Yüksek protein içeren beslenme düzeni sanıldığı gibi sağlıklı olmayabilir

Protein sentezinin aşamaları
Karbonhidrattan zengin diyet daha sağlıklı
Yorumlar

Tuğrul Güven Erturun

Bilim, sanat, horoloji yazarı

Birçok kişi fazla protein tüketiminin yararlı olduğu görüşüne sahip lakin bu tüketim çeşitli sağlık sorunlarını da beraberinde getirebiliyor. Aşırı protein tüketimi halk arasında padişah hastalığı da denilen gut monoartritine sebebiyet verebiliyor ve birçok değişik sağlık sorunlarına sebep olabiliyor.

Yüksek protein içeren beslenme düzeni sanıldığı gibi sağlıklı olmayabilir

Araştırmacılar proteinden zengin diyetin yaşam süresi üzerindeki etkilerini incelemek için kurtlar ve meyve sinekleri üzerinde deney yaptı. Sonuçlara göre protein sentezi ne kadar hızlanırsa sentez sırasında o kadar fazla hata da beraberinde geliyor ve bu hatalar da organizmaların yaşam sürelerini azaltabiliyor.

Protein sentezinin aşamaları

Öncelikle hücrenin çekirdeğinde bulunan DNA replikasyona uğruyor yani kendini eşliyor. Bu olaydan sonra DNA üzerindeki genetik bilgi transkripsiyon ile RNA'ya aktarılıyor ve mRNA denilen mesajcı RNA oluşuyor. Akabinde mRNA hücre sitoplazmasında bulunan ribozomlara gidiyor ve ribozomların iki ünitesi arasına yerleşiyor. Bu işlemi takiben translasyon yani protein sentezi aşaması başlıyor.

Hücre sitoplazmasında bulunan ve taşıyıcı RNA olarak adlandırılan tRNA dizileri de ribozoma geliyor ve uygun dizilimle yerleşiyorlar. Bu dizilimden sonra tRNA'lara bağlı aminoasitler birbirleriyle birleşerek protein zincirlerini oluşturuyorlar.

Bilim camiası proteinden zengin beslenmenin yaşam süresini kısalttığını biliyordu. Yapılan araştırmalarla çok fazla protein tüketmenin sentez sırasındaki bozulmaya bağlı yaşam süresini kısalttığını göstermiş oldu. Araştırmayı yöneten isim Profesör Christopher Proud takımıyla beraber hücrelerdeki protein sentezi basamaklarını hızlandırdı ve hızlanan bu süreçte çeşitli hatalar gözlemledi.

Karbonhidrattan zengin diyet daha sağlıklı

Current Biology dergisinde de yayımlanan araştırmaya göre düşük protein ve yüksek karbonhidrat miktarı içeren diyet daha uzun ve sağlıklı yaşamı da beraberinde getiriyor. Karbonhidratların kötü üne sahip olduğunu belirten Proud, iyi ve kötü olarak nitelendirilen karbonhidratlar arasındaki dengenin kurulmasına dikkat çekti.

Meyvelerde,sebzelerde ve işlenmemiş tohumlarda bulunan yüksek lif içeren karbonhidratların tüketimi vücut için birçok yararı da beraberinde getiriyor. Ek olarak Proud uzun ve sağlıklı yaşamın sırrı olarak anılan Akdeniz diyetinin bu tarz beslenme ile benzerliğini vurguladı.

Beslenme düzeni coğrafyadan coğrafyaya,kültürden kültüre,kişiden kişiye bir hayli değişebiliyor. Dolayısıyla önemli olan nokta besinler arasındaki dengeyi doğru ayarlayabilmek ve besinleri kararında tüketebilmek. Gelecekte yapılacak çalışmalar doğru bildiğimiz birçok kavramı değiştirecek gibi görünüyor.