İnce Satırlar
Liste Modu
Döşeme Modu
Sade Döşeme Modu
Blog Modu
- CPU nedir ❓
- Bilgisayar işlemcisi nedir ❓
- Telefonda CPU nedir ❓
- CPU ne işe yarar ❓
- CPU özellikleri ℹ️
- CPU çekirdeği nedir ❓
- İş parçacığı nedir ❓
- Hyper Threading nedir ❓
- İşlemci saat hızı nedir ❓
- En iyi işlemci hangisi 1️⃣
- En iyi işlemci sıralaması 2022 👇🏻
- En hızlı işlemci hangisi ⚡️
- İşlemcide nm nedir ❓
- CPU nerede bulunur 🔎
- CPU kaç olmalı ⁒
- CPU %100 olursa ne olur 🆘
- CPU sıcaklığına bakma 🌡
- CPU sıcaklığı kaç olmalı ℃
- Mikroişlemci nedir ❓
- Mikroişlemci çeşitleri 🔽
- İşlemci sanallaştırma nedir 🤔
- İşlemci sanallaştırma açma 👇🏻
- Intel mi AMD mi 🆚
- Intel işlemci vs AMD işlemci
- Yorumlar
Bu rehber yazıda yalnızca CPU nedir ve bilgisayarda telefonda işlemci ne işe yarar? sorusunun yanıtını bulmayacaksınız. En iyi işlemciler hangileri, CPU en yüksek kaç olmalı? gibi işlemci hakkında çok sorulan, merak edilen konulara da değindik. CPU hakkında her şey burada.
CPU nedir ❓
İşlemciler, milyarlarca mikroskobik transistörün tek bir bilgisayar çipine yerleştirilmesiyle oluşturulur. Bu transistörler, sisteminizin belleğinde depolanan programları çalıştırmak için işlemcinin ihtiyaç duyduğu hesaplamaları yapmasına izin verir. Transistörler, etkili bir şekilde anlık açılıp kapanan girişlerdir; internette gezinmek, oyun oynamak, video izlemek gibi bilgisayarda yaptığınız her şeye dönüşen, birler veya sıfırları iletirler. Bu transistörler, giderek küçülüyor.
Bilgisayar işlemcisi nedir ❓
Donanım düzeyinde CPU nedir? İşlemci olarak da bilinen entegre bir devredir. Entegre devre, milyonlarca ve hatta milyarlarca küçük elektrikli parçayı birleştirir, devreler halinde düzenler ve tümünü kompakt bir kutucuğa sığdırır.
Modern cihazlar bağlamında, bir masaüstü bilgisayar veya laptop, sistem için birçok işlem işlevini gerçekleştiren özel bir CPU’ya sahiptir. Mobil cihazlar (akıllı telefon, tablet), bunun yerine CPU’yu da içine alan bir yonga olan çip üzerinde sistem (system on chip ya da kısaca SoC) kullanır. Akıllı saatler, medya oynatıcılar, televizyonlar ve hatta çamaşır makineleri gibi diğer birçok elektronik cihazda da işlemci vardır.
Telefonda CPU nedir ❓
Akıllı telefonda CPU nedir, ne işe yarar? bir örnekle açıklamak gerekirse; Telefonunuzun galerisinde birkaç fotoğraf açtığınızı düşünün. Bu işlem, işlemci tarafından kaydedilir ve cihazınızın hafızasında saklanır. Bu, getirme (fetch) aşamasıdır. Sonrasında eylem, kod çözme (decode) aşamasında birler ve sıfırlara çevrilir. Talimatlar artık akıllı telefonunuzun anladığı bir dilde kaydedilmiştir ve yürütme (execute) aşamasına geçilir. İşlemci, birleri ve sıfırları iletir ve fotoğraflarınızın hepsini ekranınızda görmüş olursunuz. Son olarak, yürütülen talimatlar, kaydetme aşamasında kayıt belleğine kaydedilir. Sonra süreç yeniden başlar.
CPU ne işe yarar ❓
CPU nedir kısaca bahsettik. Şimdi, en az CPU ne demek kadar merak edilen CPU ne işe yarar? konusuna değinelim. CPU, özünde bir programdan veya uygulamadan talimatları alır ve hesaplama yapar. Bu süreç, az öncede bahsettiğimiz üç temel aşamaya ayrılır: Getirme (fetch), kod çözme (decode) ve yürütme (execute). CPU, talimatları RAM’den alır, talimatın gerçekte ne olduğunu çözer ve ardından işlemcinin ilgili kısımlarını kullanarak talimatı yürütür.
Yürütülen talimat veya hesaplama, temel aritmetiği, sayıları karşılaştırmayı, işlevi gerçekleştirmeyi veya sayıları bellekte taşımayı içerebilir. Bilgi işlem cihazındaki her şey sayılarla temsil edildiğinden, işlemciyi inanılmaz derecede hızlı çalışan bir hesap makinesi olarak düşünebilirsiniz. İşlemciler saniyede milyonlarca talimatı gerçekleştirebilir.
CPU özellikleri ℹ️
- Aritmetik hesap işlemlerini gerçekleştirme
- Mantıksal işlemleri gerçekleştirme
- Diğer donanım bileşenlerinin işlevlerini kontrol etme
- Ana bellekten verileri ve program talimatlarını getirme
- Program talimatlarını çözme
- Program talimatlarına göre veriler üzerinde çalışma
- İşledikten sonra verileri saklama
- Komut döngüsünü sürekli yürütme
CPU, bilgisayarınızın beyni olduğu için, elbette işlemcinin özelliklerinin performans üzerinde önemli bir etkisi var. Özelliklerine göre bir işlemci seçerken göz önünde bulundurmanız gereken önemli hususlar vardır. CPU çekirdeği (CPU core), İş parçacığı (Threads), Çoklu iş parçacığı (Multi-Threading) ve Saat hızı (Clock speed).
CPU çekirdeği nedir ❓
Çoğu işlemci, bir çekirdeği sanal çekirdeklere bölmek için eşzamanlı çoklu iş parçacığı adında bir işlemi (Intel işlemcilerde Hyper-threading) kullanabilir. Örneğin; 4 çekirdekli AMD işlemciler 8 çekirdek iş parçacığı sağlamak için eşzamanlı çoklu iş parçacığı kullanır. 2 çekirdekli Intel işlemcilerin de çoğu 4 iş parçacığı sağlamak için Hyper-threading kullanır.
Bazı uygulamalar birden çok iş parçacığından diğerlerinden daha iyi faydalanır. Oyunlar gibi hafif iş parçacılıklı uygulamalar çok fazla çekirdekten yararlanmazken, çoğu video düzenleme programı ek iş parçacıklarıyla çok daha hızlı çalışabilir.
İş parçacığı nedir ❓
İş parçacığı, işlemci tarafından yürütülebilen bir programın tek bir birimidir. Örneğin; on görevin yürütüleceği tek bir göreviniz varsa, görevi on iş parçacığına bölebilirsiniz. Ancak bilgisayarınızda yalnızca bir çekirdek varsa, aynı anda bir iş parçacığı yürütülebilir. Bunun nedeni, birden çok çekirdeğe sahip bir bilgisayarın aksine, tüm iş parçacıklarının yalnızca bir çekirdeğe sahip olmasıdır. İş parçacıkları, bilgisayarın aynı anda birden fazla iş parçacığı çalıştırmasını engelleyen bu tek çekirdeği paylaşır. Bu nedenle çoklu iş parçacığı önemlidir. Tek bir çekirdek olsa bile aynı anda birden fazla görevi yürütmenize imkan tanır. Aynı anda ne kadar çok iş parçacığı çalıştırabilirseniz, bilgisayarınız çoklu görevde o kadar iyi olur.
İş parçacıkları ve çekirdekler, cihazın içindeki iki tür işlem birimidir. İş parçacığı ve çekirdek sayısı, aynı anda kaç görevin yürütülebileceğini belirler. Daha fazla sayıda iş parçacığı veya çekirdek, aynı anda daha fazla görevin tamamlanabileceği anlamına gelir ancak görevlerin daha hızlı tamamlanacağı anlamına gelmez.
Ne kadar çok iş parçacığı ve çekirdek varsa, bilgisayarınız o kadar hızlı çalışır. Bunun nedeni, görevlerin bölünebilmesi ve paralel olarak işlenebilmesidir. İşlemciye ne kadar çok iş parçacığı yüklenirse, performans o kadar yüksek olur. Bunun nedeni, her iş parçacığının aynı anda bir talimatı işleyebilmesidir. Bir iş parçacığı devam etmeden başka bir iş parçacığından giriş bekliyorsa, o zaman durur. Bir işlemcinin içerdiği çekirdek sayısının da performans üzerinde önemli bir etkisi vardır.
Hyper Threading nedir ❓
Intel Hyper Threading aktif olduğunda, CPU, fiziksel çekirdek başına iki yürütme bağlamı sunar. Bu, bir fiziksel çekirdeğin artık farklı yazılım dizilerini işleyebilen iki mantıksal çekirdek gibi çalıştığı anlamına gelir. Örneğin; 10 çekirdekli Intel Core i9-10900K işlemci, Hyper Threading sayesinde 20 iş parçacığına sahiptir. İki mantıksal çekirdek, görevler üzerinde bilindik tek iş parçacıklı çekirdekten daha verimli çalışabilir. Intel Hyper Threading, çekirdeğin daha önce diğer görevlerin tamamlanmasını beklediği boşta kalma süresinden yararlanarak işlemci verimini artırır. Hyper Threading varsayılan olarak açıktır. Hyper Threading açmak için BIOS’tan ilgili ayarı “enable” yapmanız yeterlidir. Hyper Threading kapatmak istiyorsanız da “disable” olarak ayarlayabilirsiniz.
İşlemci saat hızı nedir ❓
İşlemciniz her saniye farklı programlardan birçok talimatı işler. Saat hızı, GHz (gigahertz) cinsinden ölçülen, CPU’nuzun saniyede yürüttüğü döngü sayısını ölçer. Döngü teknik olarak dahili osilatör tarafından senkronize edilen bir titreşimdir; daha basit şekilde bir CPU’nun hızını anlamaya yardımcı olan temel bir birimdir. Her döngü sırasında, işlemci içindeki milyarlarca transistör açılır ve kapanır. Bazen, tek bir saat döngüsünde birden fazla talimat tamamlanır. Bir diğer durum, talimatın birden fazla saat döngüsü üzerinden işlenebilmesi. Farklı CPU tasarımları talimatları farklı şekilde ele aldığından, aynı CPU markası ve nesli içindeki saat hızlarını karşılaştırmak en iyisidir.
Peki, işlemci saat hızı oyunu nasıl etkiler? Çok çekirdekli işlemler çıkmadan önce, saat hızı, tek çekirdekli işlemcileri karşılaştırmada temel özellik olarak görülüyordu. Günümüzde çekirdek sayısı, CPU önbelleği ve güç tüketimi ile birlikte dikkate alınıyor. Saat hızının oyun üzerindeki etkisi, oyunun motoruna ve onu geliştirmek için kullanılan araçlara bağlıdır. Örneğin; Far Cry: Primal’s Dunia gibi bazı oyun motorları çoklu iş parçacığından ziyade güçlü tek iş parçacığı performansından daha fazla yararlanıyor. Öte yandan birçok AAA oyun, özellikle Unreal Engine gibi çoklu iş parçacığı dost oyun motorlarında hem ek çekirdekten hem de artırılmış saat hızından yararlanabiliyor. Belli oyun motorundaki CPU performansını ölçmenin en iyi yolu, karşılaştırma testleridir ancak saat hızı, bir işlemcinin göreli performansını öğrenmek için iyi bir genel yol göstericidir.
En iyi işlemci hangisi 1️⃣
Intel Core i9-12900K, şu an piyasadaki en iyi işlemci. Intel Core i9-12900K, inanılmaz derecede güçlü bir işlemci. 12. nesil masaüstü işlemciler, temel işlemleri kesintiye uğratmadan arka plan görevlerini yerine getirmek için tasarlanmış yeni verimlilik çekirdekleri ile bilindik performans çekirdeklerini barındıran yeni ve akıllı bir mimari kullanıyor. Güç verimliliğini en üst düzeyde tutması ve oyun oynarken yayın yapma gibi çoklu görev gerçekleştirmenize olanak sağlaması gibi birkaç nedenden dolayı harika bir işlemci. Üzerine ne tür zorlu görevler yüklemek isterseniz isteyin, bu Intel işlemci her şeyi sorunsuz bir şekilde yerine getiriyor.
Intel Core i9-12900K işlemci, 16 çekirdek, 24 iş parçacığı, 3.20GHz (maks. 5.2GHz) saat hızı, 30MB L3 önbellek, 125W TDP ile geliyor. İnanılmaz güçlü, performans ve verimlilik çekirdekleri etkileyici, oyun için de harika bir seçim olan Core i9-12900K işlemci, çok yeni bir donanım olması sebebiyle çok yüksek fiyat etiketine sahip.
En iyi işlemci sıralaması 2022 👇🏻
- Intel Core i9-12900K - Şu an piyasadaki en iyi işlemci
- Intel Core i5-12600K - Fiyatını sonuna kadar hak ediyor
- AMD Ryzen 7 5800X3D - Oyun için en iyi işlemci
- AMD Ryzen 9 5900X - 12 çekirdekli canavar
- AMD Ryzen 7 5800X - Uygun fiyatlı yeni modellerden
En hızlı işlemci hangisi ⚡️
Intel i9 12900Ks işlemci, mevcut en hılı işlemciyi isteyen meraklılar ve oyuncular için en iyi işlemci. 16 çekirdek (8 performans çekirdeği, 8 verimlilik çekirdeği) ve 24 iş parçacığı ve 5.5GHz’e kadar maksimum turbo frekansı, 150W işlemci gücü ve 30MB Intel Smart Cache ile daha da fazla oyun gücü ve performansı isteyenler için.
İşlemcide nm nedir ❓
İşlemcide nm nedir? ile başlayalım. nm açılımı nanometer. Türkçe anlamı nanometre. nm, bir uzunluk ölçü birimi. 1nm = 0.000000001 metre. Başka bir deyişle, nanometre ya da kısaca nm, 1 metrenin milyarda biridir. Nanometre, işlemcide CPU’yu oluşturan transistörlerin boyutunu ölçmek için kullanılır. CPU’da elektrik sinyalleri aracılığıyla açık kapatarak hesaplamalar yapan milyarlarca transistör vardır. İşlem düğümü veya üretim süreci olarak da adlandırılan nm, nano/mikro boyutta şekil oluşturma yoluyla yapılan, CPU’nun üretim süreci ve tasarımıdır.
Bir akıllı telefonun veya PC’nin özelliklerine baktığınızda genelde daha yüksek rakamlara sahip özellikler dikkatinizi çeker. nm’de durum tam tersidir. Daha düşük nanometre işlemci, daha verimli güç sağlar, daha az soğutma gerektirir. Ayrıca transistörler daha hızlı ve daha sıktır.
CPU nerede bulunur 🔎
CPU kaç olmalı ⁒
CPU %100 olursa ne olur 🆘
CPU sıcaklığına bakma 🌡
- Core Temp’i açın.
- Temperature Readings altında, her bir CPU çekirdeği için sıcaklığı takip edebilirsiniz.
- Max bölümünden işlemcinin ulaştığı en yüksek sıcaklıkları görebilirsiniz.
- Load bölümünden her bir çekirdeğin mevcut CPU yükünü görebilirsiniz.
CPU sıcaklığını ölçmek için NZXT Cam, HWInfo, Open Hardware Monitor, SpeedFan gibi programları da kullanabilirsiniz.
CPU sıcaklığı kaç olmalı ℃
Mikroişlemci nedir ❓
Bir mikroişlemcinin gücü, belli bir sürede okuyabildiği ve çalıştırabildiği komutların sayısı ile doğru orantılıdır. Günümüzde mikroişlemciler, dizüstü bilgisayarlarda, PC’lerde, sektörel otomasyonda ve hatta telefonlarda kullanılıyor.
Mikroişlemci çeşitleri 🔽
- CISC açılımı Complex Instruction Set Computer. Karmaşık Komut Setli Bilgisayar anlamına gelen CISC, aynı anda birden fazla komut seti gerçekleştirebilir. Yükleme, değerlendirme ve depolama işlemlerini tek bir talimatla gerçekleştirebilir. Program başına yürütülen komut sayısı azalır, tek bir komut birçok işlevi yerine getirir.
- RISC açılımı Reduced Instruction Set Computer. İndirgenmiş Komut Takımlı Bilgisayar veya Azaltılmış Komut Seti Bilgisayarı anlamına gelen RISC, talimatları çok hızlı bir şekilde yürütmekle görevlidir. RISC, yükleme, değerlendirme ve depolama işlemleri için yalnızca birkaç adımdan oluşan talimatları kullanarak donanımı basitleştirir.
- EPIC açılımı Explicitly Parallel Instruction. Belirtilmiş Paralel Komutlarla Hesaplama anlamına gelen EPIC, derleyicileri kullanır ve talimatların paralel çalışmasını sağlar. Talimatları 128 bitlik yüklerde kodlar. Talimat düzeyinde paralellik (ILP) tekniklerini kullanır.
İşlemci sanallaştırma nedir 🤔
İşlemci sanallaştırma ne işe yarar? Sanallaştırma, sunucu, masaüstü veya işletim sistemi gibi bir şeyin sanal sürümünü oluşturma işlemidir. CPU sanallaştırma, bilgisayar tarafından kullanılabilecek sanal CPU oluşturma işlemidir. Bu sanal CPU, farklı bir işletim sistemi çalıştırmak veya farklı bir programı/uygulamayı çalıştırmak için kullanılabilir. Sanal CPU kullanarak bilgisayarın performansını artırmanın bir yoludur. Oyun için işlemci sanallaştırma, performans artışı, daha az gecikme süresi ve daha kararlı (stabil) oyun demektir.
İşlemci sanallaştırma açma 👇🏻
- BIOS’a girin.
- Advanced altında CPU Configuration’ı bulun.
- Intel (VMX) Virtualization Technology (Intel VT-D Tech) veya SVM Mode’u göreceksiniz.
- Enable olarak değiştirin.
- Exit ardından Save changes & reset ile değişiklikleri uygulayın.
Intel mi AMD mi 🆚
Giriş seviye Intel Core i3 işlemci ile AMD Ryzen 3 işlemci arasında mı kaldınız? Bilgisayarınızı çoğunlukla e-posta göndermek, Netflix izlemek, internette gezinmek gibi temel görevler için kullanıyorsanız, Intel i3 veya Ryzen 3 işlemciye göz atmalısınız. Bu işlemciler, giriş seviyedir. Intel i3, 4 çekirdek ve 4.6GHz’a kadar saat hızına sahipken, AMD Ryzen 3, 4GHz saat hızına sahiptir.
Orta seviye Intel Core i5 işlemci ile AMD Ryzen 4 işlemci arasında mısınız? Bu işlemciler, ortalama oyunlar oynamanıza ve Photoshop’ta çalışmanıza izin verirler. AMD Ryzen 5 işlemciler genelde i5 işlemcilerden biraz daha güçlüdür. Intel i5 işlemciler 4.6GHz saat hızına sahipken, AMD Ryzen 5 işlemciler 4.4GHz hıza sahiptirler ancak iki kat daha fazla iş parçacığına sahiplerdir. 65w gibi çok düşük güç tüketimi ile dikkat çeken AMD Ryzen 5 3600 işlemci, kesinlikle listenizde olmalı.
Üst seviye Intel Core i7 işlemci ile AMD Ryzen 7 işlemci arasında mı gidip geliyorsunuz? İçerik üreticisiyseniz, oyun oynuyorsanız ve bilgisayarınızı yoğun olarak kullanıyorsanız tercih edeceğiniz işlemciler bunlar. Bu güçlü işlemciler, üst segmente aittir. i7 işlemciler, Ryzen 7’den daha az çekirdeğe ve iş parçacığına sahiptir ancak daha yüksek saat hızına sahiptir. Oyun icin Intel, çoklu görev için AMD işlemci daha iyidir.
Intel Core i9 ve AMD Ryzen 9 işlemciler arasında en iyilerin de iyisidir. Bu işlemciler, profesyonel oyuncular ve tasarımcılar için idealdir. Intel i9 işlemci, nispeten düşük vat gücü ile birlikte 5GHz gibi yüksek saat hızına sahiptir. Overclock için idealdir diyebiliriz. Ryzen 9 işlemci, i9’dan daha düşük saat hızına sahiptir ancak çok daha fazla çekirdek içerir. Ryzen 9 oldukça güçlü bir işlemcidir.
Saat hızı söz konusu olduğunda Intel, en iyisi. Çekirdek ve iş parçacı söz konusu olduğunda AMD’nin üstünlüğü var. AMD Ryzen, pro segmenti hariç genellikle Intel Core işlemciye kıyasla biraz daha uygun fiyatlıdır. Hangi işlemciyi seçeceğiniz marka tercihinize bağlı olacaktır ancak her şeyden önce ihtiyaçlarınıza uygun olanı seçin.
| - | Segment | Çekirdek | İş parçacığı | Saat hızı | Watt (TDP) |
|---|---|---|---|---|---|
| Intel Core i3 | Giriş | 4 | 4 | 4.6GHz | 90W |
| AMD Ryzen 3 | Giriş | 4 | 4 | 4GHz | 65W |
| Intel Core i5 | Orta | 6 | 6 | 4.1 - 4.6GHz | 65-95W |
| AMD Ryzen 5 | Orta | 4 - 6 | 8 - 12 | 4.2 - 4.4GHz | 65-95W |
| Intel Core i7 | Üst | 6 - 8 | 6 - 8 | 4.7 - 4.9GHz | 65-95W |
| AMD Ryzen 7 | Üst | 8 | 16 | 4.4 - 4.5GHz | 65-105W |
| Intel Core i9 | Pro | 8 | 16 | 5GHz | 95W |
| AMD Ryzen 9 | Pro | 12 - 16 | 24 - 32 | 4.6 - 4.7GHz | 105W |
Bu rehber yazıda bilgisayarlar, telefonlar, tabletler, akıllı saatler, televizyonlar, ev aletleri ve diğer teknolojik aletlerin beyni olan
- İşlemci (CPU) nedir, ne işe yarar?
- CPU açılımı ne demek?
- İşlemci sıcaklığı kaç olmalı
gibi konulara değindik. Ayrıca işlemci türlerinden CPU sıcaklığına birçok merak edilen konuya değindik. Intel ve AMD arasında farklılıklara da çok detaya inmeden ve teknik terimlerle kafa karıştırmadan değindik. Umarız, CPU ne anlama gelir, işlemci nedir? başta olmak üzere işlemciler hakkında sizleri aydınlatabilmişizdir. Aşağıdaki işlemci üretimi videosundan da kumun slikona dönüşünü izleyebilirsiniz.
Bu haberi, mobil uygulamamızı kullanarak indirip,istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz:
