Bilim insanları: Gelecekte erkek ırkı yok olabilir

Y kromozomu insan cinsiyetini nasıl belirler?
Y kromozomu kayboluyor
Yorumlar

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Bilim insanları: Gelecekte erkek ırkı yok olabilir — İnsan ve diğer memeli bebeklerin cinsiyetini belirleyen Y kromozomu giderek dejenere olmakta. Bilim insanları bu kromozomun **birkaç milyon yıl içinde** yok olabileceğini ve bunun sonucunda da **insan erkek** ırkının, dolayısıyla da insanlığın ortadan kalkabileceğini belirtiyor. Ek olarak bilim insanları, yeni bir eşey geni geliştirmemiz gerektiğinin de altını çiziyor.

Y kromozomu insan cinsiyetini nasıl belirler?

İnsanlarda, diğer memelilerde olduğu gibi dişilerde iki X kromozomu, erkeklerde ise bir X ve daha küçük bir Y kromozomu yer alıyor. X kromozomu, cinsiyetle ilişkisi olmayan yaklaşık 900 kadar geni barındırırken Y ise yaklaşık 55 gen ve çok sayıda kodlayıcı olmayan DNA içeriyor.

Y kromozomu kayboluyor

Avustralya La Trobe Üniversitesi'nden Genetik Profesörü Jenny Graves, insanın Y kromozomunu kaybedeceğini ortaya koyan bilim insanlarının başında yer alıyor. Graves tarafından The Conversation'da yayınlanan yazıda, “Yani, eğer biri Dünya'yı 11 milyon yıl sonra ziyaret ederse, hiç insan bulamayabilir. Veya farklı cinsiyet belirleme sistemleri tarafından ayrı tutulan birkaç farklı insan türü ile karşılaşabilir”

Öte yandan Hokkaido Üniversitesi biyoloğu Asato Kuroiwa liderliğindeki bir ekip, dikenli farelerin Y kromozomundaki genlerin çoğunun diğer kromozomlara taşındığını keşfetmişti ama ne SRY'den ne de onun yerini alan genden hiçbir iz bulamamıştı.

Kuroiwa ve ekibinin son çalışmasında ise dişilerin kromozomlarında olmayan, yalnızca erkeklerin kromozomlarında görülen gen dizileri tespit edildi. Bu genlerin cinsiyeti belirleyen genler olabileceği belirtiliyor.

Graves, tüm bunların sonucunda kaybolmaya başlayan insan Y kromozomunun gelecekte benzer bir yetenek kazanabileceğini belirtiyor. Graves aynı zamanda, “…Bununla birlikte, yeni bir cinsiyet belirleyici genin evrimi risklerle birlikte gelir. Ya dünyanın farklı yerlerinde birden fazla yeni sistem gelişirse?” ifadeleri kullandı.

Kaynakça https://theconversation.com/men-are-slowly-losing-their-y-chromosome-but-a-new-sex-gene-discovery-in-spiny-rats-brings-hope-for-humanity-195903 https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2211574119