James Webb Uzay Teleskobu yola çıktı: İşte tüm bildiklerimiz

James Webb teleskobunun öne çıkan özellikleri
Kızılötesi görüş ile evrene ışık tutacak
Yüksek çözünürlükte görüntüler sağlayacak
Yörünge yolculuğu başladı
James Webb uzay teleskobu nerede?
Teleskopa ismini veren James E. Webb kimdir?
Yorumlar

İlkcan Girgin

Donanım ve Teknoloji Editörü

James Webb Uzay Teleskobu yola çıktı: İşte tüm bildiklerimiz

Geçtiğimiz 31 yıl içerisinde kullanılan Hubble Uzay Teleskobu, her ne kadar büyük keşiflere imza atmış olsa da son birkaç yıl içerisinde çeşitli aksaklıklar yaşamaya başladı. Teleskobun ömrü yavaş bir şekilde sona ererken ESA (Avrupa Uzay Ajansı) ve CSA (Kanada Uzay Ajansı) ortaklığıyla NASA tarafından geliştirilen James Webb Uzay Teleskobu (JWST),Humbble'ın yerini almaya hazırlanıyor.

İyimser tahminler Hubble'ın önümüzdeki on yılın sonuna kadar görevine devam edebileceğini öne sürse de, yaklaşık 20 yılı aşkın bir süredir geliştirilen ve geliştirilmesinde 14 ülke ve 300’den fazla üniversitenin katkıda bulunduğu James Webb Uzay Teleskobu, 25 Aralık 2021 Türkiye saati ile 15.20'de Avrupa Uzay Üssü'nden Ariane 5 roketiyle uzaya fırlatıldı.

James Webb teleskobunun öne çıkan özellikleri

10 milyar dolara mal olan, 10.000'den fazla çalışanın görev aldığı ve 7.2 ton ağırlığındaki yeni teleskop, NASA tarafından yörüngeye yerleştirilen en büyük teleskop olma niteliği taşıyor. Bununla beraber 13 milyar ışık yılına kadar en uzak yıldızları görüntülemek ve yeterli ışığı toplamak için 6,5 metre boyutlarında 18 altın kaplama altıgen parçadan oluşan birincil ayna dizisine ev sahipliği yapıyor.

Küçük bir kıyaslama yapıldığında bu aynaların Hubble’dan iki kat, Spitzer Teleskop’undan ise 60 kat daha büyük olduğunu söyleyebiliriz.

Kızılötesi görüş ile evrene ışık tutacak

Kamera tarafında Orta Kızılötesi Enstrüman (MIRI), Yakın Kızılötesi Kamera (NIRCam), Yakın Kızılötesi Spektrograf (NIRSPEC), Yakın Kızılötesi Görüntüleyici ve Yarıksız Spektrograf/İnce Yönlendirme (NIRISS/FGS) cihazlarına ev sahipliği yapan JWST, oldukça hassas olan bu cihazları korumak ve kızılötesi emisyonları en aza indirmek için büyük bir görev üstlenecek. Bununla birlikte sensörlerden üçü -233 dereceye, MIRI ise -266 dereceye kadar soğutulacak.

Yörüngeye yerini aldıktan sonra JWST, helyum tabanlı bir soğutma sistemi kullanarak MIRI sensörünü optimum çalışma sıcaklığına indirmek için haftalar harcayacak. Sahip olduğu donanım ile 28,5 mikrona kadar dalga boylarını gözlemleme yeteneğine sahip James Webb Uzay Teleskobu, aşırı uzak galaksiler gibi kızılötesi parlak nesnelere odaklanarak ötegezegenlerin enerji dengesini, kara delikleri ve çok daha fazlasını inceleyecek.

Yüksek çözünürlükte görüntüler sağlayacak

Morötesi spektrumlar ile görüş sağlayan Hubble'a kıyasla yeni teleskop, evreni yüksek çözünürlük ve netlikle kızılötesi görüntüleyecek. Bununla birlikte yıldızlararası gaz ve toz bulutlarının arasından geçebilen kızılötesi dalgalar, gizlenmiş nesnelerin görüntülenmesini kolaylaştıracak.

JWST'nin son derece düşük sıcaklıklara ihtiyaç duyduğunu düşünürsek, teleskobun kamera takımını güneş ışığından uzak tutmanın oldukça onem arz ettiğini söyleyebiliriz. Bu kameraların gölge altında ve soğuk kalmasını sağlamak için NASA mühendisleri tarafından, alüminyum kaplı Kapton poliimid filmden yapılmış beş katmanlı bir güneşlik geliştirildi.

21.1 m x 14.1 m x 0,001 inç ölçülerinde ve uçurtma şeklindeki bu güneş kalkanı, uzay teleskobu tarafından emilen ısının boşluklara yayılarak her alt katmana daha az ısı ulaşmasını sağlayacak.

Yörünge yolculuğu başladı

Sahip olduğu kızılötesi sensörler ile günlük olarak toplanan 458 gigabit veriyi NASA’nın Derin Uzay Ağı’na yönlendirecek yeni teleskop, bu verilerin daha sonra Maryland, Baltimore'daki Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü'ne iletilmesini ve büyük anstronomi topluluğuna paylaşılmasını sağlayacak.

Dünya'dan yaklaşık olarak 930.000 mil (1,5 milyon kilometre) uzaklıkta bulunan bir yörüngeye doğru yola çıkan JWST, yolculuğunu 30 günde tamamlayacak. Bununla birlikte L2 yörüngesine ulaştığında yeni teleskop, Big Bang sonrası en eski yıldızlardan gelen ışığı aramak, galaksilerin oluşumunu ve gelişimini incelemek, yıldızların ve gezegen sistemlerinin evrimini incelemek ve yaşamın kökenlerini araştırmayı içeren 4 nokta görevine başlayacak.

James Webb uzay teleskobu nerede?

James Webb Uzay Teleskobu'nu canlı takip etmek isteyen kullanıcılar, tüm detaylara NASA'nın Webb nerede isimli sayfasından ulaşabilirler.

Teleskopa ismini veren James E. Webb kimdir?

James E. Webb (d. 7 Ekim 1906; ö. 27 Mart 1992), 14 Şubat 1961'den 7 Ekim 1968'e kadar NASA yöneticisi olarak görev yapmış Amerikalı bir bürokrattır.

Webb, Kennedy hükûmetinin başlangıcından Johnson hükûmetinin sona ermesine kadar NASA'yı yönetti; böylece ilk insanlı Apollo uçuşundan hemen önceki Mercury ile Gemini programları arasındaki kritik insanlı uzay lansmanlarına gözetmenlik yaptı. Ayrıca Apollo 1 yangını ile ilgilenmişti.

2002'de Webb'e hürmet etmek için Hubble Uzay Teleskobu'nun yenileme teleskobu olan "Next Generation Space Telescope" (NGST)'ın ismi "James Webb Space Telescope" (James Webb Uzay Teleskobu)'a değiştirildi.

Kaynakça https://www.engadget.com/nasa-10-billion-james-webb-space-telescope-will-study-universe-origins-180049573.html https://tr.wikipedia.org/wiki/James_E._Webb