Çin, dünyanın en büyük nükleer füzyon lazerini inşa ediyor

Küresel füzyon yarışı kızışıyor
Yorumlar

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Çin, dünyanın en büyük nükleer füzyon lazerini inşa ediyor — Çin'in güneybatısındaki Mianyang kentinde, dünyanın en büyük **nükleer füzyon lazeri** olacağı düşünülen bir araştırma tesisi inşa ediliyor. ABD merkezli Planet Labs şirketinin uydu görüntülerinin analizi, bu gizli projenin ABD'nin şu anda en büyük atalet hapsi füzyon tesisi olan National Ignition Facility'den (NIF) yaklaşık **yüzde 50 daha büyük** olduğunu ortaya koydu.

Uzmanlar, bu gelişmenin hem temiz enerji üretimi hem de nükleer silah araştırmaları açısından büyük etkileri olabileceğini belirtiyor. Uydu fotoğraflarına göre tesis, dört dış kol ve bir merkezi deney odasına sahip. Merkez odada, güçlü lazerlerle hidrojen izotoplarının birleşerek enerji üreteceği bir hedef odası bulunuyor.

Ancak bu teknoloji sadece enerji alanıyla sınırlı değil. Füzyon araştırmaları, mevcut nükleer silah tasarımlarının geliştirilmesine ve yeni nesil nükleer silah konseptlerinin test edilmesine de olanak sağlayabilir. Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Antlaşması (CTBT) çerçevesinde fiili nükleer testler yasaklanmış olsa da, bu tür tesisler teorik olarak Çin’in nükleer kapasitesini artırmasına yardımcı olabilir.

Yeni lazer füzyon tesisinin, 2020 yılında ABD hükümetinin Mianyang'daki nükleer silah tesislerinin büyümesini vurgulayan uydu görüntülerini yayınladığı zaman belirlenen aynı bölgede yer aldığı görülüyor.

Küresel füzyon yarışı kızışıyor

Temiz enerji amaçlı mı yoksa askeri amaçlı mı olduğuna dair resmi bir açıklama yapılmamış olsa da Çin'deki son füzyon araştırma tesisi, bu alandaki yarışı gözler önüner seriyor. Daha önce Çin’in "yapay güneşi" olarak bilinen Experimental Advanced Superconducting Tokamak (EAST), 100 milyon santigrat derecenin üzerinde bir sıcaklıkta 1.006 saniye boyunca kararlı plazma üretmeyi başararak önemli bir rekora imza atmıştı. Bunun yanı sıra, ABD’de Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı (LLNL) yakın zamanda füzyon araştırmalarını ilerletmek için dünyanın en parlak X-ışını kaynağını geliştirmişti.