Antarktika'yı buzullar olmadan gösteren harita yayınlandı

60 yıllık verinin ürünü: Bedmap3
Buzullar erirse bilinen Dünya tümüyle değişir
Yorumlar

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Antarktika'yı buzullar olmadan gösteren harita yayınlandı — **Antarktika**, dünyanın en gizemli ve keşfedilmesi en zor kıtalarından biri. Yüzeyinin neredeyse tamamı kalın buz tabakalarıyla kaplı olduğundan, bu kıtanın gerçek şeklini görmek bugüne kadar mümkün olmamıştı. Ancak, British Antarctic Survey (BAS) tarafından yayınlanan yeni bir harita, kıtanın **buzsuz halini gözler önüne seriyor**.

60 yıllık verinin ürünü: Bedmap3

Bu yeni harita, BAS ve uluslararası bilim insanlarının 60 yıllık veri toplama sürecinin sonucu. Uçaklar, uydular, gemiler ve hatta geçmişte köpekli kızaklarla yapılan keşiflerden elde edilen radar, sonar ve yerçekimsel anomali ölçümleri kullanılarak oluşturuldu. Bedmap3 adı verilen bu harita, 2001 yılından bu yana geliştirilen üçüncü ve en ayrıntılı harita olma özelliğini taşıyor.

Bu harita yalnızca coğrafi bir merak unsuru değil; aynı zamanda küresel iklim değişikliğini anlamak açısından da büyük önem taşıyor. Kıtanın altındaki arazinin detaylı yapısı, buzulların nasıl hareket ettiğini ve yüzeyin altındaki sıcak su akıntılarının bu süreci nasıl etkilediğini anlamamıza yardımcı oluyor.

Haritanın bir diğer ilginç yanı ise, buz tabakasının ağırlığının kıtanın topografyasını nasıl etkilediğini ortaya koyması. Buzulların ağırlığı, Antarktika’nın kara kütlesini aşağı doğru bastırıyor. Şu anda kıta, yaklaşık 24,7 katrilyon ton ağırlığında bir buz tabakası altında. Eğer bu buzlar erirse, kıta tıpkı bir yay gibi yukarı doğru hareket edecek. Bu olaya izostatik denge deniliyor ve geçmişte Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’nın buz tabakalarının erimesinden sonra yükselmesiyle benzer bir süreç yaşanmıştı.

Buzullar erirse bilinen Dünya tümüyle değişir

Ancak Antarktika’ya sadece “su seviyesini yükseltecek buzul” sığlığıyla bakmamak gerekiyor. Bu kütlenin erimesi sadece su seviyesini artırmayacak. Antarktika’nın devasa buz örtüsü, dünya üzerindeki iklim sisteminin temel bileşenlerinden biridir. Buradaki topografyada yaşanan değişimler tüm Dünya’yı, bilinmeyecek ölçüde değiştirecektir.

Bu tür detaylar, iklim bilimciler ve okyanus bilimciler için kritik öneme sahip. Antarktika’nın altındaki yapının tam olarak anlaşılması, gelecekte buzulların nasıl davranacağını tahmin etmek ve küresel deniz seviyelerindeki değişimleri öngörmek açısından önemli.