Antibiyotiklere dirençli süper bakteriler yirmi birinci yüzyılın en büyük sorunları arasında yerini alıyor. Bakteriler direnç kazanma konusunda o kadar başarılılar ki hastanelerdeki el dezenfektanlarına karşı dahi direnç kazanabiliyor. Yapılan bir araştırma, bakterilerin ilaçlara karşı sağ kalmak için direnç kazanmalarına gerek olmadığını gösterdi.
Antibiyotikler bakterilerin büyümelerini engelleme temelinde çalışır. Farklı ilaçlar farklı yollarla bu amaca ulaşsalar da temelde bakterinin çoğalması esnasında öldürülmesi prensibine dayanırlar. Söz konusu çalışmayla bazı bakterilerin ilaçla karşılaştığında uyku moduna girerek faaliyetlerini durdurduğu, büyümediği ve çoğalmadığı, ilacın kendisine karşı etki etmesini engellediği, ilaç vücuttan çıktıktan sonra ise yeniden büyümeye başladığı tespit edilmiş.
Araştırmacılardan Kenn Gerdes, boşaltım siteminde görülen E.coli bakterisi üzerinde yaptıkları çalışmada, ilaçla müdahale edilen bakterilerin uyku moduna geçerek ölmedikleri ve ilacın etkisi geçtikten sonra yenide uyandığını gördüklerini belirtiyor.
Bu durum bazı kişilerde hastalıkların neden kronik bir seyir izlediğini açıklayabilir. Tedavide bazı bakteriler ölürken bazıları uyuyarak ilacın öldürücü etkisinden kurtulup yeniden hastalığa neden olabilirler. Gerdes, uyuyan bakterilerin antibiyotiklere direnç kazanmadığını, ancak ilacın etki alanından çıkarak hayatta kaldıklarını ifade ediyor.
Bilim adamları bu tespit üzerine yaptıkları yeni bir araştırmayla bakterilerin nasıl uyku moduna geçtiklerini incelemişler. Fosfoproteomik olarak adlandırılan yeni bir yöntem kullanan araştırmacılar, E.coli bakterisinin büyümesini engelleyen ve fizyolojik olarak hareketsiz duruma geçmesini sağlayan spesifik bir enzim üretebildiğini tespit etmişler.
Tüm bakterilerin mi yoksa belli başlı bazı bakterilerin mi bu enzime ve uyuma mekanizmasına sahip olduğu henüz netlik kazanmış değil. Ancak Gerdes, söz konusu enzimin, hastalığa neden olan neredeyse tüm bakterilerin hayatta kalma programını tetiklediğini, bu mekanizmayı hedef alan bir antibiyotik geliştirilmesinin çok önemli bir gelişme olacağını söylüyor.
istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz:
Fazla antibiyotik kullanımı bakterileri evrilmeye zorluyor. Bu evrime uğramış bakterilerle baş edebilmek için sürekli yeni antibiyotik türleri geliştirilmesi ge... |
Bana çok korkutucu geliyor bunlar.