Rusya, kuantum bilgisayarını tanıttı: “Askeri alanda etkileyici”

Rusya’nın kuantum bilgisayarı askeri alanda “etkileyici”
En iyisi değil ve olmayacak
Yorumlar

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Rusya, kuantum bilgisayarını tanıttı: “Askeri alanda etkileyici” — Rusya'da düzenlenen Geleceğin Teknolojileri Forumu'nda Devlet Başkanı **Vladimir Putin**'e ülkenin kuantum bilişim alanındaki mevcut durumu gösterildi. Teknolojik yeniliklerle ilgili ulusal girişimleri koordine etmekten sorumlu devlet kurumu olan Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu **Rosatom**, **16 kübitlik** kuantum bilgisayarını sergiledi.

Rusya’nın kuantum bilgisayarı askeri alanda “etkileyici”

Rosatom'un konuyla ilgili kendi basın açıklamasına göre, bu bilgisayar üzerinde şimdiden yararlı, molekül simülasyonlu hesaplamalar yapıldı. Rus işlemcinin, askeri uygulamalar için etkileyici derecede yararlı olduğu gösterilen aynı kuantum tavlama teknolojisini kullandığı söyleniyor. Kuantum tavlamanın kuantum tünelleme, dolanıklık ve süperpozisyon gibi kuantum fiziğine özgü özelliklerden yararlanarak çok sayıda çözüm içeren problemlerin optimal çözümünü bulmak için kullanılan bir kuantum hesaplama yöntemi olduğunu belirtelim. Kısaca Rusya’nın kuantum bilgisayarını İran’ın tanıttığı “kuantum” işlemcisiyle karıştırmamak gerek.

Rusya’nın bu kuantum bilgisayarının gelişimi aslında epey bir zaman önce başladı. Programın arkasındaki isim olan Ilya Semerikov, kapana kısılmış iyonlar üzerindeki çalışmalara 2015’te başladı. Bu çalışmalar sonucunda Rus GLONASS için bir kuantum saati de inşa edildi. Bu başarı, Rosatom'un kuantum hesaplama yol haritasına, kullanılabilecek olası teknolojilerden biri olarak kapana kısılmış iyon teknolojisini dahil etmesine yol açtı. Ilya Semerikov, “Kuantum bilgisayarımız, ki bu çok önemli, halihazırda molekülleri modelleyerek faydalı işler yapıyor ve bilimsel soyutlama yapmıyor” dedi.

En iyisi değil ve olmayacak

Öte yandan Rusya’nın 16 kübitlik kuantum bilgisayarı günümüzün en iyi değil ve olmayacak. Zaten programları kapsamında Rusya’nın böyle bir niyeti de yok -en azından bu proje üzerinde. Örneğin IBM’in 127 kübit sayısına ulaşan kuantum bilgisayarları bulunuyor. Ancak iki uygulama arasında yukarıda da dediğimiz kuantum tavlama farklılığı var. Yani Rsuya, yakın zamanda "kuantum avantajı" elde edemeyecek.

Ancak, kuantum tavlama sistemleri Rusya’nın yapmaya çalıştığı şey için oldukça verimli olabilir. Bu sistemlerin ölçeklendirilmeleri daha kolay ve spesifik bir alanda daha iyi çalışabiliyor. Bu spesifik alan da daha çok optimizasyon olarak ifade ediliyor. Bu optimizasyon askeri alanda ciddi kazançlar sağlayabilir. Bunun dışında kaynak tahsisi, ürün tasarımı, lojistik vb. alanları optimize etmek için de kullanılabilirler.