Euclid sadece bir haftada 26 milyon galaksi tespit etti

Evrenin devasa haritası şekilleniyor
10,5 milyar ışık yılı uzağa uzanan gözlem
Yorumlar

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Euclid sadece bir haftada 26 milyon galaksi tespit etti — Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) evrenin en büyük gizemlerini çözmeye yönelik başlattığı **Euclid** misyonu, yalnızca bir haftalık gözlem sürecinde **26 milyon galaksi** tespit etmeyi başardı. Uzayın derinliklerine dair eşsiz bir pencere açan bu veriler, gökbilimcilerin karanlık madde ve karanlık enerji gibi evrenin en büyük bilinmezlerini anlamalarına yardımcı olacak.

Temmuz 2023’te fırlatılan ve Şubat 2024’te veri toplamaya başlayan Euclid Uzay Teleskobu, evrenin büyük ölçekli yapısını haritalamayı amaçlıyor. Galaksilerin şekilleri, boyutları ve dağılımı üzerinden bu yapıyı anlamak, bilim insanlarının evrenin yaklaşık yüzde 95’ini oluşturan ancak ışıkla etkileşime girmediği için doğrudan incelenemeyen karanlık madde ve karanlık enerjinin doğasını belirlemesine yardımcı olabilir.

Evrenin devasa haritası şekilleniyor

10,5 milyar ışık yılı uzağa uzanan gözlem

Euclid’in tespit ettiği 26 milyon galaksi arasında, bazıları 10,5 milyar ışık yılı (Bir ışık yılı, ışığın bir yılda kat edebileceği mesafedir; kabaca 9,5 trilyon kilometredir) uzaklığa kadar uzanıyor. Bu uzak mesafelerde, evrenin gençlik dönemine dair ipuçları veren parlak kuasarlar da bulunuyor. Önümüzdeki yıllarda Euclid aynı bölgeleri defalarca tarayarak, bu alanları daha da detaylı hale getirecek ve 2030 yılına kadar gökyüzünün üçte birini kapsayan devasa bir kozmik atlas oluşturacak.

Euclid, yüksek çözünürlüklü Görünür Görüntüleme Sistemi (VIS) ve yakın kızılötesi spektrometresi (NISP) sayesinde galaksilerin şekillerini ve mesafelerini ölçebiliyor. Bu teknolojiler, evrenin yüzde 95'ini oluşturan karanlık madde ve karanlık enerjiye dair daha fazla bilgi edinmemizi sağlayacak.

Euclid aynı zamanda uzak galaksilerden gelen ışığın ön plandaki madde tarafından bozulduğu bir fenomen olan yerçekimsel merceklenmeyi incelemek için de güçlü bir araç. Şu ana kadar 500’den fazla güçlü mercek adayı belirleyen misyon, yapay zeka ve uzman analizleriyle bu sayıyı binlerce yeni keşifle artırmayı planlıyor. Euclid misyonunun ilk kapsamlı kozmoloji verileri ise Ekim 2026'da paylaşılacak.