Sivrisinekler neden bazı kişilere daha fazla saldırır ?

Sivrisinekler konakçıları bulmak için karbondioksitten yararlanıyor
Ciltteki mikrobiyal aktivitenin sivrisinek aktivitesini belirlediği düşünülüyor
Yorumlar

Tuğrul Güven Erturun

Bilim, sanat, horoloji yazarı

Bazı insanlar yaz boyunca açık havalarda rahat bir biçimde durabilirken, bazı kişiler ise sinek kovucu ilaçlar ile korunmaya çalışmasına rağmen sivrisineklerin saldırılarına maruz kalabiliyor. Sivrisineklerin bu saldırıları çoğunlukla etrafımızdaki havada görünmeyen, kimyasal yapı sebebiyle oluşuyor.

Sivrisinekler neden bazı kişilere daha fazla saldırır ?

Sivrisinekler kurbanlarını, kurbanlarının vücutlarında bulunan kimyasal izleri takip ederek seçiyorlar. Bu seçim için ise özelleşmiş duyusal organlardan ve birtakım davranışlardan yararlanıyorlar.

Sivrisinekler konakçıları bulmak için karbondioksitten yararlanıyor

Sivrisinekler konakçılarını bulmak için karbondioksit gazından yararlanıyorlar. Soluk alıp verdiğimizde, soluk verdiğimiz havanın içindeki karbondioksit gazı hava ile hemen karışmıyor. Sivrisinekler de bu yayılımdan, masallardaki ekmek kırıntıları gibi yararlanarak konakçılarını yani avlarını buluyorlar.

Sivrisinekler yaklaşık 50 metre çaplık bir mesafe boyunca ortamdaki karbondioksit gazının kokusunu alabiliyor ve avlarını bulabiliyor. Ancak hedefe yaklaşıldıkça işler biraz değişmeye başlıyor. Hedeflerine yaklaşan sivrisinekler; kişilerin cilt sıcaklıkları, cilt renkleri ve derilerden buharlaşan su buharları gibi parametreleri göz önünde bulundurarak avlarına karar veriyorlar.

Ciltteki mikrobiyal aktivitenin sivrisinek aktivitesini belirlediği düşünülüyor

Bilim insanları ise sivrisineklerin av seçimindeki en önemli faktörün, kişinin cildinde bulunan mikrobiyal kolonilerin ürettiği kimyasal bileşikler olduğunu düşünüyor. Cildimizde bulunan bakteriler ter bezlerimizden salgılanan salgıları, sivrisineklerin başlarında bulunan ve sivrisineklerin koku alma sistemini uyaran çeşitli uçucu bileşiklere dönüştürüyorlar.

Bu kimyasallar 300 farklı bileşiğin karışımından oluşuyor ve üretilen bileşiklerin ve kimyasalların miktarları ve cinsleri; genetik yapıya ve çevre şartlarına bağlı olarak değişkenlik gösteriyor.

2011 yılında Journal PLOS ONE dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre cildinde çok çeşitli cilt mikroorganizmaları bulunduran erkekler, cildinde daha az çeşitlilik gösteren cilt mikroplarına sahip erkeklere oranla sivrisinek saldırılarına daha az uğruyor.

Ciltteki mikroorganizmalar tarafından üretilen kimyasal yapıların bileşimindeki ince farklılıklar, kişiler arasındaki sivrisinek saldırılarındaki büyük farklılıkları açıklayabilecek gibi görünüyor. Araştırmacılar, kişilerin cildindeki mikrobiyal kolonilerin bileşiminin, aynı kişide zaman içinde değişebildiğini, kişilerin hastalık ve sağlık durumların etkilendiği düşünüyor.

İnsanların; ciltlerinde yaşayan mikroplar ve mikrobiyal aktivite üzerinde ne yazık ki önemli bir kontrol mekanizması bulunmuyor. Yani insanoğlu, cildindeki mikrobiyotayı değiştiremeyeceği için sivrisineklerin saldırı kriterlerini de değiştiremeyecek gibi görünüyor.