Dünyayı kurtarmaktansa onu yağmalamak daha karlı

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Dünyayı kurtarmaktansa onu yağmalamak daha karlı — Küresel ısınma tüm hızıyla felakete doğru ilerlerken, dünyayı kurtarması beklenen güçler artık umut vermiyor. Üstelik bu kez, en çarpıcı alarm zili iklim bilimcilerden değil, **Wall Street**’ten, paraya hükmedenlerden geliyor. Zira yeni bir rapora göre finans dünyasının dev oyuncuları **Morgan Stanley**, **JPMorgan Chase** ve **Uluslararası Finans Enstitüsü** (IIF), iklim değişikliğiyle mücadeleyi fiilen bırakmış durumda.

Scientific American’ın son raporuna göre, bu finans devleri artık sürdürülebilir gelecek planlarına yatırım yapmaktansa, hızla ısınan bir dünyada kâr etmeye yönelik stratejilere yöneliyor. Öncelikleri artık temiz enerji değil, örneğin iklimlendirme sistemleri (HVAC) gibi sıcaklıkla başa çıkmaya yönelik sektörler.

Bu arada hemen üstteki göresel, ilk bakışta kumsalın üzerine düzenli olarak dizilmiş şezlonglar gibi görünüyor olabilir, ama bu görüntü aslında iklim krizinin sert yüzünü gösteriyor: sel sularına teslim olmuş yüzlerce araç. Bu kare, yaşadığımız çağın en net fotoğraflarından biri.

2 derece hedefi rüya mıydı?

Paris Anlaşması ile küresel sıcaklık artışının 2°C’nin altında tutulması hedeflenmişti. Ancak bilimsel veriler, bu hedefin artık gerçekleşmesinin neredeyse imkânsız olduğunu ortaya koyuyor. Bilim dünyasına göre 1,5°C eşiği şimdiden aşılmış durumda ve 2°C barajı da hızla geride kalmaya hazırlanıyor. Morgan Stanley’in yayınladığı bir analizde “Artık 3 derecelik bir dünya bekliyoruz” ifadesi yer alıyor. JPMorgan Chase ise bu durumu “yeni bir iklim çağı” olarak tanımlıyor.

ABD’deki iklim politikalarında yaşanan gerileme bu tabloyu daha da karamsar hale getiriyor. Paris Anlaşması’ndan çekilme, yenilenebilir enerjiye yönelik teşviklerin kesilmesi ve iklim değişikliğinin “iyi olabileceği” yönündeki söylemler, küresel mücadeleyi zayıflatıyor. Bu atmosferde, finans kurumlarının sorumluluk almaktan vazgeçip sadece yeni normalin ekonomik fırsatlarına yönelmesi sürpriz değil.

Kapitalizmin iklimle çatışması

Yaşananlar, iş dünyasının kâr hedeflerinin iklim eylemleriyle nasıl çeliştiğini gözler önüne seriyor. Yerel su kaynaklarını sömüren milyarderler, tonlarca elektronik atığı doğaya bırakan teknoloji tekelleri ve fosil yakıt şirketlerine destek veren sigortacılar… Tüm bu tablo, sistemin temelinde yatan yapısal bir soruna işaret ediyor.

Uluslararası Finans Enstitüsü'nden bir sözcü ise “bankacılık sektörü fosil yakıtlardan temiz enerjiye geçişi destekleyebilir, ancak sermaye yalnızca ‘ekonomi mantıklı olduğunda’ harekete geçecektir” ifadeleriyle durumu özetliyor. Artık yanıtlanması gereken temel soru şu: Finans sistemi, gerçekten gezegenin geleceği için mi çalışacak, yoksa iklim krizini yeni bir kâr kapısı olarak mı değerlendirecek? Görünen o ki dünyayı kurtarmaktansa onu yağmalamak daha kârlı.

Kaynakça https://www.scientificamerican.com/article/big-banks-quietly-prepare-for-catastrophic-climate-change/ https://futurism.com/global-warming-banks