaj değişiyor ve bu şekilde maksimum ısıyı 4.7GHz’de paket için 89 derecede tutabildim, hız kesmedi. Hızarşırtma için voltaji 1.330v’a çektim, voltaj profili için Override’ı seçtim, çarpanı 51’e ayarladım, tüm çekirdekler için 5.1GHz’e hızaşırttım, tüm çekirdekler için 400MHz hızaşırtma yani. Stres testinde çok kısa bir sürede paket sıcaklığı 100 dereceyi gördü, yine pik anlarında %5 hız kesti, biraz daha voltajla 5.2GHz’e de çıkıyor ama ekstra voltaj ve ısı derken kendini varsayılan çekirdek hızlarına çekiyor, kontrol edemiyorsunuz yani.
Oyunlar için işlemci FHD’de dahi tam yük altına girmeyeceğinden 5.1GHz kullanılabilir ama genel olarak 11900K bir ateş topu, başka bir açıklaması yok, hızaşırtma ile çoklu çekirdekte elde edilen performans kazancına da değmiyor açıkçası. Bir de bunun tüketim tarafı var, 250W TDP’li bir ekran kartıyla işlemciyi hızaşırtmadan boşta 60-80W civarları, sadece işlemci yükte olacak şekilde 340W civarı tüketim oluşuyor. Hızaşırttıktan sonra boştaki değer çok değişmiyor ama yükte 400W sularına geliyor, HW Monitor’a göre işlemci 250W tüketiyor ki daha fazlasını da tükettiği belli, yine hızaşırtmalı bir 5900X bu senaryoda 190W civarı tüketiyor.
11900K rakibine göre hem 4 çekirdek 8 izlek geride, termal başarım ve güç tüketiminden bahsetmiyorum bile, hem de toplamda soğutma maliyeti de işin içine girdiğinde, 5900X ile kafa kafaya bir oyun performansına sahip olmasına rağmen alınır, tercih edilir bir işlemci değil. MSI MAG Z590 Tomahawk Wi-Fi tüm bu süreçte 5.1GHz’e hızaşırttığımda da mosfet’lerini stres testlerinde 68 derece gibi kabul edilebilir bir ısıda tutabildi. Benim tavsiyem şu, ille de 11. nesil Intel işlemci alınacaksa 11600K alıp hız aşırtabilirsiniz, gayet güzel bir ikili olur, 5600X’e göre fiyatı 400-500TL civarı daha uygun ve performansı kafa kafaya, hızaşırtılınca fiyatına değmediğini düşündüğüm 11700K’nın oyun performansına ulaşılabiliyor.
Anakartın teknik başarımından fiziksel özelliklerine gelirsek siyah-gri temalı bir PCB’si var, 6 katmanlı bir PCB bu, sinyal gürültüsünü azaltmak için bakır ile güçlendirilmiş. Camlı pencereli, tematik bir kasa kuracaksanız eğer genel olarak koyu renkli ama ne yapılabilir, 12V normal 5050 veyahut 5V adreslenebilir WS2812B LED şerit takabilirsiniz, görmüş olduğunuz portlara, kasanızı renklendirebilirsiniz. Mystic Light destekli, MSI Center’dan istediğiniz rengi ve efekti verebilirsiniz.
LGA1200 soketine DrMOS 17 fazlı bir kurulum güç veriyor, 60A destekli, dijital bir kontrolcünün emrindeler. 11. nesil işlemcileri destekleyen anakartlarda 40A ila 100A arasında çözümler görüyoruz, 100A olanlar ekstrem hızaşırtma odaklı olanlar, fiyatları uçuk, normal kullanıcılara pek hitap etmiyorlar zaten. Güç girişi 8+4 şeklinde, merak etmeyin yeni PSU’larda 2 CPU güç kablosu oluyor. Genel olarak bu kurulum gördüğünüz gibi hızaşırtılmış bir 11900K’yı da besleyebiliyor, alüminyum mosfet soğutucuları da gayet yeterli bir soğutma sağlıyor.
4 RAM slotu var, 11. nesil işlemcilerde Gear 1 ve 2 meselesi var, 1’de bellek ve bellek kontrolcüsü hızı eşlenik bir şekilde çalışıyor, 2’de kontrolcü bellek hızının yarı hızında çalışıyor, bu bellek hızaşırtmada avantaj sağlıyor, benim tavsiyem oyunlarda daha iyi başarım gösterdiği için 1. 128GB ve 5333MHz’e kadar destekli, çift kanal kurulumu mevcut.
Giriş çıkışların olduğu panel entegre, keşke fiyat segmenti fark etmeksizin her anakartta böyle olsa. HDMI 2.0b ki 4K 60Hz’e kadar destekli, Display Port 1.4 var, bu da aynı şekilde, işlemcinizin entegre GPU’su varsa işinize yarar.
4 tane USB 3.2 birinci jenerasyon 5Gbit Tip-A portu, 1 tane USB 3.2 ikinci jenerasyon 10Gbit’lik Tip A portu, bir tane USB 3.2 20Gbit Tip C portu. Anakartın üzerinden mesela kasanızın üstündeki Tip C portu için 1 tane 10Gbit’lik çıkış, 4 tane USB 2.0 çıkış alabiliyorsunuz. 7 tane Tip A portu artık her şeyin USB üzerinden çalıştığı bir dönemde iyi bir sayı, Tip C de eğer böyle hızlı NVMe bazlı taşınabilir depolama birimlerine sahipseniz mesela işinize yarar.
RJ-45 portunun arkasında Intel I225-V 2.5Gbit destekli bir yonga var, artık 2.5Gbit’lik porta sahip modem ve router’lar piyasada, internet hızları bu raddede değil tabii ama benim gibi bir medya/depolama sunucunuz varsa, ağda büyük dosyalar paylaşıyorsanız bir ihtiyaç olabiliyor.
Wi-Fi 6E standardı Intel AX210, 802.11ax diye biliyor olabilirsiniz kendisini. Wi-Fi 6’den ne farkı var peki, Wi-Fi 6E 6GHz frekansını da kullanabiliyor. Bluetooth 5.2 de var, yeni L3 kodeğini getiren bir standart bu, genel olarak Bluetooth’lu her şey düşük gecikme ile kullanılabilir.
Realtek ALC4080 ses yongası. Uzun zamandır bir çok anakartta gördüğümüz ALC1220’nin devam modeli değil, baştan tasarlanmış yeni bir yonga, en önemli özelliği USB bazlı olması, Tip C destekli bir kulaklık bağlanabilir mesela. DSD Decoder’ı var, 24-bit 192kHz destekli. Üst segmentte 3.5mm jacklı oyuncu kulaklığı kalmadı diyebiliriz ama bulur kullanırsanız eğer güç olarak da detay gücü olarak da besliyor.
3 tane M.2 slotu var, üçü de kalınlığı iyi soğutucu bloklarla geliyor, işlerini de yapıyorlar hani, MSI bunlara M.2 Shield Frozr diyor ama 2. slot ekran kartının altında kalıyor, buna takmayın derim. Üstteki 11. nesil işlemcilerle beraber PCIe 4.0 destekli, 2. ve 3.’sü 3.0 destekli. Yeri gelmişken 6 tane SATA girişi de var, 2. ve 3. M.2 slotları SATA portlarının bantgenişliğinden faydalanıyor, bu detaylara dikkat etmek lazım.
PCIe 4.0 x16 slotu var, 11. nesil işlemci kullanırsanız tabii, iki tane de PCIe X1 slotu var, ilki metal gövdeli, ağır ekran kartlarının sarkmaması için önemli, gerçi kullanılan kasa da önemli bir faktör bu sarkma konusunda.
Anakartın üzerindeki, benim için önemli detaylardan biri, 6 tane 4 pin fan çıkış var, bunların devir ayalarını kendiniz yapabiliyorsunuz, bazı anakartlarda 3-4 tane oluyor, çoğaltıcı kullanmak icap ediyor. 1 tane de 4 pin sıvı soğutma pompası için çıkış bulunuyor.
MSI MAG Z590 Tomahawk Wi-Fi. Bu videoyu çektiğim tarih itibarıyla fiyatı belli değil ama orta-üst segment arası bir anakart. Z590 ve 11. nesil Intel işlemcilerle PCIe 4.0 desteği rakibine kıyasla geç de olsa geldi lakin 11. nesil Intel işlemciler AMD Ryzen 5000 serisi işlemcilere göre pek makbul işlemciler değiller, ilerleyen zamanlarda 11700K ve 11900K’da ciddi fiyat indirimine gidileceği belli. Benim tavsiyem şudur, abilerinin aksine rakibi 5600X ile benzer performans gösterip ortalama 400TL daha uygun fiyatlı, mantıklı bir fiyatla gelen 11600K alınabilir, MSI MAG Z590 Tomahawk Wi-Fi ile güzelcene hız aşırtılır, performansı tatmin edici bir sonuç alınabilir.
