İnce Satırlar
Liste Modu
Döşeme Modu
Sade Döşeme Modu
Blog Modu
JWST’den harika Sombrero görüntüsü
Sombrero Galaksisi, Dünya'dan bakıldığında neredeyse kenarından görülüyor ve ayrıca geniş kenarı ve şişkin merkeziyle adını aldığı Meksika şapkasına benziyor. Ancak JWST’nin Orta Kızılötesi Aracı (MIRI) sayesinde, bu ikonik görünüm neredeyse kaybolmuş durumda. MIRI, gaz ve toz bulutlarının arasından bakarak, galaksinin parlak çekirdeğini çevreleyen ve süper kütleli bir kara deliği barındıran tozlu bir halka ortaya çıkardı.
Yalnızlık onu bitiriyor
Başak Galaksi Kümesi’nin yönünde yer almasına rağmen Sombrero Galaksisi, bu kümeye ait değil. Yaklaşık 25 milyon ışık yılı daha yakın bir noktada, oldukça izole bir bölgede bulunuyor. Bu yalnızlık, galaksinin evrimini etkileyen önemli bir faktör. Yakın galaksi çarpışmaları, genellikle gaz ve tozu merkezi kara deliğe doğru çekerek galaksi çekirdeğinin aktif hale gelmesine neden olur. Ancak Sombrero, milyarlarca yıldır böyle bir etkileşim yaşamamış gibi görünüyor.
Bu arada galaksinin merkezinde, yaklaşık bir milyar Güneş kütlesi büyüklüğünde bir süper kütleli kara delik bulunuyor. Günümüzde oldukça sakin olan bu kara delik, geçmişte çok daha aktifti. 2024 yılında, New Mexico’daki VLA radyo teleskopları, galaksiden 30.000 ışık yılı uzaklığa kadar yayılan radyo dalgası üreten parçacık lobları keşfetti. Bu loblar, bir zamanlar aktif olan galaksi çekirdeğinin yaydığı güçlü jetlerin bir kalıntısı. Bugün, Sombrero Galaksisi’nin kara deliği neredeyse tamamen pasif durumda ve yalnızca birkaç ışık yılı uzunluğunda zayıf jetler üretiyor. Bu sakin dönem, galaksinin "parti günlerinin" çoktan sona erdiğini, geçmişteki kaotik etkinliklerin yerini huzurlu bir yaşlanma sürecine bıraktığını gösteriyor.
Kaynakça https://www.astronomy.com/science/the-sombrero-galaxy-doffs-its-cap-to-the-power-of-jwst/ https://science.nasa.gov/missions/webb/hats-off-to-nasas-webb-sombrero-galaxy-dazzles-in-new-image/ Bu haberi, mobil uygulamamızı kullanarak indirip,istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz:
Düz dünyacılar, şu öğrencilerin yaşı kadar anasınıfı dahil baştan okuyun, 20 yıl sonra kendi imkanlarınızla roketinizi yollayıp bu komployu belgeleyin, kurtarın insanlığı.