Bazı yıldızların kara delikleri yutabileceği bulundu

Yıldızlar tarafından yutulan kara delikler
Böylesi bir örnekte Güneş nihayetinde küçük bir kara delik olacak
Böyle bir şey mümkün mü?
Yorumlar

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Bazı yıldızların kara delikleri yutabileceği bulundu — **Kara delikler** kendilerine çok yaklaşan her şeyi yutmalarıyla ünlü olsalar da onları da avlayan bir şeyler olabilir. Yeni bir çalışma, **yıldızların** **çok küçük kara delikleri** yakalayıp çekirdeklerinde tutabilmelerinin mümkün olduğunu öne sürüyor. Hatta araştırmaya göre bu yıldızları bulmanın bir yolu bile olabilir ve eğer bulunabilirlerse, **karanlık maddeyi** anlamamıza yardımcı olabilirler.

Kara deliklerin yıldızların ölümünden sonra doğanlar ve galaksilerin merkezinde olan süper kütleli canavarlar gibi çeşitli biçimleri olabiliyor. Öte yandan Büyük Patlama'dan hemen sonra çok sayıda kara deliğin (İlksel kara delikler) oluşmuş olması gerektiği ve bunların hala kozmosun etrafında sürükleniyor olabileceği uzun zamandır bilim dünyası tarafından ileri sürülmekte. Kara delikler bizim için esasen görünmez olsalar da, varlıklarını çevrelerindeki madde üzerindeki kütleçekimsel etkilerinden çıkarabiliriz.

Yıldızlar tarafından yutulan kara delikler

Stephen Hawking ilk olarak Güneş'in içinde ilksel kara deliklerin (PBH - Primordial Black Hole) varlığını öne sürmüştü ve şimdi Max Planck Astrofizik Enstitüsü tarafından yapılan açıklamaya göre araştırmacılar küçük, ilksel kara deliklerin yeni oluşan yıldızlar tarafından yakalanabileceğini gösteren bir model oluşturdular.

Hawking yıldızları, muhtemelen ilksel kara delikleri yakalayabilecek yeni oluşan yıldızlar olarak adlandırılıyor.

Bu öneri, yıldızların içindeki ilksel kara deliklerin yıldız evrimini önemli ölçüde etkileyebileceği fikrini ortaya atarak astronomik fenomenlere potansiyel çözümler sunmakta ve daha fazla keşif için araştırma ve tahminleri geliştirmekte.

Bilim insanları ayrıca bu görüşün karanlık maddenin varlığına dair potansiyel bir açıklama sunduğunu da belirtiyor. MPA Yıldız Bölümü Direktörü Selma de Mink, "Böyle ilkel kara deliklerin var olup olmadığını bile bilmiyoruz ama yine de ilginç bir düşünce deneyi yapabiliriz." dedi.

Böylesi bir örnekte Güneş nihayetinde küçük bir kara delik olacak

Çalışma ayrıca çeşitli yıldız kütleleri ve metaliklikler için sonuçlar sunmakta ve kara delikli yıldızların benzersiz iç yapılarının asterosismoloji yoluyla tespit edilebileceğini öne sürmekte.

Güneş bir örnek olarak kullanılsa da, Hawking yıldızlarının küresel kümelerde ve ultra soluk cüce galaksilerde yaygın olacağını düşünmek için iyi nedenler var. Bu da Hawking yıldızlarının hem ilkel kara deliklerin varlığını hem de karanlık madde olarak olası rollerini test etmek için bir araç olabileceği anlamına geliyor

Böyle bir şey mümkün mü?

Stephen Hawking, çok nadir durumlarda yeni oluşan yıldızların yaklaşık bir asteroid kütlesinde küçük ilksel kara delikleri yakalayabileceği fikrini ortaya atan ilk kişiydi. Bu senaryoya göre kara delik daha sonra yıldızın merkezine batacak, ancak ev sahibini yok edemeyecekti. Yıldızlar içlerinde nükleer füzyon reaksiyonları gerçekleştirirken, yoğun enerji dışarıya doğru akar ve bu basınç yıldızın kendi içine çökmesini engeller. Ancak bu aynı zamanda merkezdeki varsayımsal bir kara deliği besleyebilecek gaz miktarını da sınırlar. Peki böyle bir ikili uyum içinde yaşayabilir mi?

Max Planck Astrofizik Enstitüsü'ndeki bilim insanları kara delik için farklı başlangıç kütleleri kullanarak "Hawking yıldızları" olarak adlandırılan bu yıldızların evrimini modelledi ve şaşırtıcı bir şekilde bu yıldızlar, beklenenden çok daha kararlı bir halde yaşayabiliyorlar. Üstelik dışarıdan tespit edilmeleri de neredeyse imkansız.

Araştırmanın başyazarı Earl Patrick Bellinger, "Güneşimizin merkezinde biz fark etmeden Merkür gezegeni kadar büyük bir kara delik bile olabilir." diyor.

Kaynakça https://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-4357/ad04de https://interestingengineering.com/science/some-stars-could-eat-small-black-holes-in-revenge-attack-finds-study