Yapay zekâ sayesinde balinalarla iletişim kurmak mümkün olabilir

“Balinalarla iletişim kurmak bile mümkün olabilir”
Yorumlar

Gökay Uyan

Teknoloji Editörü

Bilim insanlarından oluşan bir araştırma ekibi, ispermeçet ya da diğer adıyla sperm balinaları ile iletişim kurmayı ve bu balinaların şifrelerini çözmeyi amaçlayan bir proje başlattı..

Hakai Magazine’nin haberine göre CETI Projesi ismi verilen bu girişimin ana amacı, yapay zekâ teknolojilerini kullanarak balinaların dillerini anlamak olacak. Daha spesifik açıklamak gerekirse ekip, ispermeçet balinalarının birbirleriyle iletişim kurmak için kullandıkları ‘koda’ olarak da bilinen seslerin şifresini çözmek istiyor. Araştırmacılar bunu başarmak için yazılı ve sözlü dili işlemeye odaklanan yapay zekâ alt alanı olan ‘doğal dil işleme’ ya da yaygın bilinen adıyla NLP’den yararlanmayı amaçlıyorlar.

Ekibin hedefleri her ne kadar olağanüstü olsa da önlerinde büyük bir engel bulunuyor: Çok fazla veriye ihtiyaçları var. Açıklamalara göre CETI Projesi’nin ilk hedefi dört milyar ispermeçet balina kodası toplamak. Ekip şu anda Dominika Sperm Balina Projesi kapsamında toplanan 100.000’e yakın koda üzerinde çalışıyor ve bunun üzerine yeni veriler eklemeyi planıyor. Ayrıca, Hakai Magazine’ye göre araştırmada kullanılacak olan GPT-3 isimli dil modeli 175 milyar kelime kullanılarak eğitildi. Bu model sayesinde de toplanan veriler karşılaştırılabilecek.

Balinalarla letişim kurmak için bir dil modeli geliştirilebilir

“Balinalarla iletişim kurmak bile mümkün olabilir”

Buna ek olarak araştırmacıların tüm kodaları bağlamlara yerleştirmesi gerekecek. Sonuçta bir bağlam olmadan ortaya çıkan bir kelime hiçbir anlam ifade etmez. Bunun gerçekleştirilebilmesi için de balinaların doğal yaşam alanlarında yıllarca araştırma yapılması gerekecek.

Bilim insanları, bu zorlu görevi yerine getirebilmeyi başarabilirlerse insanların doğayla etkileşiminin ve algılama biçiminin kalıcı olarak değişebileceğini, hatta balinalarla iletişim kurulabilecek bir dil modelinin bile geliştirilebileceğini düşünüyor.

CETI Projesi’nde makine öğrenimi lideri olan Michael Bronstein bununla ilgili, “Belki de burnumuzun dibinde bulunan bir uygarlığı keşfedebiliriz ve çevremize yönelik davranışlarımızı değiştirebiliriz. Hatta belki de yaşadığımız bu dünyaya daha fazla saygı duymaya başlarız” ifadelerini kullandı.