NASA'nın insanlı Ay hedeflerine şimdi de koronavirüs darbesi geldi. Uzay ajansının Ay ve Mars'a insan taşımak için tasarladığı Space Launch System (SLS) roketinin geliştirme süreci koronavirüs nedeniyle durduruldu. Teknik merkezlerin yer aldığı Louisiana ve Mississippi'de vaka sayısının hızlı bir şekilde artmasının ardından geçtiğimiz günlerde bir açıklama yayınlayan NASA, mühendis ekibinin evlerine gönderildiğini ve SLS üzerindeki çalışmaların süresiz bir şekilde durdurulduğunu duyurdu.
NASA'nın bildiğiniz gibi 2024 yılında Ay'a geri dönme hedefi var. Yeni insanlı Ay programı Artemis'in duyurusu geçtiğimiz yıl yapılmıştı. Uzay ajansı, son Apollo misyonundan yaklaşık yarım asır sonra Amerikan astronotlarını tekrar Ay yüzeyine göndermeyi hedefliyor. Yapılan açıklamalara göre ilk insanlı Artemis misyonunda Orion kapsülünde bir de kadın astronot yer alacak; yani Ay yüzeyinde ilk kez bir kadın astronotun yürüdüğünü göreceğiz.
NASA'nın aslında orijinal planı 2028 yılı itibarıyla Ay'a astronot indirmekti. Ancak Trump yönetimi burada geçtiğimiz yıl bir değişikliğe gitti ve uzay ajansının yeni hedefini 2024 yılı olarak belirledi. Bu değişiklik ABD'de epey bir tartışmaya neden oldu. Özellikle de Kongre'deki Demokratlar, 2024 değişikliğinin arkasında politik nedenler olduğunu düşünüyor. Trump'ın görev süresi, bu yıl tekrar seçilmesi halinde bildiğiniz gibi 2024'e uzayacak.
Artemis'te hedefin 2028'den 2024'e çekilmesi elbette NASA'nın da işlerini epey zorlaştırdı. Uzay ajansının dört yıl içerisinde SLS roketini tamamlayıp insanlı derin uzay uçuşları için hazır hale getirmesi açıkçası şu anda neredeyse imkansız görünüyor. Zaten SLS'nin geliştirme süreci, koronavirüsten önce de epey sıkıntılı geçiyordu.
15 milyar dolar harcandı, bekleneni veremiyor
SLS roketi NASA'nın 21.yüzyıldaki en büyük hayal kırıklıklarından birisi oldu. 2011 yılından bu yana geliştirme süreci devam eden SLS'nin aslında 2017'de ilk görevine çıkması bekleniyordu. Ancak NASA ve roketin üretiminden sorumlu olan Boeing, geride bıraktığımız dört yıl içerisinde tam dört farklı erteleme kararı aldı ve roketin fırlatma tarihini 2017'den 2021'e kadar erteledi.
SLS projesinin en çok eleştiri alan kısmı ise, özellikle de son yıllarda artık inanılmaz rakamlara ulaşan maliyet tarafı oldu. Roketin toplam maliyetinin aslında 7 milyar doları geçmeyeceği tahmin ediliyordu, ancak art arda gelen ertelemelerin ardından şimdi harcanan para 15 milyar dolara ulaşmış durumda. ABD federal yetkilileri, önümüzdeki yıl bu rakamın 18 milyar doları da geride bırakacağını söylüyor.
NASA ve Boeing, SLS'yi tarihin en güçlü roketi olacak şekilde 2011 yılında tasarlamıştı. Ancak geride bıraktığımız yaklaşık 10 yıl içerisinde roketin teknolojisi de aslında epey bir eskidi. Elon Musk'ın uzay şirketi SpaceX bildiğiniz gibi şu sıralar Starship isimli dev bir roket geliştiriyor. Starship, SLS'den daha güçlü olmasına rağmen çok daha ucuz maliyetlerle hazırlanıyor. Ayrıca SpaceX'in diğer roketleri gibi tekrar kullanılabilir özellikleri de olacak. Uzmanlar, Starship ilk kez havalandığında, NASA'nın 20 milyar dolar harcadığı SLS roketinin tamamıyla kullanılamaz hale geleceğini tahmin ediyor.
ABD içerisinde büyük tartışmalara neden olan SLS projesinden NASA'nın geri dönmesi artık pek mümkün değil. Roketin 2021 yılında ilk uçuşuna çıkması bekleniyor. Bakalım SLS'nin Ay'a astronot taşıdığı günleri görebilecek miyiz.
Bu haberi, mobil uygulamamızı kullanarak indirip,istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz:
Bana çok korkutucu geliyor bunlar.